Ziyaretçi
KAZAKİSTAN-TÜRKİYE
Siyasi ilişkiler. İki kardeş ve dost ülkeler arasındaki siyasi ilişkiler en üst seviyede devam etmekte. Siyasi ilişkiler çerçevesinde 2003 yılı 21-23 Mayıs tarihler arasında Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in Türkiye Cumhuriyeti’ne resmi ziyareti gerçekleşmiştir. 2004 Haziranda İstanbul’da gerçekleşen NATO Zirvesinde iki ülke yöneticileri ikili ve uluslararası gündemdeki konuları ele almıştır. Bunun dışında her sene çeşitli düzeyde iki ülke bakanlıkları ile kuruluşların en üst yöneticilerin karşılıklı ziyaretleri gerçekleşmekte. Söz konusu görüşmeler sırasında ikili ilişkiler gelişme düzeyinin bütün alanlarda dinamizm kazandığı vurgulanmakta. Kazakistan ve Türkiye yakın gelecekte ikili ilişkiler konusunda elde edilen dinamizmi muhafaza etmekle kalmayıp stratejik ortaklık düzeyinde ikili ilişkileri pekiştirecek yeni unsurlar eklemeye gayret etmektedirler. Bununla ilgili olarak 2003 yılı Ocak ayında gerçekleştirilen AKP lideri Sayın Recep Tayip Erdoğan’ın Kazakistan’a resmi ziyaretine iki ülke tarafından da ayrıca önem taşıdı. Uluslararası arenada işbirliği konusunda ise iki ülkenin bir çok platformda bölgesel ve uluslararası nitelik taşıyan sorunlarda tutumlarının benzerliği örnek gösterilebilir. Özellikle Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Ahmet Necdet Sezer’in Asya’da İşbirliği ve Güven Artırıcı Tedbirler Konferansı Almatı Zirvesine katılması Ankara’nın bu foruma bölgesel ve uluslararası güvenliği pekiştiren önemli unsur olarak gördüğünü, Kazakistan’ın Avrasya kıtasında istenen düzeyde güvenlik ve barışı sağlayabilen bir mekanizma oluşturma çabalarına destek ve anlayışla yaklaştığını gözler önüne serdi. Bu anlamda, 22 Ekim 2004 tarihinde Almatı’da CİCA Bakanları toplantısına TC İçişleri Bakanı A.Aksu temsilen katılması Türkiye’nin bu süreçteki önemli desteğinin kanıtıdır. Kazakistan Türkiye’nin göstermekte olduğu daimi destek memnuniyetle karşılamaktadır. Türk diplomatların CİCA sürecinde aktif şekilde röl üstlenmesi, somut katkılarda bulunması Kazakistan ve CİCA’nın geleceği için ayrıca önem taşımaktadır. Kazakistan ve Türkiye Birleşmiş Milletler, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, İslam Konferansı Örgütü, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı ve başka da uluslararası teşkilatlar çerçevesinde işbirliği yürütmeye ilgi göstermektedir. Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nın 2002 Ekim ayında gerçekleşen İstanbul Zirvesi çalışmalarına Dışişleri Bakanı ve Devlet Sekreteri Kasımjomart Tokayev’in başkanlığında Kazakistan Cumhuriyeti heyetinin katılması büyük önem taşımaktadır. Zirve çerçevesinde Kasımjomart Tokayev’in gerçekleşen T.C. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile görüşmesi iki ülkenin uluslararası arenadaki işbirliğinin çok verimli olduğunu ve ikili ilişkilerin hızla geliştiğini bir kez daha gösterdi. Bununla beraber 15 Temmuz, 2003 tarihinde Kazakistan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Kasımjomart Tokaev’in katılımıyla KC Antalya’daki Fahri Konsolosluğu faaliyete geçmiştir.
Sponsorlu Bağlantılar
İkili ilişkilerin önemli bir kolunu insani-kültürel alanda işbirliği oluşturmaktadır. 2002 yılının iki ülke ilişkileri için en önemli olayı devletlerimizin arasındaki diplomatik ilişkilerin kurulmasının 10. yılını doldurması olduğu kuşkusuz. Bu önemli hadise öncesi Cumhurbaşkanları, Başbakanlar ve Dışişleri Bakanları arasında karşılıklı kutlama yazışmaları yer almakla beraber ülkelerin önemli basın-yayın organlarında bu tarihi hadiseye ilişkin makaleler yayınlandı. Türkiye Cumhuriyeti’nde bu önemli gün ile ilgili İstanbul ve Kocaeli’nde Güney Kazakistan eyaletinin yatırım için elverişli iklimlere sahip olduğunu sergileyen faaliyetler ve Uluslararası Müzik Festivali çerçevesinde Ankara’da Kazakistan’ın ünlü sanatçıları Janiya Aubakirova ve Gauhar Mırzabekova’nın sanat yönetmenliğini yaptığı “Kazakistan Oda Orkestrası”’nın konserleri ve 2003-2004 yılları arasında Kazakistan’ın ünlü folklor ve pop müzik grupları “Altın Dan”, “Erke-Nur”, “Ulıtau”, “Kokşetau”, “Alatau”, “Akjarma”’nın konserleri gerçekleşti. Ayrıca, Kazakistan ve Türkiye arasında kültürel programlar çerçevesinde ünlü Kazak yazarları eserlerinin Türk diline çevrilmesi faaliyetleri aralıksız sürmektedir. Bunlardan birkaç örnek olarak 2002 yılı ünlü yazar ve devlet adamı Abiş Kekilbayev’in Türkçe’ye çevrilen “Efsanenin sonu” eseri İstanbul’da, “Ürker” kitabı ise Ankara’da tanıtıldı. Şu sıralarda İlyas Esenberlin’in “Göçebeler” romanının tercümesine başlandı. Bu güne kadar Kazak yazarlarının 30-u aşkın eserleri Türk diline çevrildi, ki bunların arasında Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in çalışmaları, Abay, Cambıl, Mağcan Cumabayev, Muhtar Auezov, Oljas Süleyimenov ve Muhtar Şahanov gibi büyük yazarların edebi eserleri yer almaktadır. Eğitim alanında Türkistan şehrinde bulunan Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Kazak-Türk Üniversitesini geliştirme çalışmaları devam etmektedir. Şu anda söz konusu Üniversitenin 15 fakültesinde 17700 öğrenciler 102 meslek lisans ve lisans üstü eğitim almaya devam etmektedirler. Bu öğrencilerin 1160-ı 28 farklı ülkeden olup 460 öğrenci Türkiye Cumhuriyetindendir. Yüksek Öğretim Kurulunun verdiği bilgilere göre 1992 yılından itibaren yürütülen karşılıksız Kazak öğrencilerinin eğitimi programı çerçevesinde 2703 Kazakistanlı öğrenci Türkiye’nin çeşitli eğitim kuruluşlarında eğitim görmüştür. Günümüze dek tam lisans ve lisans üstü eğitim programını tamamlayarak başarı ile mezun olan 1081 ve eğitimlerini sürdüren 794 Kazakistanlı öğrenci mevcut. Türkiye’nin eğitim alanında önde gelen Bilkent Üniversitesinde Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev bursunun iki öğrenciye verilmesi kuşkusuz iki ülke arasında oluşan çok sıcak havanın bir yansımasıdır. İkili insani ve kültürel ilişkilerin perspektifli kollarının biri de ülkelerin çeşitli bölge ve illeri arasında kardeşlik ilişkilerin kurulmasıdır. 2001 yılında Ankara ve Astana, 2003 yılında Antalya ve Taldıkorgan kardeş şehir ve 2004 yılında KC Almatı ili ve TC Antalya ili, KC Jambıl ili ve TC Karaman ili kardeş iller olarak ilan edilmiş. Kardeşlik ilişkiler çerçevesinde İstanbul’da 2002 yılı Ekim ayında ‘Almatı Kültür Günleri’, 27 Eylül – 03 Ekim 2004 tarihinde ‘Almatı’da İstanbul Kültür Günleri’ ve 30 Kasım – 03 Aralık 2004 tarihleri arasında ‘Antalya’da Almatı ili Kültür Günleri’ gibi düzenlenen etkinlikler Kazakistan ve Türkiye arasındaki insani ve kültürel işbirliğine bir ivme kazandırdılar. Halen Türkistan’da yeni cami inşaatı projesi hayata geçirilmeyi bekliyor. Bu konuda projenin son hali Kazakistan Cumhurbaşkanı tarafından onaylanmış, Türk tarafı ise söz konusu projeye mali destek sağlama konusunda karar almış bulunmaktadır. Yakın gelecekte bu inşaata başlanması beklenmektedir.