Bina ve Tesisatta Isı Yalıtımı
MsXLabs.orgSponsorlu Bağlantılar
Isı, doğal olarak yüksek sıcaklıktan düşük sıcaklığa doğru akar ve direncin en az olduğu yol boyunca en fazla ısı akışı oluşur. Yüksek sıcaklık bölgesinin yanından düşük sıcaklık bölgesine bir sıcaklık gradyeni oluşur. Isı yalıtımı, sıcaklık gradyeni içinden olan ısı akışını düşürerek sıcaklık gradyenini korur. Büyük alet/araçların birçoğunda yalıtım yer alır. Örneğin fırınlarda, soğutucularda, dondurucularda ve su ısıtıcılarında. Çoğu halde, yalıtım çevreye olan ısı kaybını engellemeye yarar. Diğer hallerde ise, çevreden gelen ısıya karşı koruma sağlar.
Kullanılan malzemelerin ısı iletkenlik sayıları birbirlerinden farklıdır. Ama sadece ısı iletkenlik değeri (λ) 0,065 W/mK değerinin altında olanlar ısı yalıtım malzemesidir. Beklentilere ve amaca göre doğru malzeme kullanıldığından emin olunmalı,ve alınan malzemenin yalıtım şartlarına dikkat edilmelidir.
1. Binalarda Isı Yalıtımı
Dünya üzerindeki birincil enerji kaynaklarının hızla tükenmesi üzerine gelişmiş ülkeler başta olmak üzere tüm ülkeler enerji ihtiyaçlarını kontrol altına alma ve enerjiyi etkin kullanma yöntemleri geliştirmişlerdir.Ülkemizde de; başta sanayi ve konut sektörlerinde olmak üzere, enerji tüketimleri her geçen yıl artmaktadır. Konutlarda kullanılan enerjinin büyük bir kısmı ısıtma ve soğutma amaçlı olarak tüketilmektedir. Söz konusu bu enerjinin etkin kullanılması, ısı yalıtımı ile sağlanabilir. Bina zarfı, binanın iç ortamını dış ortamdan ayıran yapı elemanlarını kapsar. Duvarlar, pencereler, kapılar, döşeme, tavan ve çatı, bina zarfını oluşturur. Sağlıklı yaşam koşullarının yaratılması, yakıt tüketimlerini azaltarak; kullanıcının düşük yakıt masrafları ile sistemini işletmesinin ve dolayısıyla hava kirliliğinin azaltılmasının sağlanması, binanın iç ve dış etkenlerden korunarak ömrünün uzatılması amacıyla; yapı bileşenleri üzerinden, farklı sıcaklıktaki iki ortam (dış hava ve yaşanan mahaller) arasındaki ısı geçişini azaltmak için yapılan işlemlere ısı yalıtımı denir.
1.1. Duvarlar
Enerji verimliliği için ısı kaybeden duvarlara ısı yalıtımı yapılmalıdır. Duvarlarda yalıtım içten (duvarın iç yüzünden) veya dıştan (duvarın dış yüzünden) yapılabilir. Bunun için çeşitli ısı yalıtım malzemeleri ve detayları uygulanabilir.
1.2. Pencereler
Pencerelerde ısı kaybı açısından en önemli özellik, ısı geçirgenlik katsayılarıdır. (U değeri). Binalarda kullanılacak pencerelerin ısı geçirgenlik katsayıları TS 825'e uygun olmalıdır. Pencereler, kış mevsiminde güneşin mahal içerisine girişini arttırmalı, yaz mevsiminde azaltmalıdır. Bunun için pencere sistemlerinde çift camlar, low-e kaplı çift camlar, güneş kontrol kaplamalı camlar ile yalıtımlı doğramalar kullanılmalıdır.
1.3. Tavan, Çatı ve Döşemeler
Binalarda duvarlar ve pencerelerden sonra en fazla ısı kaybı/kazancı olan bölümler, tavan/çatı ve döşemelerdir. Bu bölümlere de ısı yalıtımı yapılmalıdır. Bunun için çeşitli ısı yalıtım malzemeleri ve detayları uygulanabilir.
Isı yalıtım malzemeleri; ısı kayıp ve kazançlarının azaltılmasında kullanılan sadece minimum kalınlıkta yalıtım sağlamak amacıyla üretilmiş yüksek ısıl dirence sahip özel ürünlerdir. Isı yalıtım malzemelerinin en temel özelliği ısı iletim katsayılarının düşük olmasıdır. Aşağıda binalarda kullanılan ısı yalıtım malzemeleri ve bu malzemelerin ürün standartları verilmiştir:
Isı yalıtım malzemeleri ürün standardıBinalarda ısı yalıtımı uygulanması ile;
- Camyünü, TS 901 EN 13162
- Taşyünü, TS 901 EN 13162
- Ekspande Polistiren (EPS), TS 7316 EN 13163
- Ekstrude Polistiren (XPS), TS 11989 EN 13164
- Poliüretan (PUR), TS EN 13165
- Fenol Köpüğü, TS EN 13166
- Cam Köpüğü, TS EN 13167
- Ahşap Lifli Levhalar, TS EN 13168
- Genleştirilmiş Perlit (EPB), TS EN 13169
- Genleştirilmiş Mantar (ICB) TS EN 13170
- Ahşap yünü levhalar, TS EN 13171
- Çatı, duvar ve döşemelerde tekniğine uygun ısı yalıtımı malzemeleri kullanılması ile ısıtma ve soğutma amaçlı tüketilen yakıt miktarının azalması,
- Hava kirliliği azalması,
- Sağlıklı ve konforlu bir ortam oluşması sonucunda sağlık giderlerinin azalması,
- Yapı bileşenlerinin yoğuşma sonucu korozyona uğraması önlenerek binanın korunması sağlanır.
2. Tesisat Yalıtımı
Enerji verimliliği için binadaki ısıtma, soğutma veya sıcak su tesisatlarına mutlaka ısı yalıtımı yapılması gereklidir. Tesisat yalıtımında kullanılabilecek çeşitli tesisat yalıtımı malzemeleri bulunmaktadır. Ayrıca verimlili ısıtma ve soğutma sistemleri tercih edilmeli ve otomatik kontrol teknolojilerinden faydalanılmalıdır. Tesisatta Isı Yalıtımı;en genel olarak sıcak hatlarda ısı kaybını soğuk hatlarda ısı kazancını önlemek için alınması gereken tedbirler olarak tarif edilir. Tesisat yalıtımı ile enerji kayıp veya kazançları dışında, hattı oluşturan boruların yoğuşma sebebiyle korozyona uğraması önlenir.
Tesisatlarda yoğuşma;
- Isı yalıtımı yapılmaz veya yetersiz yapılırsa yüzeyde olur.
- Isı yalıtım malzemesinin buhar difüzyon direnç katsayısının (µ) yetersiz olması durumunda önlem alınmaz ise yalıtım malzemesinin içinde olur.
Isı yalıtım malzemeleri ürün standardıTasarımdan, uygulamaya kadar tüm yönleri ile bir uzmanlık dalı olan yalıtımın ana unsurları;
- Camyünü, prEN 14303
- Taşyünü, prEN 14303
- Elastomerik Kauçuk (FEF), prEN 14304
- Cam Köpüğü (CG), prEN 14305
- Kalsiyum Silikat (CS), prEN 14306
- Ekstrüde Polistiren (XPS), prEN 14307
- Poliüretan (PUR / PIR), prEN 14308
- Ekspande Polistiren (EPS), prEN 14309
- Polietilen Köpük (PEF), prEN 14313
- Fenolik Köpük, prEN 14314
- doğru detay,
- nitelikli malzeme,
- sağlıklı uygulamadır.
12 Ağustos 2001 tarih ve 24491 sayılı resmi gazete ile yayımlanan "Yapı Denetimi Uygulama Usul ve Esasları Yönetmeliği" ile ısı yalıtımı uygulamalarının denetimi, yapı denetim kuruluşlarına verilmiştir.
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!