Arama

Kovalent Bağ

Güncelleme: 26 Kasım 2016 Gösterim: 25.276 Cevap: 3
Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
1 Aralık 2006       Mesaj #1
Misafir - avatarı
Ziyaretçi

Kovalent bağ,

Ad:  kovalent.jpg
Gösterim: 2509
Boyut:  50.3 KB

iki atom arasında, bir veya daha fazla elektronun paylaşılmasıyla karakterize edilen kimyasal bağ'ın bir tanımıdır. Genellikle bağ, ortaya çıkan molekülü bir arada tutan ortak çekim gücü olarak tanımlanabilir. Paylaşılan elektron ya da elektronlar, her iki çekirdek etrafında dolanacaklar, iki çekirdek arasındaki bölgede daha uzun süre bulundukları için bu bölgede (-) yüklü bir alan yaratacaklardır. Bu alan, her iki çekirdeğe bir çekme kuvveti uygulayarak bir bağ yaratır. Kovalent bağ, söz konusu atomların dış yörüngelerinin dolması ile meydana gelir. Bu tür bağlar, moleküller arası hidrojen bağından daima daha güçlü, iyonik bağ ile ise ya aynı güçte ya da daha güçlüdür.
Sponsorlu Bağlantılar

Bazı inorganik maddelerin -hidrojen, amonyak, klor, su ve azot molekülleri ile tüm organik maddelerin molekülleri kovalent bağ ile bir arada tutulmaktadır.

Kovalent bağ (iyonik ve metalik bağın tersine) yönlüdür; bağ açılarının etkileşimin gücü üzerinde etkisi büyüktür. Bu etkinin kaynağı, kovalent bağların, atomik yörüngelerin üst üste binmesiyle oluşmasından ileri gelir. Atomik yörüngeler (p, d, ve f orbitalleri) hepsi yönlü karakterde olup, bağlanma esnasında önemli ölçüde yöne bağlı etkileşime neden olurlar.

Kovalent bağ, genellikle benzer elektronegatifliğe sahip atomlar arasında gerçekleşir. Bu nedenle ametaller, daha kolaylıkla kovalent bağı tercih eder ve metaller de kolayca yerlerinden oynatılabilen elektronların daha serbestçe dolaşabildiği metalik bağ yaparlar. Ametallerde bir elektronun serbest kalması daha zordur, dolayısıyla benzer elektronegatifliğe sahip bir madde ile birleşme söz konusu olduğunda o elektronun paylaşılması tek seçenek haline gelir.

Tarihçe
Kovalent bağ kavramı, ilk olarak 1916'da Gilbert N. Lewis tarafından, atomlar arasında elektron çiftlerinin paylaşılması şeklinde ortaya atılmıştır. Buna göre, dış yörüngedeki valans elektronları, atomik semboller etrafında birer nokta ile temsil edildiği Lewis notasyonu veya elektron nokta notasyonu ile gösterilmektedir. Atomlar arasındaki elektron çiftleri kovalent bağları göstermekte, çoklu çiftler ise çoklu bağlara karşı gelmektedir.

Her ne kadar, paylaşılmış elektron çiftleri fikri, kovalent bağlanmanın etkin ve miktarsal tanımını yapıyor olsa da, bu bağların doğasını anlamak ve basit moleküllerin yapısını ve özelliklerini tahmin edebilmek için kuantum mekaniği bilgisine ihtiyaç vardır. Kimyasal bağlanmanın, kuantum mekaniği açısından ilk başarılı açıklamasını 1927'de Walter Heitler ve Fritz London yapmıştır.

Bağ polaritesi
İki tür kovalent bağ vardır: polar ve polar olmayan (veya saf). Saf kovalent bağlar (ki genellikle çözünür değildirler, elektrik iletkenlikleri yoktur ve bireysel molekül formundadırlar) ve iyonik bağlar (çözünürdürler, ergimiş ve çözünmüş haldeyken elektrik iletirler, ve genellikle kristal formundadırlar) spektrumun iki ucunda yer alırlar ve farklı özelliklere sahiptirler. Polar kovalent bağlar ise ortada yer alır ve her ikisinin de özelliklerini gösterirler.

En son teori
Günümüzde valans bağ modeli, moleküler yörünge modeliyle desteklenmektedir. Bu modele göre, atomlar bir araya getirildikçe atomik yörüngeler, moleküler yörüngeler oluşturmak üzere etkileşirler. Kuantum mekaniği kullanılarak elektronik yapının, enerji seviyelerinin, bağ açılarının, ve bağ mesafelerinin yüksek bir hassasiyetle hesaplanması mümkündür.

Kovalent Bağ


Ametal ametal atomları arasında elektron ortak kullanılması sonucu oluşan kimyasal bağa kovalent bağ denir.

Tek elektron ortak kullanılması sonucu oluşan bağa tekli kovalent bağ denir. Hidrojen atomları arasında oluşan bağ tekli kovalent bağdır. (H-H)
Ad:  1.JPG
Gösterim: 3467
Boyut:  16.4 KB

İki elektron ortaklaşması sonucu oluşan kovalent bağa ikili kovalent bağ denir. Oksijen atomları arasında oluşan bağ ikili
kovalent bağdır.(O=O)
Ad:  2.JPG
Gösterim: 1918
Boyut:  21.6 KB

Üç elektron ortaklaşa kullanılması sonucu oluşan bağa üçlü kovalent bağ denir. Azot atomları arasında oluşan bağ üçlü
kovalent bağdır.(N≡N)
Ad:  3.JPG
Gösterim: 1970
Boyut:  21.7 KB

BAKINIZ Kimyasal Bağlar ve Hibritleşme

Son düzenleyen Safi; 26 Kasım 2016 06:02
Safi - avatarı
Safi
SMD MiSiM
22 Kasım 2016       Mesaj #2
Safi - avatarı
SMD MiSiM

Kovalent Bağ


Bazı element atomları kararlı yapıya ulaşmak için son yörüngedeki bazı elektronlarını ortaklaşa kullanırlar.Atomlar arasında elektronların ortaklaşa kullanılmasıyla oluşan bağa kovalent bağ denir.
Sponsorlu Bağlantılar
Kovalent bağlar ametal-ametal elementler arasında oluşur.Örneğin iki hidrojen atomu elektronlarını ortaklaşa kullanarak aralarında kovalent bağ oluşturur. Böylece her bir hidrojen atomu helyumun kararlı yapısına ulaşır.
Ad:  1.JPG
Gösterim: 1823
Boyut:  19.1 KB
Hidrojen gibi bir çok ametal başka ametallerle birleşerek ametal bileşik oluştururlar. CO, H2O, NO2, CO2 bunlardan bazılarıdır.

Kovalent bağlı bileşiklerin en küçük birimi bir moleküldür.Moleküller maddenin tüm özelliklerini gösterir ve bağımsız olarak hareket edebilir. Aynı cins atomlardan oluşan moleküllere element molekülleri denir.O2, H2, F2, N2 element molekülleridir. Bunlar bileşik değildir.Farklı cins atomların molekülleri bileşik moleküllerini oluşturur. H2O, CO2, NH3 bileşik molekülleridir.
X2 2 adet X atomu kovalent bağ yaparak X2 molekülünü oluşturmuştur.
Y3 3 adet Y atomu kovalent bağ yaparak Y3 molekülünü oluşturmuştur.

Oksijen (O2) molekülünün bağ yapısı


Oksijenin son yörüngesinde 6 elektron vardır. Bir oksijen atomu son yörüngesindeki 2 elektronunu başka bir oksijen atomunun son yörüngesindeki 2 elektron ile ortaklaşa kullanır. Böylece herbir oksijen atomunun elektron dizilişi kararlı 10Ne atomuna benzer. Oksijen atomlarının kovalent bağ yapması sonucunda her birinin çevresinde 10 e– dolanır.
Ad:  2.JPG
Gösterim: 1989
Boyut:  44.6 KB

Su molekülünün bağ yapısı


Bir su molekülü iki hidrojen ve bir oksijen atomunun kovalent bağ yapması sonucu oluşur. Hidrojen atomlarından her biri kendi elektronunu oksijen atomunun bir elektronu ile ortaklaşa kullanır. Böylece hidrojen atomları kararlı helyuma benzerken, oksijen atomu da kararlı neona benzer.
Ad:  3.JPG
Gösterim: 1791
Boyut:  21.0 KB
Bir su molekülü 2 hidrojen ve 1 oksijen atomundan oluştuğu için, su molekülü H2O şeklinde yazılır.

Karbon dioksit molekülünün bağ yapısı


Karbonun elektron dizilişi 6 C şeklindedir. Karbon kararlı hale gelmek için 4 elektrona ihtiyacı vardır. Bu yüzden karbon oksijen atomlarıyla kovalent bağ yapar. Her bir oksijen atomu 2 şer elektronunu karbonun 2 elektronu ile ortak kullanarak
kararlı neon yapısına ulaşır. Dikkat edilirse CO2 molekülünün kovalent bağlı yapısında her bir atomun çevresinde toplam 10
elektron vardır. Yani hepsi neonun kararlı yapısına benzemiştir.
Ad:  4.JPG
Gösterim: 1772
Boyut:  23.3 KB

Bileşik formülleri:


Bileşikler kimyasal formüllerle gösterilir. Formüller, bileşik molekülündeki atomların cinsini ve sayısını gösterir. Bir bileşik molekülündeki atomların cinsi ve sayısının gösterilmesine molekül formülü adı verilir. Atomların birbirine nasıl bağlandığını gösteren formüle de yapı formülü denir.
Ad:  5.JPG
Gösterim: 1950
Boyut:  15.7 KB

Bileşik formüllerinin yazılması

Bileşiklerin formülü yazılmadan önce, bileşiği oluşturan elementlerin iyon yükü bulunur ve elementlerin sağ üst köşelerine yazılır. Ardından çaprazlama yapılarak, iyon yükleri sembollerin sağ altına yazılır. Burada dikkat edileceği gibi önce (+) yüklü sonra (–) yüklü iyon yazılarak çaprazlama yapılır. Ve yüklerin sadece rakamları yazılır. İşaretleri yazılmaz.
Ad:  6.JPG
Gösterim: 1795
Boyut:  14.5 KB
Eğer a ve b birbirine eşitse sembollerin altına sayı yazılmaz. Mg+2 O–2 = MgO daki gibi.
  • Örnek:X+3 ile Z–2 iyonlarının oluşturacağı bileşiğin formülünü yazınız.
  • Örnek: Mg+2, Cl–1 iyonlarının oluşturacağı bileşiğin formülünü yazınız.

Kovalent Bağ Çeşitleri


İki atom arasında birer elektron ortak kullanılırsa buna tekli bağ denir. Bir çizgi (--) ile gösterilir. Eğer iki atom arasında ikişer elektron ortak kullanılırsa buna ikili kovalent bağ, üçer elektron kullanılırsa buna üçlü kovalent bağ denir. İkili bağ çift çizgi (==) ile üçlü bağ üç çizgi ( ) ile gösterilir.

Örneğin iki hidrojen ( 1H) atomu, tek elektronlarını ortaklaşa kullanarak tekli kovalent bağ yapar.H -- H H2
Oksijen ( 8O) atomunun kararlı yapıya ulaşması için 2 elektronunu bir başka oksijen atomuyla ortaklaşa kullanması gerekir. Bunun gösterimi şöyledir. O == O O2
Nitrojen (azot) ( 7N ) ise kararlı yapıya ulaşmak için 3 elektrona ihtiyaç duyar. İki nitrojen (azot) arasında 3’er elektron ortaklaşa kullanılarak kovalent bağ oluşur.

Polar Kovalent Bağ


HCl, H2O, NH3 gibi moleküller farklı cins atomlardan oluşmuş moleküllerdir. Burada atomların çekirdekleri farklı büyüklükte olduğundan ortaklaşa kullanılan elektronlara uygulanacak çekim kuvveti de farklı olacaktır.
Örneğin; H’nin 1 protonu varken O’nun 8 protonu vardır. H ile O arasında ortaklaşa kullanılan elektronlar sizce oksijen tarafına daha çok çekiliri. Bu durumda oksijen tarafında (–) yük miktarı artacak, hidrojen tarafında ise azalacaktır. Böylece çok çeken (oksijen) taraf daha negatif, az çeken (hidrojen) taraf daha pozitif yüklü olur. Yani molekülde bir kutuplaşma olur.
Elektronların farklı miktarda çekilmesi sonucu meydana gelen bağa polar (kutuplu) kovalent bağ adı verilir. HCl, H2O, NH3’te polar kovalent bağ vardır.

Apolar Kovalent Bağ


O2, N2, H2 molekülleri aynı cins atomlardan oluşmuş iki atomlu moleküllerdir. Bu moleküllerde ortaklaşa kullanılan elektronlar her iki atom çekirdeği tarafından eşit oranda çekilir. Çünkü çekirdek yükleri aynıdır. Bu şekilde atomlar arasında elektronların eşit oranda çekilmesiyle oluşan bağa apolar kovalent bağ denir. Apolar bağ kutupsuz bağ demektir.
Örnek: HCl, O2, NaCl, N2
Son düzenleyen Safi; 22 Kasım 2016 03:31
SİLENTİUM EST AURUM
Safi - avatarı
Safi
SMD MiSiM
22 Kasım 2016       Mesaj #3
Safi - avatarı
SMD MiSiM
Kovalent Bağ
Ad:  1.JPG
Gösterim: 1582
Boyut:  22.2 KB

Bazı ametal atomlarının atomları kendi aralarında kararlı yapıya ulaşmak için son yörüngedeki bazı elektronlarını ortak kullanırlar. Ortaklaşa kullanılarak oluşturulan bağa kovalent bağ ve oluşan bileşiklere kovalent bağlı bileşikler denir. Kovalent bağların oluşması sırasında herhangi bir elektron aktarımı gerçekleşmez.
Örneğin, C, N, S, F,Cl, Br, I, O ve H elementlerinin kendi aralarında oluşturdukları bileşikler kovalent bağlı bileşiklerdir.
Kovalent bağlı bileşikleri apolar kovalent ve polar kovalent bağ olmak üzere ikiye ayırırız.

Apolar Kovalent Bağ


Aynı cins ametal atomları arasında kovalent bağlı bileşikler oluşur. Örneğin; Cl2, H2, O2 gibi moleküller apolar kovalent bağlıdır.
Ad:  2.JPG
Gösterim: 2656
Boyut:  21.2 KB
Ortaklaşa kullanılan elektronlar eşit paylaşıldığından molekülün pozitif veya negatif kutbu yoktur; yani kutupsuz bir bağdır.

Polar Kovalent Bağ


Farklı cins ametal atomların yapmış oldukları kutuplu bağlardır. Elektronlar iki atom arasında eşit olarak paylaşılmadığından kutuplaşma oluşur . Aametallerden biri ortaklaşa kullanıldığından dolayı molekülün bir ucu pozitif (+), diğer ucu negatif (-) yüklenir.
Ad:  3.JPG
Gösterim: 1622
Boyut:  15.4 KB

HCl, HF, CO2, NO, CO, OF2, CO2, H2O gibi moleküller polar kovalent bağa örnek verilebilir.
Ad:  4.JPG
Gösterim: 2130
Boyut:  19.0 KB
İki atomun elektron çekme yetenekleri arasındaki farkın büyüklüğü arttıkça kimyasal bağ daha polar hale gelmektedir.
Son düzenleyen Safi; 22 Kasım 2016 03:21
SİLENTİUM EST AURUM
Safi - avatarı
Safi
SMD MiSiM
22 Kasım 2016       Mesaj #4
Safi - avatarı
SMD MiSiM
ortaklaştın bağı,
KOVALENT BAOĞI olarak da bilinir, bir kimyasal bileşiğin iki, ender olarak da üç atomu arasında, çekirdeklerinin aynı elektronları elektrostatik olarak çekmesi nedeniyle oluşan bağ. Her ortaklaşım bağı eşlenmiş (karşıt) spinli bir elektron çifti içerir. Bu yüzden, ortaklaşım bağı elektron çifti bağı olarak da tanımlanabilir. Hidrojen, azot, klor, su ve amonyak (H2, N2, CI2, H2O, NH3) gibi inorganik maddelerin ve bütün organik maddelerin molekülleri ortaklaşım bağlı moleküllerdir. Moleküllerin yapısal gösteriminde, ortaklaşım bağları iki atom arasındaki bir çizgiyle gösterilir.

Tek çizgiler iki atom arasındaki bir elektron çifti içeren bağları, çift çizgiler ise iki atom arasındaki iki elektron çifti içeren bağlar gösterir.

İki elektronun iki atom çekirdeği tarafından aynı anda çekilebileceği (iki elektronun iki atom arasında paylaşılması olarak tanımlanan süreç) ve bu durumun atomların arasında bağ oluşturacağı düşüncesini ilk olarak 1916’da ABD’li kimyacı G. N. Lewis ortaya attı. Lewis bu tür bağların, bazı atomların bir soy gaz atomunun elektron yerleşimini kazanmak için birbiriyle eşlenme eğilimlerinin sonucunda oluştuğunu ileri sürdü. Lewis’in postülasmı 1927’de fizikçi Walter Heitler, Fritz London ve başka araştırmacılar doğruladı. Heitler ve London kuvantum mekaniği formüllerinden yararlanarak hidrojen molekülündeki bağın bağ enerjisi ve bağ uzunluğu gibi özelliklerini doğru olarak hesapladılar.

Bir elektron çiftinin üç atom çekirdeğiyle etkileşimi sonucunda oluşan üç merkezli ortaklaşım bağları da vardır; bu tür bağlara bor atomu örgülerinden oluşan moleküllerde ve iyonlarda sık rastlanır. Bor hidrürlerin yapısı ve kimyasal bağları üzerindeki çalışmaları 1946’da ABD’li kimyacı William N. Lipscomb başlatmıştır.

kaynak: Ana Britannica
SİLENTİUM EST AURUM

Benzer Konular

27 Aralık 2015 / SUNU Cevaplanmış
21 Mayıs 2014 / Misafir Cevaplanmış
2 Haziran 2011 / Misafir Cevaplanmış
4 Aralık 2015 / Misafirsss Cevaplanmış
13 Şubat 2012 / Misafir Cevaplanmış