Bakteriler - Koliform Bakteri

KOLİFORM BAKTERİ



içme Suyunda Koliform Bakteri Ürer mi?

Musluklarımızdan akan suların, içme amaçlı kullanılmasa dahi, koliform bakteri içermemesi gerekir. Koliform bakteriler insan ve hayvanların bağırsaklarında doğal olarak bulunurlar. İnsan dışkısının önemli bir kısmını bu bakteriler oluşturur. Buradan da anlaşılacağı gibi, musluk suyunda koliform bakteri bulunması demek o suya lağım suyu veya drenaj suları karışıyor demektir.

Bu karışma çoğu zaman mikroskobik düzeyde olur ve gözle görülür bir kirlilik yaratmaz. Bu nedenle ancak laboratuar tahlilleri ile gösterilebilir. Suda koliform bakteri tespit edilmesi insan dışkısı ile atılan ve önemli hastalıklara neden olan pek çok mikro canlının da o suda bulunduğu anlamına gelir. Bu mikro canlıları laboratuarda tek tek göstermek teknik olarak zor olduğundan sadece koliform bakterilere bakılmaktadır.

Suyla Hangi Hastalıklar Bulaşır?


Suyla 80’den fazla farklı hastalık etkeni mikroorganizma bulaşabilir. Bunlardan en sık görülenleri tifo, paratifo, bakteriyel ishaller, viral ishaller, amipli dizanteri, basilli dizanteri, besin zehirlenmeleri, kolera, Hepatit A ve Hepatit E’dir. Kirli suların banyo, diş fırçalama gibi kişisel temizlik amacıyla kullanılması, bu sulardan buz yapılması, bu sularla sebze ve meyvelerin yıkanması durumunda da adı geçen hastalıklar bulaşabilmektedir.

Suyla Bulaşan Hastalıklara Karşı Alınması Gereken Önlemler Nelerdir?


Suların kirli olduğunun bilindiği durumlarda mikroplardan korunmak için çeşitli önlemler alınmalıdır. Bunun için;


1. Su kesintisi söz konusu ise kesinti sonrasında ilk gelen su, mikrop içerme riski en yüksek olandır. Bu suları içme amaçlı ve gıda hazırlığında kullanmamak gerekir. Su, bulanıklığı gidene kadar akıtılmalıdır. Ancak bu su, israfı önlemek amacıyla ev temizliğinde kullanılabilir.


2. Suları mikroplardan arındırmak için belli yöntemler vardır:


A. Kaynatma Yöntemi: İçmeden önce suyun 2-4 dakika güçlü (fokurdayarak) kaynatılması mikropları etkili bir şekilde öldürür. Ancak bu yöntemle, çok miktarda suyu mikropsuz hale getirmek zor ve pahalıdır. Kaynatma, suyun tadını bozduğu gibi soğuması için de zaman gereklidir.



B. Tentürdiyot Damlatma: Eczanelerde satılan ve tıpta yaralara sürülerek yara temizliğinde kullanılan tentürdiyot çözeltisinden (%2 oranında iyot içerir) bir litre suya beş damla damlatılıp 30 dakika beklenir. Tentürdiyot da mikropları etkili bir şekilde öldürür ancak suyun tadını bozar ve bazı guatr hastaları için zararlı sonuçlara neden olabilir.


C. Klor Tabletleri: Eczanelerde farklı miktarlarda (4 mg ve 160 mg) klor içeren tabletler satılmaktadır. Bu tabletler, bir miktar suda karıştırılarak çözüldükten sonra temizlenmesi istenen suya, kutunun prospektüsünde yazdığı miktarlarda konur ve 30 dakika beklenir.


D. Çamaşır Suyu Yöntemi: Çamaşır sularında Klor bulunur ve zaten bu şekilde temizlik sağlarlar. Piyasada satılan çamaşır suları genellikle %5 oranında Sodyum hipoklorit (klor) içerir. Suların mikroplardan arındırılması için önce, %5’lik ve deterjan içermeyen çamaşır suyundan %1’lik bir çözelti hazırlanır. Bunun için 1 ölçü çamaşır suyu 4 ölçü su ile karıştırılır. Elde edilen %1’lik stok çözelti vidalı kapaklı cam bir kapta, ışıktan korunarak 15 gün süreyle kullanılabilir. Çocukların erişemeyeceği bir yerde saklanmasına dikkat edilmelidir. İçme suyunu mikroplardan temizlemek için bu stok çözeltiden bir litreye üç damla konur ve 30 dakika beklenir.



Kolay ve ucuz bir yöntem olması, zararlı yan etkilerinin olmaması, etkili bir şekilde mikropları öldürmesi, sudaki kötü koku ve bulanıklığı da ortadan kaldırması nedeniyle klorla temizleme yöntemi tercih edilmelidir.



3. Mikroplar, içtiğimiz suyun yanı sıra çiğ tüketilen meyve ve sebzelerle de bulaşır. Bu yüzden meyve ve sebzelerin mikroplardan arındırılması gerekir. Bu amaçla yukarıda tarif edilen %1’lik stok klor solüsyonundan bir litre suya 20 damla damlatılır. Meyve ve sebzeler, üzerlerindeki kaba kirler temizlendikten sonra istenilen miktarda hazırlanmış olan bu suda üzerleri tamamen suyla kaplanmış bir şekilde 30 dakika bekletilir.



4. Su ve besinlerle bulaşan hastalıklardan korunmada el temizliği çok önemlidir. Özellikle gıda sektöründe çalışan kişiler el temizliğine çok dikkat etmelidirler. Aksi takdirde bir çalışan, yüzlerce hatta binlerce kişinin hastalanmasına neden olabilir. El temizliğinde en etkili yol su ve sabunla yıkamaktır. Su kesintisi nedeniyle suyun kısıtlı olduğu durumlarda, %60’ın üzerinde alkol içeren kolonyalar veya bu amaçla üretilen jellerin, kuru haldeki ellere uygulanması ve kendiliğinden kuruyana kadar beklenmesi mikropları öldürmek için yeterli olacaktır. Ancak eller gözle görülebilecek kadar kirlendi ise, alkollü sıvı veya jellerin yeterli temizlik sağlamayacağı unutulmamalıdır.



5. Evlerde depolanan suların temizliği için birkaç noktaya dikkat edilmelidir.



A. Sular temiz bir kapta, doğrudan güneş almayan yerlerde saklanmalıdır.

B. Saklama kabı sert plastikten yapılmış ve kırılmaya dayanıklı olmalıdır.

C. İçme suyu için kullanılan saklama kapları 15-20 litreden büyük olmamalı, kapların ağzı dar (tercihen 10 cm’den küçük) ve vidalı kapaklı olmalıdır.

D. Saklama kabı suyun kolay alınabilmesi için musluklu veya tapalı olmalıdır.


6. Apartman veya evlerdeki büyük su depolarının temizliği ve bakımı, su kesintilerinin olduğu dönemlerde her üç ayda bir, diğer zamanlarda ise en geç yılda bir kez, yüksek miktarda klor içeren su ve fırçayla yıkamak suretiyle yapılmalıdır.