Nepal MsXLabs.org Nepal Orta Asya’da Hindistan ile Çin arasında kalan 22 milyon nüfuslu dünyanın tek Hindu devleti. Hinduların nüfusa oranı %94. Başkent Kathmandu’da 200 bin Müslüman yaşıyor. Önemli şehirleri Kathmandu ve Pokara. Ülkenin geçim kaynakları turizm ve tarım. Nepal bir tapınaklar ülkesi. Budizm – Hinduluk ve Himalayalar’ın yüzyıllardır koruduğu mistik yaşam biçimlerinin merkezi. Dünyanın zirvesi Everest Tepesi’ne buradan çıkılıyor. Dünyanın en büyük 10 tepesinden 4’ü Nepal’de bulunuyor. Nepal, diğer ülkelere göre çok geri kalmış, insanları çok fakir. Ülkede yüzlerce dini inanç, yüzlerce tanrı var. Her şeyin bir tanrısı var . Paranın ayrı, suyun, havanın, bereketin, ticaretin vs… her şeyin… Ülkede kast sistemi halen devam ediyor. 20 yıl öncesine kadar kız çocuklarının diri diri gömüldüğü, kocası ölen kadınların kendi istekleriyle diri diri yakıldığı söyleniyor. Hem de ailenin en küçük ferdi tarafından… Bu dini bir gelenek. Nepal’de kast sisteminin devam etmesi insanları bulundukları konuma razı etmiş. Nepal insanlarının sanki sinirleri alınmış. O kadar hoşgörülü ve anlayışlılar ki bu halleriyle dünyaya en iyi örnek olabilecek toplumlardan biri. Kavga, hır-gür olmuyor. Herkes hakkına razı. Nepal’in geçim kaynağı turizm olduğu için trekking, rafting, safari ve Everest Tepesi’ne tırmanma önemli bir sektör. Nepal’i dünyaya tanıtan Avrupa’nın Hippileri olmuş. Yani Hippilerin haç merkezi. Durbar Meydanı’nda Hippilerin tapınağı var. Etrafında miskinlik ediyorlar. Devlet sonraki yıllarda Hippilerin ülkeye girişini yasaklamış. Nepal’e giriş için hangi tür pasaportunuz olursa olsun havaalanında vize için35 dolar ödemek zorundasınız. Ve vize süresi 6 ay. Bu süre sonunda ülkeyi terk etmeniz gerekiyor. Yemek konusu Nepal’de bizim gibi insanlar için büyük sorun. Geleneksel yemekleri çok baharatlı. Açıkçası yemek biraz cesaret istiyor. Kathmandu’da Müslüman restorantları da var. Nepal, Türkiye ile kıyaslanamayacak kadar ucuz bir ülke. 20 – 30 dolara kalabileceğiniz temiz oteller bulabilirsiniz. Nepal bir tanrılar ülkesi olduğu için zengin insanlar tanrılarının resimlerini evlerinin giriş kapılarına ahşaptan oyma şeklinde yaptırıyorlar. Bunu yaptıramayanlar tanrılarının resimlerini evlerine asıyorlar. Kathmandu’nun Tamel semtinin birçok cadde ve sokağında sadece tanrı resimleri ve kabartmalarının satıldığı yüzlerce dükkan bulabilirsiniz. Bunlarla beraber değerli taşlar, tütsüler, kokulu mumlar, ipek kumaşlar ve yünlü paşmınalar bulabilirsiniz. Pazarlık etmeniz uygun olacaktır. Nepal’e Ulaşım Ulaşım Türkiye’den 2 türlüdür: 1- THY ile Yeni Delhi üzerinden Kathmandu’ya uçacaksınız. Ama pahalı bir tercih.Nepal’de ulaşım daha çok kara yoluyla sağlanıyor. Halen traleybus görmeniz mümkün. Bisiklet tarzı rişkalar ve motosiklet tarzı tuktuklar kullanılıyor. Nepal’de korna çalmak o kadar yaygın ki alışmanız zaman alıyor. Kırmızı, Nepal’de en çok sevilen renklerden biri. Bundan sonra sarı renk geliyor. Bir nevi kutsal renkler. Baktapur ve Patan Kathmandu’ya yakın yerler. Baktapur’a girmek için 10 dolar ödemeniz gerekiyor. Tamel Kathmadu’da turizmin merkezi. Hediyelik eşya, dağcılık malzemeleri arayanlar için doğru adres. Fakat hediyelik eşyalar şehrin ara sokaklarında ki dükkanlara göre pahalı. Kathmandu’da görülmesi gereken yerlerin başında Durbar Meydanı gelir. Girişi ücretli ve Sütupa ve saray yapıları var. Monkey temple Swayambhunath önemli yerlerden. Pashapatinath ölü yakma yeri. Kenarından Hintlilerin kutsal saydığı Ganj Nehri geçiyor. Ölüsünü yakmak isteyen insanların cesetleriyle beraber sıra beklediklerine şahit olacaksınız. Hindular cesetlerinin yanmasıyla günahlarının affolunduğuna inanıyorlar ve küllerini Ganj Nehri’ne savuruyorlar. Cesetler yanarken çok ağır bir kokunun etrafı sardığını görürsünüz. Ölü yakma yerleri bile Kast sistemine göre ayarlanmış. Üst kastlar bir yerde, orta kastlar bir yerde yakılıyor.
|
Nepal MsXLabs.org & Temel Britannica NEPAL, doğal yapısı yüzünden dünyanın en zor ulaşılan ülkelerinden biridir. Hindistan'ın kuzeydoğu sınırı ile Çin'in Tibet bölgesi arasına sıkışmış olan Nepal, güneydoğudan kuzeybatıya yaklaşık 800 km uzunluğundadır; kuzeyden güneye genişliğiyse ortalama 185 kilometredir.
Nepal halkını değişik diller konuşan çeşitli etnik topluluklar oluşturur. Yüksek yaylalarda Tibet'ten geldikleri sanılan Bhutlar, orta kesimde ve batıda Nevarlar ve Gurkhalar yaşar. Dağlarda yaşayan Şerpalar genellikle uluslararası dağcılık seferlerine rehberlik eder. Şerpalar'dan Tenzing Norgay, Yeni Zelandalı Edmund Hillary ile birlikte 1953'te Everest Dağı'nın doruğuna ulaşmayı başarmıştı. Gurkhalar ise gözü pek savaşçılar olarak tanınır. İngiliz ve Hint ordularında eskiden beri Gurkha alayları vardır . Nepal halkının büyük çoğunluğu ve Gurkhalar Hindu'dur, ayrıca Budacılık ve Müslümanlık da yaygındır. Ülkenin resmi dili Sanskrit dilinden türemiş olan Nepal dilidir. Tuğla evlerin arasındaki dar sokakları, ince bir işçilikle yapılmış tapınaklarıyla etkileyici bir görünümü olan başkent Katmandu'nun nüfusu 235.160'tır (1981). Ülkenin tek üniversitesi 1959'da başkentte kurulmuştur. Vadilerde ve alçak yamaçlarda pirinç, buğday, mısır, şekerkamışı ve sebze yetiştirilir. Nepal'de kömür, bakır, çinko ve kurşun gibi madenler bulunmasına karşılık, maden ocağı ve fabrika sayısı çok azdır. Ülkedeki en önemli işkolları kerestecilik ve turizmdir. Pirinç ve jüt başlıca dış ticaret ürünleridir. Denize kıyısı olmayan Nepal'e sınırlı geçiş hakkı tanıyan Hindistan, ülkenin dış ticaretinin büyük bir bölümünü elinde tutar. Katmandu yakınlarında başlayan bir karayolu iki ülkeyi birleştirir. Nepal'de Hindistan, Çin ve ABD'nin yardımıyla yeni yollar yapılmıştır. Ülkede ayrıca bir de havayolu işletmesi vardır. Gene de halkın büyük çoğunluğu doğal engeller yüzünden çevreden kopuk yaşar. Nepal'in tarihöncesine ilişkin, Budacı efsanelerden başka kaynak yoktur. 4.-5. yüzyıllarda Himalayalar'daki geçitlerin açılmasıyla bir kültür odağı haline gelen Nepal. Tibet'te doğan güçlü bir krallığın merkezi oldu. 1768'de Hindistan'dan gelen Gurkhalar'ın ülkeyi ele geçirmesiyle birlikte bugünkü Nepal'in tarihi başladı. 19. yüzyılda İngilizler'in Hindistan'ı sömürgeleştirdiği sırada Nepalli yöneticiler bağımsızlıklarını koruyabilmek için İngilizler'e bazı ayrıcalıklar tanımak zorunda kaldılar. 1947'de Hindistan bağımsızlığını kazandıktan sonra Nepal Krallığı Hindistan hükümetinden destek aldı. 1959'da yapılan anayasa değişikliğiyle bir parlamento kuruldu. Ama sonraki yıl parlamento ve partiler kapatıldı. Baş gösteren tepkiler üzerine 1980'de sınırlı bir demokratikleşme süreci başlatıldıysa da bugün otoriter bir yönetim vardır. Nepal dünyanın en yoksul ve az gelişmiş ülkelerinden biridir. |
NEPAL MsXLabs.org & Temel Britannica
|
Nepal tarihi ile ilgili asla asla deme'nin yazdigi iki makale de düzeltilmeli çünkü iki makalede de YöNETIM ve digerinde YöNETIM BiçiMi için de krallik yazmis oysa 28/05/2008'den itibaren cumhuriyet olmustur. |
Alıntı:
|
Nepal MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi (Fr.: Népal, İng.: Nepal), Asya'da Himalaya Dağları bölgesinde devlet.Kuzeyde Tibet ile güneyde Hindistan arasında kalır. Yüzölçümü 147.181 km2, başlıca kentleri Bhadgaon, Patan ve Biratnagar'dır. Resmî dili Nepalce, halkının çoğunluğu Hinduizm dinindendir. Ayrıca Budist ve Müslüman azınlıklar vardır. Oldukça kalabalık olan nüfus, kuzeyde Himalayalar ile güneyde Sivelik Dağları arasında kalan vadiler ve havzalarda toplanmıştır. Ekonomi bakımından oldukça iyi durumda bir ülkedir. Başlıca ürünleri, pirinç, jüt, şekerkamışı, buğday, baharat, çeşitli sebze ve meyvelerdir. Ayrıca hayvancılık yapılır ve başta tereyağı olmak üzere, hayvan ürünleri satılır. Yeraltı kaynakları (demir, bakır gibi), dış ülkelerle bağlantı güçlüğü nedeniyle işletilememektedir. Bununla birlikte bazı endüstri kuruluşlarına da sahiptir (kimyasal maddeler, seramik, jütlü dokumalar, şeker, çimento gibi).5.000 km. uzunluktaki karayoluyla Tibet ve Hindistan'a bağlanır ve dış ticaretini bu ülkelerle yapar. Ayrıca birkaç havalimanı Nepal'i dış ülkelere bağlar. Çok eski tarihlerden beri yerleşilmiş bir ülke olan Nepal, 14.-18. yüzyıllarda Budist Malka sülâlesi tarafından yönetildi. Halk, Moğollar ile, güneyden gelen Hintlilerin karışımıdır. 1768'de, bir Hindu sülâlesi Nepal'e egemen oldu. 1792'de Çin'in baskısı üzerine İngiltere'ye yaklaştı. Bu yaklaşma, sonraki yüzyılda sıkı bir işbirliği hâline geldi. 1923'te bağımsız bir devlet oldu. 1950'de baş gösteren bir halk ayaklanmasından sonra, 1951'de meşruti krallık hâline geldi. 1955'te Bandung Konferansı'na katıldı ve Birleşmiş Milletler'e girdi. İngiltere ve Hindistan ile yakın ilişkilerini korumasına ve Çin ile Hindistan arasında denge politikası izlemesine karşın, içte bu iki komşusuna yakınlık duyan siyasî güçleri baskı altına aldı. 1960'ta Kral Mahendra Bir Bikram Şah bir hükümet darbesiyle parlamento rejimine son verdi, anayasayı kaldırdı. 1962'de kabul edilen anayasa uyarınca yürütme yetkileri kralın elinde toplanmıştı. Birçok devletin yardımıyla uygulanan kalkınma plânı ülkeningelişmesine katkıda bulundu. Kral Mahendra, 1972'de öldü. Yerine geçen oğlu, Birendra Bir Bikram, rejimde bir değişiklik yapmadı. Baskı rejiminin sürmesi 1972'de karışıklıkların çıkmasına yol açtı. Dışta ise Hindistan'a bağımlı ekonomik durum ve dış politikanın bağımsızlaştırılması çalışmaları bütün bu yıllar boyunca süregeldi. Birendra Nisan 1980'de demokratikleşme sürecini başlattı. Ancak yapılan halkoylamasında halk, mevcut sistemden yana oy kullandı (% 55). Kral, Aralık'ta sınırlı bir demokratikleşme getiren bir anayasa reformu yaptı, ama partiler üzerindeki yasağı kaldırmadı. 1990 yılına kadar yapılan yoğun protesto gösterileri karşısında Kral Birendra geri adım atarak siyasî partilerin yeniden etkinlik göstermesine izin verileceğini açıklaması ülkede bayram havası yarattı. Şubat 1990'da demokrasinin ülkeye yerleşmesi için muhalefet partileri programlarını hazırlamaya başladılar. |
Saat: 05:36 |
©2005 - 2024, MsXLabs - MaviKaranlık