Arama

Eğik Düzlem, Kama ve Vida

Güncelleme: 13 Şubat 2018 Gösterim: 21.963 Cevap: 1
CrasHofCinneT - avatarı
CrasHofCinneT
VIP Pragmatist Çılgın Zat...
10 Ekim 2008       Mesaj #1
CrasHofCinneT - avatarı
VIP Pragmatist Çılgın Zat...
Eğik Düzlem, Kama ve Vida

Sponsorlu Bağlantılar
Eğik düzlem bütün bu makineler içinde en basit olanıdır, ama ağır yükleri kaldırmada çok işe yarar. Ağır bir sandığı sırtlanarak bir kamyona yüklemek yerine, kamyonun kasası­na eğimli olarak yaslanan düzgün bir kalasın üzerinden iterek yüklemek çok daha kolay­dır. Eğer hiç sürtünme olmasaydı, sandığı her yoldan kamyona yüklemek için yapılan iş aynı olurdu. Oysa uygulamada, eğik düzlem­deki sürtünme direncini yenerek yükü aynı yüksekliğe kaldırmak için daha büyük bir kuvvet uygulamak gerektiğinden yapılan iş daha büyüktür. Bir eğik düzlem dikleştikçe, daha doğrusu eğimi arttıkça, sağlayacağı me­kanik kazanç azalır.

Eğik düzlemin özel bir türü olan kamalar bazen sivri uçlu kısa bir bıçak, bazen de kütük yarmak için kullanılan demirden ya da çelik­ten yapılmış bir takoz biçiminde karşımıza çıkar. Ama bu basit makinelerin ilkesini anlamanın en kolay yolu kamayla kütük yarma örneğidir. Üçgen prizma biçimindeki kamanın sivri ucu kütükteki ince bir yarığa saplandıktan sonra, düz ve genişçe olan tepe­sine bir balyozla vurulur. Kamanın giderek genişleyen yüzeyleri bu kuvvetin etkisiyle kütüğün içine doğru ilerledikçe yarığı iki yana doğru açarak genişletir. Buradaki yük, ğün yarılmaya karşı gösterdiği dirençtir ve genellikle uygulanan kuvvetten daha büyük­tür. Üstelik kuvvetin büyük bir bölümü de sürtünme nedeniyle boşa gider.

Vidaların dişleri de aslında eğik düzlemden başka bir şey değildir. Ama bu düzlem düz bir çizgi boyunca uzanmaz; bir milin ya da cıvata­nın çevresinde döne döne yükselen "sarmal" bir merdiven gibi dolanır. Bir ağaç vidası tornavi­dayla döndürüldüğünde, dişlerinin eğimine gö­re değişen "adımlarla" yol alarak tahtanın içinde ilerler. Makine parçalarını birleştirme­ye yarayan cıvata ve somun çifti de aynı ilkeye dayanır. Cıvatanın dış yüzeyinde açılmış olan ve "vida dişi" ya da "cıvata dişi" denen yivler, somun deliğinin iç yüzeyindeki benzer dişlere oturacak biçimde düzenlenmiştir. Bu neden­le, somun döndürüldükçe cıvatanın üzerinde yavaş yavaş ilerler. Atölyelerde tezgâhın ke­narına takılan ve tahta ya da metal parçaları sıkıştırarak tutturmaya yarayan mengeneler de vidaların başka bir örneğidir.

Otomobillerde tekerlek değiştirilirken ara­bayı yükseltmeye yarayan vidalı krikolar ge­nellikle bütün bu vida örneklerinden daha büyük bir mekanik kazanç sağlar. Örneğin arabanın yalnızca 1 mm kaldırılabilmesi için kriko kolunun 15 cm kadar hareket ettirilmesi gerekir. Bu, kuramsal olarak, 150 birimlik mekanik kazanç demektir; başka bir deyişle, kriko koluna 100 kilogramlık bir çekme kuv­veti uygulayan kişi kuramsal olarak 15.000 kilogramlık, yani 15 tonluk bir kütleyi kaldı­rabilir. Ama uygulamada bu değer sürtünme nedeniyle 10 tona kadar düşer.

Kaynak: MsXLabs.org & Temel Britannica

Ölmediğine sevindim, hala acı çekebiliyorsun...
Avatarı yok
nötrino
Yasaklı
13 Şubat 2018       Mesaj #2
Avatarı yok
Yasaklı

Eğik Düzlem!

  • P ağırlığındaki bir cismi belirli bir yüksekliğe çıkarmak için kullanılan araç eğik düzlemdir. Eğik düzlemin tipik özelliği, cismi ağırlığından daha küçük bir kuvvetle eğik düzlemde hareket ettirmektir.

Vida!

  • Kapıların kilit sistemini sabitlemede, sunta veya mdf yapılı dolapları duvara tutturmada, elektronik devreleri kasalara sabitlemede vida kullanılır. Vida bir tur döndüğünde, vida adımı (2 diş arası mesafe) kadar içeri girer.

Sponsorlu Bağlantılar

Benzer Konular

25 Şubat 2007 / Mystic@L Matematik
5 Haziran 2014 / Misafir Cevaplanmış
18 Aralık 2014 / Misafir Soru-Cevap
17 Aralık 2015 / Jumong Moda ww