Arama

Botanik Bahçeleri

Güncelleme: 17 Mart 2018 Gösterim: 8.468 Cevap: 2
ThinkerBeLL - avatarı
ThinkerBeLL
VIP VIP Üye
2 Aralık 2009       Mesaj #1
ThinkerBeLL - avatarı
VIP VIP Üye
Botanik Bahçeleri
MsXLabs.org & Temel Britannica
Sponsorlu Bağlantılar

Botanik bahçeleri yalnızca çevreyi güzelleştirmek amacıyla düzenlenmediği için öbür bahçe ve parklardan oldukça farklıdır. Bu bahçeler, bir yörenin yerli bitkileri ile o iklimde yetişmeyen bitki örneklerini bir araya derleyip özel bakım altında iklime uyum sağlamalannı amaçlayan zengin bir bitki koleksiyonudur. Bahçenin görünümünü güzelleştirmek için bazen aralanna ağaç ve çalılar dikilse de, bitkilerin yerleşme düzeninde mutlaka bilimsel sınıflandırma gözetilir; yani aynı familya, cins ve türden bitkilerin bir arada bulunmasına özen gösterilir. Böylece hem aranan bitki kolayca bulunabilir, hem de türler arasındaki yapısal benzerlikler ön plana çıkar. Her bitki örneğinin yanına ya da üstüne de anayurdu, halk arasında bilinen adı ve Latince adı yazılır.
Botanik bahçelerindeki bitki örnekleri çoğu kez coğrafya bölgelerine ya da doğal ortamlarına göre de gruplandırılır. Örneğin tropik bitkiler ya da su bitkileri için genellikle ayrı bölümler vardır. Açık havada yetiştirilen bitki türleri, botanik bahçesinin bulunduğu bölgenin iklim koşullarıyla sınırlıdır. Bu nedenle, o iklimde yaşamayan bitkiler için gerekli sıcaklık, ışık ve nem koşullarını sağlayarak bahçedeki tür sayısını artırmak amacıyla seralar düzenlenir. Örneğin seralarda yarı gölgeli tropik yağmur ormanları ya da rüzgârlı yüksek dağ etekleri gibi özel çevre koşulları yaratılabilir.
Botanik bahçelerinin yalnız ağaç, çalı ve odunsu bitki örneklerini içeren bölümüne arboretum (bak. Arboretum (Ağaç Parkı)), kurutulmuş otsu bitki koleksiyonlarına da herbaryum (bak. Herbaryum (Kurutulmuş Ağaç Müzesi))denir.

Öğrenim Merkezleri

İlk botanik bahçeleri bütün ilaçların bitkilerden elde edildiği çağlarda kurulmuştur. Bir zamanlar Avrupa'daki manastırlarda hastalıkların tedavisinde kullanmak için şifalı bitkiler yetiştirilirdi. Bu bilgi ve deneyimlerin ortaçağdaki öğrenim kurumlarına aktarılması, üniversitelerde botanik bahçeleri kurma düşüncesine esin kaynağı oldu. Böylece ilk botanik bahçesi 1545'te İtalya'nın Padova kentinde, üniversitenin çalışmalarına yardımcı olmak amacıyla kuruldu. Bunu Hollanda ve Almanya'nın Leiden, Leipzig ve Heidelberg üniversitelerindeki botanik bahçeleri izledi.
Başlangıçta yalnız şifalı bitkilere ayrılmış olan bu bahçelerin kapsamı giderek genişledi ve 16. yüzyılın ünlü botanikçilerinden Carolus Clusius, Leiden'deki botanik bahçesinde büyük bir soğanlı bitki koleksiyonu oluşturdu. Bugün Hollanda'nın dünya çapında ünlü olan laleleri ve bir sanayi dalına dönüşmüş olan soğanlı bitki üretimi Clusius'un bu çalışmalanndan doğmuştur. Zengin bitki örnekleriyle dünyanın sayılı botanik bahçeleri arasında anılan Kew Krallık Botanik Bahçesi de 1759'da Londra yakınlarındaki Kew'da kurulmuştur. Bu bahçenin yöneticilerinden Sir Joseph Banks ile Sir William Hooker, bitki örnekleri toplamak için dünyanın dört bucağına keşif gezileri düzenlediler. Böylece Avrupa'da hiç tanınmayan bitki türleriyle zenginleşen bu bahçe, 1800'lerin ortalarında, yeni bahçe bitkilerini üreten, besin, ilaç, kozmetik ve parfüm sanayileanne hammadde sağlayan önemli bir merkez olarak tanındı. Kew Botanik Bahçesi bugün 25 bin canlı bitki türü ile 6 milyon kurutulmuş bitki örneğini içerir. 1935'te Süleymaniye'de 27 bin metre karelik bir alanda kurulmuş olan İstanbul Üniversitesi Botanik Bahçesi'nde 3.000 kadar yerli ve yabancı bitki türü, dokuz sera, herbaryumunda da 37 bin kurutulmuş bitki örneği bulunur. Ayrıca Ege ve Dicle üniversiteleri fen fakülteleri ile Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi'nin birer herbaryumu, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi'nin de zengin bir arboretumu vardır.
20. yüzyılda, şifalı bitkiler yetiştirmek ve tıp öğrencilerini eğitmek için kuruları botanik bahçelerinin sayısı giderek azaldı. Bunların yerini üniversitelerin araştırma merkezleri ve sanayi kuruluşlarına bağlı özel birimler aldı. Gene de bugün dünyanın hemen her ülkesinde büyük botanik bahçeleri vardır. Bilimsel araştırma ve inceleme merkezi olma görevini sürdüren bu bahçelerin çoğu, bitkiler âlemini tanıtmak ve doğa sevgisini aşılamak için halka da açılmıştır.

Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!
buz perisi - avatarı
buz perisi
VIP Lethe
17 Ocak 2012       Mesaj #2
buz perisi - avatarı
VIP Lethe

800px Chicago Botanic Garden   Zig Zag Bridge
Botanik bahçesi, özellikle bitki grupları arasındaki akrabalık ilişkilerini yansıtacak biçimde düzenlenen canlı bitki koleksiyonu.
Sponsorlu Bağlantılar
Bugün botanik bahçeleri daha çok süs bitkilerini sergilerken akrabalıklarını yansıtmaya da özen göstererek, hem göz beğenisini okşamak, hem de taksonomi bilgisi vermek gibi ikili bir görev üstlenir. Günümüzde botanik bahçelerinin temel amacı, bitkilerin anayurtlarını, bilimsel ve halk arasındaki adlarını da belirterek, zengin koleksiyonlar oluşturmaktır. Böyle bir koleksiyondaki bitki sayısı, bahçeye ayrılan alanın büyüklüğüne, kuruluşun bilimsel ve mali kaynaklarına bağlı olarak değişir.

In science we trust.
Avatarı yok
nötrino
Yasaklı
17 Mart 2018       Mesaj #3
Avatarı yok
Yasaklı

İlk Botanik Bahçeleri!


Bitkileri incelemek üzere ilk botanik bahçesinin Aristo tarafından düzenlendiği sanılmaktadır. Aristo'nun ölümünden sonra Theophrastos bu bahçeyi büyütüp zenginleştirmiştir.

16. ve 17. yüzyıllarda bitki koleksiyoncuları bitkileri incelemek üzere geniş çapta çalışmışlarsa da daha çok hekimliğe yarayacak bitkilerle ilgilenmişlerdir. Yeni çağlarda botanik bahçelerinin çoğu bitkilere karşı özel bir merak duyan bazı kimselerin teşebbüsleriyle açılmıştır. İngiltere'de Kew kasabasında kurulan Krallık Botanik Bahçesi de böyle özel bir merak sonucu doğmuş bir bahçedir.

Kaynak: AnaBritannica

Benzer Konular

2 Nisan 2011 / Misafir Mimarlık
13 Haziran 2011 / Misafir Soru-Cevap
17 Aralık 2009 / ZİYARETÇİ Soru-Cevap
4 Aralık 2016 / tokiohotel Cevaplanmış
22 Haziran 2011 / Jumong Taslak Konular