Santur
MsXLabs.Org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi & Vikipedi
Santur, (farklı deyişlerle santur, santour, santoor ) (Arapçada: سنطور) (Farsçada: سنتور), İrak, İran ve Hindistan kökenli bir çalgıdır.
Bir Kitara türü olan enstrüman, biçimsel olarak kanuna benzer.
Yaklaşık 3500 yıllık bir geçmişi olan santur, kimilerine göre Tevrat’ta bahsedilen “Psanterin” sözünden gelmedir. İbranilerde, Mısır, Avrupa ve İran'da küçük değişimler göstererek kullanılmış.
Türkiye'de ise 19 ve 20. yüzyıl başlarında kullanılan santur, Santurî Ethem Bey (Ethem Efendi, 1855-1926) ve Ziya Santur ( 1862-1952) tarafından icra edildi.
Amerika'da (Hammered Dulcimer), Çin’de (Yangtjin),İsviçre,Almanya ve Avusturya’da (Hackbrett), Fransa’da (Tympanon), Macaristan’da (Cimbalom), İrlanda’da (Tiompan), Yunanistan’da (Santuri), Türkiye ve İran’da (Santur), Romanya’da (Timbal) ve Hindistan’da (Santoor) gibi farklı adlar altında ve değişik formlarda (iki telli, dört telli, 12 perde, 19 perde vb.) kullanılmış ve kullanılmaktadır.
Santur hakkında söylenegelen bir efsaneye göre, İran'da "kadın sesine benzediği" gerekçesiyle Şah tarafından 500 yıl boyunca yasaklanan çalgının kesintisiz kullanımı, 1800 yıl önce İran çıkışlı olsa da, 3500 yıl öncesi Mezopotamya'ya dayanmaktadır.
Günümüzde Türkiye'de yaygın kullanımı yoktur.
Santur'un "Cimbalom" denilen, piyano benzeri ayaklı türleri de vardır.
MsXLabs.Org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi & Vikipedi
Sponsorlu Bağlantılar
Santur, (farklı deyişlerle santur, santour, santoor ) (Arapçada: سنطور) (Farsçada: سنتور), İrak, İran ve Hindistan kökenli bir çalgıdır.
İsfahan'da, Hasht Behesht Sarayı'nda Santur çalan bir kadın resmi (1969)
Özellikleri bakımından kanuna benzeyen, tokmaklarla çalınan maden telli bir çalgı. Kanunun ilk örneği sayılan santur, 15. yüzyılda bulunmuş ve Anadolu yoluyla Avrupa'ya geçmiştir. Fransa'da cymbele, Almanya'da Hackbrett, İspanya'da timpano, Macaristan'da cimbalon adlarını almıştır. Ses alanı kaba rast-tiz acem arası üç sekizli kadardır. Klavsene benzeyen daha etkili bir sesi vardır.
Yamuk şeklinde genellikle ceviz ve benzeri egzotik ağaçlardan yapılan bir kutu şeklinde olan klasik bir santur, 72 ila 160 telden oluşur. Bu teller üzerine, yine ahşaptan yapılan küçük çekiçlerle (baget) vurma yoluyla çalınmaktadır. Bu şekil hem telli çalgı hem de vurmali çalgı niteliği taşıyan muzik aletlerine kordofon adı da verilmektedir.
Bir Kitara türü olan enstrüman, biçimsel olarak kanuna benzer.
Yaklaşık 3500 yıllık bir geçmişi olan santur, kimilerine göre Tevrat’ta bahsedilen “Psanterin” sözünden gelmedir. İbranilerde, Mısır, Avrupa ve İran'da küçük değişimler göstererek kullanılmış.
Türkiye'de ise 19 ve 20. yüzyıl başlarında kullanılan santur, Santurî Ethem Bey (Ethem Efendi, 1855-1926) ve Ziya Santur ( 1862-1952) tarafından icra edildi.
Amerika'da (Hammered Dulcimer), Çin’de (Yangtjin),İsviçre,Almanya ve Avusturya’da (Hackbrett), Fransa’da (Tympanon), Macaristan’da (Cimbalom), İrlanda’da (Tiompan), Yunanistan’da (Santuri), Türkiye ve İran’da (Santur), Romanya’da (Timbal) ve Hindistan’da (Santoor) gibi farklı adlar altında ve değişik formlarda (iki telli, dört telli, 12 perde, 19 perde vb.) kullanılmış ve kullanılmaktadır.
Santur hakkında söylenegelen bir efsaneye göre, İran'da "kadın sesine benzediği" gerekçesiyle Şah tarafından 500 yıl boyunca yasaklanan çalgının kesintisiz kullanımı, 1800 yıl önce İran çıkışlı olsa da, 3500 yıl öncesi Mezopotamya'ya dayanmaktadır.
Günümüzde Türkiye'de yaygın kullanımı yoktur.
Santur'un "Cimbalom" denilen, piyano benzeri ayaklı türleri de vardır.
Sen sadece aynasin...