Yahya Bin Zeyd Bin Ali

YAHYA BİN ZEYD BİN ALİ, Zeydi ler’in hüseyni kolu imamı (öl. Cürcan, İran, 743). Halife Ali’nin oğlu Hüseyin’in soyundan gelen Zeyd bin Ali’nin oğlu. Ali’nin öteki oğlu Hasan’ın soyundan inen Yemen Zeydileri gibi, Şiiliğin ılımlı bir kolu olan Hüseyniler de Ali’nin Hz. Muhammet tarafından toplumun imamı olarak atandığına ve şiilerin 5. imamının gerçekte Muhammet el-Bekr değil de emevi halifesi Hişam döneminde öldürülen kardeşi Zeyd olması gerektiğine inanırlardı. Babasının Kûfe’de başlattığı ayaklanma bastırıldıktan (740) sonra soydaşları ve yandaşlarıyla birlikte Hazar denizi'nin güney-batı kıyılarına göçen Yahya bin Zeyd,burada Deylemliler’i ve ulaşılması hayli güç bölgelerde yaşayan henüz gerektiği gibi İslâmlaşmamış aşiretleri propagandalarıyla kısa sürede çevresinde toplamayı başardı. Kurduğu küçük bir orduyla Nişapur valisi Amr bin Zurare'yi yenerek ele geçirdiği kentte imamlığını ilan etti (742). Üstüne yürüyen Horasan valisi Nasr bin Seyyar'a yenildi ve tutsak alındı. Ancak, Nişapur’dan çekilmesi koşuluyla halife Velid II tarafından affedilerek serbest bırakıldı. Topladığı yeni bir orduyla bu kez de Cürcan'ı ele geçirmesi üzerine Nasr bin Seyyar’ın üzerine gönderdiği kuvvetlere yenilerek yakalandı ve idam edildi.