Tibet
Güneybatı Çin'de, özerk bir eyalet. Kuzeyde Sinkiang (Doğu Türkistan) ve Tsinghai, doğuda Seçvan, güneydoğuda Yunnan eyaleti ve Birmanya, güneyde Hindistan, Nepal, Bhutan ve Sıkkım ve batıda yine Hindistan ile sınırlanır. Yüzölçümü 1.217.300 km2, nüfusu 2.079.000, merkezi Lhassa'dır. Dünyanın en yüksek ve en geniş platosudur.
Ortalama yüksekliği 4.800 m., en derin vadilerin tabanları bile 3.500 m.den fazladır. Üzerindeki dağlar 7.000 m.yi aşarlar. Kuzeyinde Kunlun Dağları ile sınırlanan Tibet, güneyde Tsangpo Vadisi ile (Yukarı Brahmaputra) Nepal, Hindistan ve Bhutan'dan ayrılır. Bu vadinin güneyinde Himalayalar uzanır. Birçok Güney Asya ırmaklarının kaynak alanıdır ve üzerinde çok sayıda göl bulunur. Derin vadi tabanlarında hayvancılık yapılır, bazı tahıl türleri yetiştirilir.
Tibet (Tibetçe:བོད་; bod, Çince:西藏) Orta Asya'da Tibet halkının anavatanı olan bölge. Ortalama 4.900 metrelik yükseltisiyle "Dünyanın Çatısı" diye tanınır. Kuzeyinde Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi ve Qinghai, doğusunda Sichuan, güneyinde Hindistan, Nepal ve Bhutan vardır. Başkenti Lhasa'dır.
Yaşlı bir Tibetli kadın Barkhor'da Lhasa hacı yolunda elinde bir dua çarkı tutarken. Jokhang Tapınağı'nın çevresindeki sokaklardan oluşan Barkhor hem kutsal şehrin manevi kalbi hem de Tibetlilerin ana ticari merkezidir.
Bağımsızlık durumu
Tibet bir zamanlar bağımsız bir krallık olan Tibet'in özgürlüğünü destekleyenler tarafından Çin Halk Cumhuriyeti'nin bu bölgeyi 1950'de tarafından işgal edildiği iddia edilmektedir. Çin Halk Cumhuriyeti ise bu bölgeyi ele geçirerek politik bir özerklik verdiğini belirtmekle birlikte Tibet'in yalnızca 1913-1950 yılları arasında Çin'in politik nüfuzundan çıktığını, bölgenin tarihi olarak Çin'e ait olduğunu düşünmektedir. Tibet'in kendi kültür ve zenginliklerinin "kültürel bir soykırım"a tabi tutulduğu da iddialar arasındadır. Çin hükümeti ise bu "kültürel soykırım" iddialarının gerçek dışı olduğunu savunmaktadır.
1959'da Çin yönetimine karşı bir isyan başlatan Dalay Lama, başarısız olmasının ardından Hindistan'a kaçtı. Günümüzde Çin Halk Cumhuriyeti ile Sürgündeki Tibet Hükümeti arasında Tibet'in ne zaman Çin'in bir parçası olduğu ve Çin'in Tibet'i egemenliği altına alma geçerliliği konusunda anlaşmazlıklar bulunmaktadır.
Tibet'te Kültür
İlgili Filmler
MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi & Vikipedi
Sponsorlu Bağlantılar
- Çin Halk Cumhuriyeti içindeki Tibet Özerk Bölgesi
- Sürgündeki Tibet grupları tarafından üzerinde hak iddia edilen tarihi Tibet.
- Çin Halk Cumhuriyeti tarafından Tibet bölgesi olarak gösterilen bölge.
- Aksai Chin eyaletinin bir parçası olarak Hindistan tarafından hak iddia edilen bölge.
- Tibet Özerk Bölgesi'nin bir parçası olarak hak iddia edilen ama Çin Halk Cumhuriyeti kontrolü altında olmayan bölge.
- Kültürel olarak Tibet etkisi altındaki diğer bölgeler.
1912 ile 1950 yılları arasında Tibet bayrağı. Bu versiyon 13. Dalay Lama tarafından 1912'de kullanılmaya başlandı. Sürgündeki Tibet Hükümeti tarafından halen kullanılan bu bayrak Çin Halk Cumhuriyeti'nde yasadışı sayılmaktadır.
Güneybatı Çin'de, özerk bir eyalet. Kuzeyde Sinkiang (Doğu Türkistan) ve Tsinghai, doğuda Seçvan, güneydoğuda Yunnan eyaleti ve Birmanya, güneyde Hindistan, Nepal, Bhutan ve Sıkkım ve batıda yine Hindistan ile sınırlanır. Yüzölçümü 1.217.300 km2, nüfusu 2.079.000, merkezi Lhassa'dır. Dünyanın en yüksek ve en geniş platosudur.
Ortalama yüksekliği 4.800 m., en derin vadilerin tabanları bile 3.500 m.den fazladır. Üzerindeki dağlar 7.000 m.yi aşarlar. Kuzeyinde Kunlun Dağları ile sınırlanan Tibet, güneyde Tsangpo Vadisi ile (Yukarı Brahmaputra) Nepal, Hindistan ve Bhutan'dan ayrılır. Bu vadinin güneyinde Himalayalar uzanır. Birçok Güney Asya ırmaklarının kaynak alanıdır ve üzerinde çok sayıda göl bulunur. Derin vadi tabanlarında hayvancılık yapılır, bazı tahıl türleri yetiştirilir.
Tibet (Tibetçe:བོད་; bod, Çince:西藏) Orta Asya'da Tibet halkının anavatanı olan bölge. Ortalama 4.900 metrelik yükseltisiyle "Dünyanın Çatısı" diye tanınır. Kuzeyinde Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi ve Qinghai, doğusunda Sichuan, güneyinde Hindistan, Nepal ve Bhutan vardır. Başkenti Lhasa'dır.
Yaşlı bir Tibetli kadın Barkhor'da Lhasa hacı yolunda elinde bir dua çarkı tutarken. Jokhang Tapınağı'nın çevresindeki sokaklardan oluşan Barkhor hem kutsal şehrin manevi kalbi hem de Tibetlilerin ana ticari merkezidir.
Bağımsızlık durumu
Tibet bir zamanlar bağımsız bir krallık olan Tibet'in özgürlüğünü destekleyenler tarafından Çin Halk Cumhuriyeti'nin bu bölgeyi 1950'de tarafından işgal edildiği iddia edilmektedir. Çin Halk Cumhuriyeti ise bu bölgeyi ele geçirerek politik bir özerklik verdiğini belirtmekle birlikte Tibet'in yalnızca 1913-1950 yılları arasında Çin'in politik nüfuzundan çıktığını, bölgenin tarihi olarak Çin'e ait olduğunu düşünmektedir. Tibet'in kendi kültür ve zenginliklerinin "kültürel bir soykırım"a tabi tutulduğu da iddialar arasındadır. Çin hükümeti ise bu "kültürel soykırım" iddialarının gerçek dışı olduğunu savunmaktadır.
1959'da Çin yönetimine karşı bir isyan başlatan Dalay Lama, başarısız olmasının ardından Hindistan'a kaçtı. Günümüzde Çin Halk Cumhuriyeti ile Sürgündeki Tibet Hükümeti arasında Tibet'in ne zaman Çin'in bir parçası olduğu ve Çin'in Tibet'i egemenliği altına alma geçerliliği konusunda anlaşmazlıklar bulunmaktadır.
Tibet'te Kültür
İlgili Filmler
- 'Tibet'te Yedi Yıl, (İngilizce: Seven Years in Tibet)', (1997)
- 'Kundun', (1997)
- Asya Geçidi (İngilizce:Asian Coridor in Heaven)
- Mecano, 'Aidalai'.
- Rage Against the Machine Tibetan Freedom Concert (Tibet Özgürlük Konseri)
"İnşallah"derse Yakaran..."İnşa" eder YARADAN.