Camiler - Sokullu Mehmet Paşa Camii (Sokollu Mescidi)

Sokollu Mehmed Paşa Camisi

AZAPKAPİ CAMİSÎ olarak da bilinir, İstanbul’da Azapkapı semtinde, Atatürk Köprüsü’nün hemen yanında, Sokollu Mehmed Paşa’nın yaptırdığı fevkani (yükseltilmiş) cami.

Mimar Sinan tarafından yapılmış, 1577/78’de tamamlanmıştır. Alt katında mahzenler ve dükkânlar vardır. Ama zamanla zemin yükseldiği için dükkânlar bugün kısmen toprak altında kalmıştır.

Üst kattaki ibadet mekânı, sekizgen tabana oturan yaklaşık 12 m çapındaki bir kubbenin örttüğü bir orta şahın ile bunu üç yandan (batı, kuzey ve doğu) saran yan ve arka sahmlardan oluşur. Mihrap, kıble duvarından dışarıya taşan enine dikdörtgen planlı bir çıkıntının içine yerleştirilmiştir. Kubbeyi taşıyan sekiz ayağın altı tanesi açıktadır; öndeki iki tanesi ise mihrap çıkıntısının iç köşelerinde, beden duvarının içindedir. Caminin örtü.sisteminin en önemli yanı, sekizgen tabana oturan merkezî kubbenin sekiz yandan birer yarım kubbeyle çevrelenmiş, böylece strüktürel düzeninin iyice vurgulanmış olmasıdır. Bu yarım kubbelerin dördü tromp olarak köşelerde, biri mihrap çıkıntısının üzerindedir. Öbür üç yarım kubbe de, her biri dörder birime ayrılmış yan ve arka sahınlann orta bölümlerini örter. Yan sahınlann uçlanna ise, kareye yakın dikdörtgen planh cami kütlesinin dört köşesini örten dört küçük kubbe getirilmiştir.

Kuzey cephesini boydan boya kaplayan son cemaat yeri tek eğimli bir çatıyla örtülüdür. Buraya zemin katından iki uçtaki birer merdivenle çıkılır. Minare dışanda, son cemaat yerinin solunda, ayn bir kütle olarak yapılmış, yapıya kemerli bir köprüyle bağlanmıştır. 1807 yangınında yanan bu minare yüzyılın ikinci yansında barok üslupta yeniden yapılmış, 1958’de de yıkılarak klasik dönem üslubuna uygun bugünkü biçimine getirilmiştir. Cami 1894 depreminde büyük hasar görmüş, uzun süre kapalı kaldıktan sonra Atatürk Köprüsü yapıhrken onanlmıştır (1941).

Sokullu Mehmet Paşa Camii Azapkapı

İstanbul Beyoğlu ilçesinin Unkapanı mevkiinde Unkapanı köprüsünün beyoğlu ilçesi ayağının hemen sağ tarafında yer almaktadır. Yapı Mimar Sinan tarafından 1578 yılında Sokullu Mehmet Paşa adına yapılan eserlerden biridir. Plan şeması Selimiye Camiine benzeyen yapının Minaresi yapıdan ayrı olarak Camiinin sol bölümünde yapılmıştır. Bunun sebebi ise yapının denize çok yakın yapılmasıdır. Camiinin avsulu yoktur. Giriş kapısı galata köprüsüne bakan yapının daha önce bir Külliye olduğu ve avlusunda bir mescit ve ikide çeşme olduğu bilinmektedir.

DEVAMI Mimar Sinan