Tanrıça Nedir?

Tanrıça, dişi tanrı anlamına gelir. İlahi bir soyut varlıktır. Birçok kültürde tanrıçalardan bahsedilir. Bazen tek başına, ama çoğunlukla bir panteonun üyesi olarak tanrıça inanışı özellikle paganizmde yaygındır.
Tanrı veya tanrıçada görülen tanrıya bir cinsiyet verme girişimi ve inancı din veya inancın doğduğu kültür ve topluluğun matriarki (anaerkillik) veya patriarki (ataerkillik) yapılarından herhangi birine daha yakın olduğu yönünde ipuçları sağlayabilir. Birçok modern matriarklar ve panteistler tarafından tanrıça anlayışı

Tanrı'nın (yani İbrahimi Tanrı'nın) bir versiyonu veya benzeri olarak savunmaktadırlar.
Zaman zaman tanrısallıktaki veya tanrılardaki dişil-eril ilişkiler monizmde farklı bir köken bulabilir; burada daha tanımlı ve kesin bir monoteizm - politeizm karşı kavramlarından farklı olarak Tanrıça ve Tanrı, bir tek aşkın monadın cinsiyetleri olarak görülür.
Her kültürde, özellikle de antik politeistik mitoloji ve inançlarda tanrıçalar çeşitli benzer özellikleri paylaşsalar da, farklı şekil, rol ve adetlerle ortaya çıkmıştırlar. Aşağıda bazı din ve mitolojilerdeki belli başlı tanrıça isimlerini bulabilirsiniz, bu tanrıçaların her biri hakkında daha fazla bilgi için her tanrıçanın kendi maddesine göz atmanız, genel olarak bir kültür, din veya mitolojideki tanrıçalar hakkında bilgi almak içinse o kültür, din veya mitolojinin maddesine göz atmanız gerekir.

Üç Tanrıça
Üç Tanrıça'nın lunar (aysal) sembolüBirkaç antik Avrupa pagan mitolojisinde tanrıça veya yarı-tanrıçalar üçlü gruplar halinde yer almaktadır; bunlara Yunan Erinyes ve Moirae, İskandinav Norns ve Keltler'deki Brighid ile yine Brighid olarak anılan diğer iki kız kardeşi dahildir. "Bakire", "Anne" veya "Kocakarı" üçlemesi olan üç tanrıça veya tanrıça üçlemesi özellikle Robert Graves tarafından popülerleştirilmiş bir kavram veya inançtır. Her ne kadar fikri belirgin tarihsel bulgular ve delillere dayanmasa da şiirsel ilhamı ve farklı bulgulara üç tanrıça temelinden yaklaşması sonucu elde ettiği çeşitli sonuçlar belirli bir kesim tarafından kabul görmüştür. Bu üçlemenin farklı biçim ve varyasyonları aslında neredeyse her pagan dinde bulunmaktadır fakat herhangi bir benzeşim söz konusu değildir ve bilimsel olarak bir açıklama getirilmemiştir. Üç tanrıça tapımının sembolik açıdan da farklı bir önemi vardır.

Dini Feminizm
Tanrıça akımları, feminizm bazlı düşünsel ve inançsal bir akımdır. Özellikle Batı'da ortaya çıkmış ve gelişmiş olan bu akımlarda genellikle tanrıçalara veya daha sıklıkla belirli Bir Tanrıça'ya yani Ulu Tanrıça`ya tapım veya inanç mevcuttur. İkinci form monoteistik bir yapı gösterir. Yine de dini feminizm olarak da anılan tanrıça akımlarının dini statüsü tartışmalıdır, zira bu akımlar çoğu zaman belirli bir dini yapıdan veya tanımdan uzaktırlar ve daha çok birer öğreti biçimindedirler; nitekim bu akımların bağlılarının çoğu akımları birer dinden çok mistik veya dogmatik yanlar barındıran birer hayat görüşü veya öğreti olarak tanımlamaktadırlar.

Modern Seküler Kullanım
Modern zamanda, seküler bir şekilde "tanrıça" terimi cinsel anlamda kışkırtıcı kadın tiplemesi için kullanılmaktadır. Çok güzel ve çekici kadınlar birer "tanrıça" olarak anılırlar. Yaygınlaşan bu kullanımın yansımaları reklam ve yayımcılıkta görülebilmektedir. Ayrıca "tanrıça" terimi BDSM terimi olarak da kullanılmaktadır.

TANRIÇA a.
1. Çoktanrıcılıkta ve mitolojide, dişi tanrı. (Eşanl. İLAHE.)
2. Ana tanrıçalar, antik mitolojilerde üremeyi ve bereketi simgeleyen, insanlığın, özellikle de kadının koruyucuları olarak düşünülen tanrısal doğaüstü varlıklar. (Bk. ansikl. böl.)

—ANSİKL. Arkeol. Doğurganlığı, verimi, üreticiliği simgeleyen ve daha Yenitaş döneminden başlayarak tektanrılı dinlere de ğin değişik adlarla binlerce yıl yaşayan ana tanrıçanın betimlemelerine ilk kez Anadolu'da rastlanmaktadır. Çayönü*’nde ortaya çıkarılan, kilden yapılmış ilk heykelcik denemelerinin (İ.Ö. VIII.-VII. binyıllar), ana tanrıça kavramı, bereket tılsımı ile ilgili olduğu sanılmaktadır. Çatalhöyükün taştan ve pişmiş topraktan yapılmış, ana tanrıçayı kutsal hayvanları aslan, leopar, boğa ile gösteren heykelcikleri ve renkli kabartmaları (VI. katman) bu kültün Anadolu’daki ilk betimlemeleridir (İ.Ö. VI. bin yıl başı). Çatalhöyük'ün ana tanrıça kültü Hacılarda sürmüş, burada da çok stilize olarak işlenmiş, pişmiş topraktan heykelcikler ele geçmiştir (İ.Ö. VI. binyıl ortaları). Çatalhöyük ve Hacılar örneklerinde tombul bir kadın olarak betimlenen ana tanrıça, tahtında otururken, uyurken, diz çökmüş durumda, doğururken ya da doğurturken gösterilir. Bu tür heykelciklerin yapımı Bakırtaş döneminde de sürmüştür (Hacılar, Canhasan). ilk Tunç çağda, karaz kültürünün etkisi altında olan Pulur' da (Sakyol, Elazığ), sunakların iki yanında yer alan ana tanrıça betimlemelerinin çok şematik olduğu görülür. Gene bu kültle ilişkili olarak kaplara ana tanrıçanın yüzü işlenmiştir. Bu dönemde ana tanrıça heykelciklerinin hem değerli madenler ve taşlardan (altından yapılmış Alacahöyük ikiz idolleri, gümüş heykelcik, altın ve gümüş alaşımından [elektrum] yapılmış Hasanoğlan idolü), hem de pişmiş topraktan (Ahlatlıbel, Etiyokuşu, Kalınkaya) örnekleri vardır. Kültepe’nin yassı mermerden ana tanrıça heykelcikleri de (İ.Ö. III. binyıl sonu - II. binyıl başı) benzersiz bir grup oluşturur. Truva'nın, Demircihöyük' ün ve Batı Anadolu'nun kadın biçimindeki kapları, kapakları ve idolleri de bu kültle bağlantılıdır. Anadolu'da ana tanrıça kültü ve betimlemeleri Hititler’in ve Geç Hititler’in Kubaba'sı, Phrygialılar’ın Kybele'si, ("Magna mater" büyük ana olarak da anılır), Efes'in Artemis'i (Artemisia Ephesia) ile sürmüştür.
Anadolu dışında, İ.Ö. IV. binyıl'a doğru Ukrayna ovalarında görülen ana tanrıça kültünün, baharda doğanın yeniden canlanışına bağlı olduğu sanılmaktadır. Fransa’da Marne bölgesindeki yeraltı mezarlarında (hypogeum), İ.Ö. III. binyıl sonunda, kayalara oyulmuş ana tanrıça betimlemeleri, bu tanrıçanın mezar kültünde de bir yeri olduğunu düşündürmektedir.