Arama

Türkiye Cumhuriyeti Danıştay Başkanlığı

Güncelleme: 17 Eylül 2017 Gösterim: 5.626 Cevap: 2
The Unique - avatarı
The Unique
Kayıtlı Üye
16 Haziran 2010       Mesaj #1
The Unique - avatarı
Kayıtlı Üye
Türkiye Cumhuriyeti Danıştay Başkanlığı

Sponsorlu Bağlantılar
Vikipedi, özgür ansiklopedi



Türkiye Cumhuriyeti Danıştay Başkanlığı

100px DanC4B1C59Ftaylogo

  • Kuruluş Tarihi 1868
  • Tür Yargı
  • Genel merkez Ankara
  • Başkan Mustafa Birden
  • Bütçe 423 milyon TL

Danıştay Türkiye Cumhuriyeti'nin yürütme organlarına yardımcı bir inceleme, danışma ve karar organı olup yönetimin yargı yoluyla denetlenmesi görevini yapan bir yargı kuruluşudur.

Tarihçe

Daha çok bilgi için: Şura-yı Devlet
Gülhane Hattı Hümayunu ile Osmanlı tebaasının din ve mezhep farkı gözetilmeksizin can, mal, ırz ve namus gibi tabi haklarının kanun teminatı altına alınacağı devletçe vaat edilmiş, böylece yeni bir hukuk devletinin temel prensipleri ortaya konmuş, idarenin (devletin) de hukuk kurallarına uyması gerekliliği Osmanlı’da kabul edilir bir fikir haline gelmiştir.
Bu dönemde, II. Mahmut tarafından 1837 yılında Meclisi Vâlây-ı Ahkâmı Adliye adında ve günümüz Danıştay’ı ile Yargıtay’ının temelleri olan bir yüksek mahkeme kurulmuş; daha sonra 1868 yılında Sultan Abdülaziz döneminde bu yüksek mahkeme (Meclisi Vâlây-ı Ahkâmı Adliye) ikiye ayrılarak Şuray-ı Devlet adıyla Danıştay ve Meclisi Ahkâmı Adliye adıyla Yargıtay kurulmuş; böylelikle, yargı ve yürütme birbirinden ayrılmıştır. Bu iki yargı organından Şura'yı Devlet'e hem kanun tasarılarını hazırlama hem de idarî uyuşmazlıklara çözüm getirme şeklinde hem "kanun tasarı hazırlama" hem "yargı" görevi olarak iki görev verilmişken, Divan­ı Ahkâm­ı Adliye'ye ise yalnızca "yargı" görevi verilmiştir.
Padişah Abdülaziz'in 10 Mayıs 1868 günlü nutkuyla fiilen çalışmaya başlayan Şurayı Devlet'in "Kavanin ve nizamat layihalarını tetkik ve tanzim, mesalihi mülkiyeyi tetkik, hükümet ile eşhas beyninde mütehaddis deaviyi rü'yet ve memurini devletin tahkik ahvaliyle, muhakemelerini icra" görevlerini yerine getirmek üzere kurulmuştur. "Hükümet ile eşhas beyninde mütehaddis davaları" görmek ve çözümlemek görevi, 1876 Kanuni Esasisi ile genel mahkemelere bırakıldığından, İmparatorluk Danıştayının yargısal görevi çok sınırlı kalmıştır.


İmparatorluk döneminde 54 yıl görev yapan Danıştayın faaliyeti, 4 Kasım 1922 tarihinde İstanbul’daki bütün merkez kuruluşlarının TBMM Hükümetinin idaresine geçtiği sırada sona ermiş, Cumhuriyet devrinde 669 sayılı Kanunla Danıştay yeniden kurulup, 6 Temmuz 1927 tarihinde çalışmaya başlamıştır. 669 sayılı Kanuna göre Danıştay, üç idari bir dava dairesi olmak üzere, dört daireden oluşmaktaydı.


1961 Anayasası, mahkemelerin ve hakimlerin bağımsızlığını hem yasama ve hem de yürütme organlarına karşı koruyabilmek için gerekli hükümleri öngörmekte idi. Bu Anayasanın 114. maddesinde, "İdarenin hiçbir eylem ve işlemi yargı mercilerinin denetimi dışında bırakılamaz" denilmiş ve 1982 Anayasası ile bazı kısıtlamalar getirilmişse de, temel ilke korunmuştur.
1982 yılında ayrıca, ilk derece idari yargı mercileri olan idare ve vergi mahkemelerinin kurulmasıyla, idari yargı örgütünün kuruluşu tamamlanmıştır. Bu gün Danıştay, bu mahkemelerin üzerinde bir temyiz mercii olarak yargı görevine devam etmektedir.

Yapısı

T. C. Anayasasının 146, 154, 155, 156, 157 ve 158. maddelerine göre Türkiye Cumhuriyeti’nde 6 adet yüksek yargı organı vardır. Bunlar; 1- Anayasa Mahkemesi 2- Yargıtay 3- Danıştay 4- Askerî Yargıtay 5- Askerî Yüksek İdare Mahkemesi 6- Uyuşmazlık Mahkemesi'dir. (Sayıştay'a ise Anayasa Koyucu yüksek yargı organları arasında yer vermediğinden, Sayıştay yüksek yargı organı değildir. Hatta Sayıştay mahkeme hüviyetine dahi haiz değildir, idarî bir kurumdur. (Anayasa Mahkemesi Sayıştay'ı somut norm denetimine başvurabilen bir mahkeme olarak kabul etmemektedir) ve bir kuruma Anayasa'nın yargı bölümünde yer verilmesi, o kurumu yargı yeri haline getirmez.)
Danıştay da, yukarıda sayılan 6 yüksek yargı organından birisidir ve “8 adet İdarî Dava Dairesi”, “4 adet Vergi Dava Dairesi” ve “1 adet de Ceza Daire” olmak üzere toplam 13 daireden oluşmaktadır.
Anayasa'da öngörülen Yüksek Mahkemelerden biri olan Danıştay, Anayasa'nın 155. maddesine göre, yürütme organına yardımcı bir inceleme, danışma ve karar organı olmanın yanı sıra, yönetimin yargı yoluyla denetlenmesinde etkin ve önemli görev yapan bir yargı kuruluşudur.
Bugün Danıştayın idari görevleri ile yargı görevi birbirlerinden kesin olarak ayrılmış ve her iki görevi yürütecek daireler birbirinden tamamen ayrı olarak kurulmuşlardır. Yönetimin yargı yoluyla denetlenmesi görevini, idare ve vergi mahkemeleriyle birlikte, Danıştayın dava daireleri yürütmektedir.
Günümüzde Danıştay, 1982 yılında yürürlüğe giren 2575 sayılı Danıştay Kanununa göre örgütlenmiştir. Bu Kanuna göre Danıştay, onikisi dava, bir idari olmak üzere onüç daireden oluşmaktadır. Bugün Danıştayda, Danıştay Başkanı, Başsavcı, başkanvekilleri, daire başkanları ve üyeler olarak, 95 yüksek mahkeme hakimi görev yapmaktadır.
Danıştayda, Daire başkan ve üyeleri haricinde, dava dosyalarını inceleyerek daire veya görevli kurullara gerekli açıklamaları yapmak, tutanakları hazırlamak, dava hakkındaki görüşlerini daire veya kurula bildirmek ve karar taslaklarını yazmakla görevli tetkik hâkimleri ile davalar hakkında hukukî mütalaalarını bildirmekle görevli savcılar da görev yapmaktadır.
2008 yılı bütçesi kapsamında Danıştay'a öngörülen ödeneğin 37 milyon 560 bin YTL olduğu açıklandı.

DANIŞTAYIN GÖREVLERİ:

- İdari mahkemelere verilen, kanunun başka bir yargı merciine bırakmadığı karar ve hükümlerin son inceleme yeridir.
-. Davaları görmek, kanun tasarıları hakkında görüş bildirmek, tüzük tasarıları, ayrıcalıkları ve sözleşmeleri incelemek, idari uyuşmazlıkları çözümlemektir.
Bir bildiğim varsa hiç bir şey bilmediğimdir. (:
Daisy-BT - avatarı
Daisy-BT
Ziyaretçi
7 Haziran 2011       Mesaj #2
Daisy-BT - avatarı
Ziyaretçi

Danıştay
Sponsorlu Bağlantılar

İdarî davalara bakan yüksek idare mahkemesi ve yürütme organıyla merkezî idarenin yönetim işlerinde görevli olan en yüksek danışma ve inceleme kurumu.

Türkiye'de Danıştay, ilk kez Şûra-yı Devlet adıyla 1968'de kurulmuştur. Şûra-yı Devlet'in Kurtuluş Savaşı'ndan sonra kaldırılmasıyla yerine, 1924 Anayasası'nda getirilen düzenlemeyle bugünkü şekliyle Danıştay kurulmuştur. 1982'de çıkartılan 2575 sayılı yasa ile Danıştay, önceki statüsünden farklı olarak, özel görevli bir ilk derece mahkemesi ve genel görevli bir temyiz mercii durumuna getirilmiş, aynı zamanda, bir idare ve danışma organı olma niteliğinde herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. Danıştay, sekizi dava ve ikisi idarî olmak üzere on daireden oluşur. Danıştay başkanı, başsavcısı, başkanvekilleri ve daire başkanları, kendi üyeleri arasından, Danıştay Genel Kurulu'nca seçilir.

MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi

Avatarı yok
nötrino
Yasaklı
17 Eylül 2017       Mesaj #3
Avatarı yok
Yasaklı

Yargı Organı Danıştay!


Danıştay, Osmanlı Dönemi'nde kurulup Türkiye Cumhuriyeti'ne intikal etmiş köklü kurumlardan biridir. İlgili kurum isminin de çağrıştırdığı gibi hukuki konularda devlete danışmanlık yapmak üzere kurulmuştu. Diğer bir deyişle, Danıştay başlangıçta idari bir kuruluş olarak örgütlenmişti. Ancak zamanla Danıştay'ın idari görevleri geri plana düşerek yargısal görevleri ön plana çıkmış ve nihayet günümüzde idari yargı alanındaki yüksek mahkeme konumuna ulaşmıştır.

Danıştay, bugün bir taraftan İdare ve Vergi Mahkemeleri'nce verilen bazı kararları Temyiz Mahkemesi sıfatıyla yeniden incelemekte, diğer taraftan da kanunda belirlenmiş belli davalara ilk derece mahkemesi sıfatıyla bakmaktadır. Gerçekten de Danıştay Kanunu'na göre bazı davaların doğrudan Danıştay'da açılması gerekir.

Doğrudan Danıştay'da görülecek ilgili davalar genel anlamda yürütme organı ve idarenin düzenleyici işlemlerine karşı açılabilecek davalardır. Örneğin vergilendirmeye ilişkin Bakanlar Kurulu Kararları'na, Maliye Bakanlığı'nca çıkarılan genel tebliğlere, tüzük, yönetmelik gibi düzenleyici işlemlere karşı açılacak iptal davalarında Danıştay ilk derece mahkemesi sıfatıyla görev yapacaktır.

Kaynak: Yargı Hukuku / Danıştay'ın Misyonu

Benzer Konular

17 Mayıs 2017 / ThinkerBeLL Tarih
17 Ağustos 2016 / The Unique Sosyoloji
26 Temmuz 2012 / The Unique Sosyoloji
29 Ekim 2007 / Pollyanna Türkiye Cumhuriyeti