T�rk Milletinin Kulland�� Alfabeler

MsXLabs (https://www.msxlabs.org/forum/)

- Edebiyat (https://www.msxlabs.org/forum/edebiyat/)

- - T�rk Milletinin Kulland�� Alfabeler (https://www.msxlabs.org/forum/edebiyat/19829-turk-milletinin-kullandigi-alfabeler.html)

T�rk Milletinin Kulland�� Alfabeler

T�rkler, �e�itli yerlerde ve yerle�tikleri sahalarda ba�ka ba�ka alfabeler kulland�lar. Sesin ifadesi olan harf denen i�aretler itibaridir, i�retidir, takmad�r. Ayn� ses ayr� alfabelerde, de�i�ik harfler/�ekiller ile yaz�l�r. Alfabeye, �slam dininin kabul�yle Osmanl� terbiyesinde yeti�en ya�l�lar�n hala kulland�klar� �ekliyle, Elifba, Ebced de denilmi�tir. K�lt�r tarihimize bak�ld��nda daha ilk yaz�l� abidelerimizde T�rk�e yazma endi�esi kendisini g�stermektedir. Buna paralel olarak, edebiyat�m�z�n men�eine do�ru gidersek, saraylarda ve halk aras�nda T�rk�e s�ylemek; kamlarda, bah��larda ve ozanlarda milletin dertlerine deva olmak ger�e�i vard�r. B�t�n bunlar, bir millete dili ile seslenmek, anlatmak, millet fertlerini en iyi �ekilde yeti�tirmek ve birle�tirmek i�indir. �u halde her millette oldu�u gibi bizde de dil �n s�rada yer alm��t�r. �air ve m�ellifler taraf�ndan i�lenen dile t�rl� emekler sarf edilmi�tir. Alimlerimiz onunla bildiklerini a��klam��lard�r. Fakat T�rk�e'nin tarih i�inde zaman zaman talihsizli�e u�rad�� da bir ger�ektir. B�yle olmas�na ra�men kesintisiz devam eden T�rk tarihi i�inde ona arka ��kan hakanlar olmu�, T�rk�e yazan �air ve m�ellifler m�kafatland�r�lm��t�r.
T�rk tarihi, d��mler ve bu d��mlerin a��ld�� da��n�kl�klarla doludur. G�kt�rklerUygurlar devri bu birli�in az �ok bozuldu�u, T�rkl��n bilhassa dini a��dan da��lmaya y�z tuttu�u bir devir olarak kar��m�za ��kmaktad�r. Uygurlardan sonra T�rkl�k, �slam medeniyetine dahil olmu�tur. �slamiyet, Uygurlar zaman�nda g�r�len da��n�kl�� gidermi�, T�rkl�� kurtarm�� ve milleti yeniden bir b�t�n haline getirmi�tir. Karahanl�lar'la ba�layan ve Sel�uklular'la yeniden tesis edilmeye �al��lan birli�in ve b�t�nl��n ger�ekle�mesi de �slam dini sayesinde olmu�tur. Ancak, bu iki devleti birbirinden ay�ran en m�him �ey, birincisinin T�rk�e'ye verdi�i de�erdir. Sel�uklular�n bunun yan�nda belirtilmesi gereken hizmetlerinden biri alfabede birli�i sa�lam�� olmalar�d�r. Zaten bu b�y�k devlet, tarihe mal olurken �slami - T�rk yaz�s�n� T�rk birli�inin kurulabilmesi i�in en m�him unsurlardan biri olarak miras b�rakm��t�r. devrinde millet, tek bir hakan�n etraf�ndad�r. Dili, dini ve alfabesi tektir ve her bak�mdan bir birlik mevcuttur.
Sel�uklulardan sonra her beylik, T�rk�e sayesinde tutunmaya ve h�kmetmeye �al��t�. B�ylece anlat�m ve ifadede birlik ile T�rk�e'ye verilen de�er �nde geldi. Dil d��ncesinin yan�nda alfabede de birlik sa�land� ve her beylik �slami-T�rk yaz�s�n� kulland�. O devirde b�t�n T�rk illerinde durum ayn� idi. Beylerin s�n�rlar� olsa bile yaz� birli�i b�t�n T�rkl�� birle�tiriyordu. Bu, do�u ve bat� T�rkl�� i�in de s�z konusu idi.
Bug�n T�rk d�nyas� dil ve din birli�ine sahiptir. Fakat alfabede birli�i kaybetmi�tir. Bu birlik, Rusya’daki T�rkler aras�nda bile mevcut de�ildir. Ancak onlar da g�r�len ��z�lme �zerine yaz�da birlik taraf�na y�nelmi�lerdir.

T�rklerin tarih boyunca kulland�� alfabeler
G�kt�rk (Orhun) alfabesi: Metinleri Orta Asya’daki Orhun Nehri k�y�s�nda bulundu�u i�in G�kt�rk veya Orhun ismi ile an�l�r. Orhun’da yerle�en T�rkler taraf�ndan kullan�ld�� i�in de T�r�k, T�rk Alfabesi denir. T�rklere mahsustur ve Esik Kurgan yaz�s�na benzer. Hunlar, G�kt�rkler ve sathi olarak da Asya ve Avrupa’ya yay�lan T�rk kavimleri, kullanm��t�r. Bu alfabede resmin g�ze hitap etti�i ve ses haline geldi�i a��k�a g�r�l�r. G�kt�rk alfabesi otuz sekiz harften meydana gelir. D�rd� sesli olup, sekiz sesi kar��lar, gerisi sessizdir. Ayr�ca ok, ko, uk, ku, �k, k�, n�, nd, gibi heceler ayr� harflerle g�sterilmi�tir. Sesli harfleri, sessizler okutur. Sa�dan sola do�ru yaz�l�r. Tonyukuk, K�ltigin ve Bilge Ka�an hat�ras�na yaz�l�p, dikilen Orhun Abideleri bu alfabenin �aheser numunesidir. Bunlar ayr�ca T�rk�e'nin bilinen ilk yaz�l� metinleridir.
Uygur alfabesi: G�kt�rklerden sonra T�rkistan’da devlet kuran Uygurlardan ad�n� al�r. Uygurlar ve T�rkistan’daki T�rkler kulland�. On sekiz i�aretten meydana gelir. D�rd� sesli, gerisi sessizdir. Harfler umumiyetle birbirine biti�iktir, �ok defa ba�ta, ortada ve sonda olmak �zere �� ekli vard�r. Sa�dan, sola do�ru yaz�l�r. Sekizinci as�rdan, on ikinci asra kadar yayg�n, on be�inci asra kadar mevzii bir �ekilde g�r�l�r. Bu yaz�n�n k�tiplerine, bak��, bak��geri veya serbah�� adlar� da verilmi�tir.
Arap-�slam alfabesi: T�rklerin topluca �slamiyet'i kabul�nden, yani 10. as�rdan sonra geni� bir sahada b�t�n T�rk-�slam devletleri taraf�ndan kullan�ld�. Arap Alfabesi yirmi sekiz harf olmas�na ra�men T�rklerin kulland�� slam harfleri otuz bir ile otuz alt� harften meydana gelir. Sa�dan sola do�ru yaz�lan bu alfabe, b�t�n T�rkl�� kucaklam�� ve T�rk�e'nin �e�itli leh�elerinde, pek�ok kitap, kitabe yaz�lm��t�r. Muazzam ve kesintisiz abidevi eserler bu alfabe ile verildi. T�rkiye, �slam alemi ve d�nyan�n her yerindeki k�t�phane ve kitapseverlerin kitapl�klar�nda �slam harfleriyle yaz�lm�� milyonlarca T�rk�e eser mevcuttur. D�nyan�n en b�y�k ve muazzam ar�ivi, T�rk - �slam alfabesiyle yaz�lan T�rk�e evraklarla doludur.
Kiril alfabesi: Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birli�i hudutlar� i�inde ya�ayan T�rkler taraf�ndan kullan�lmaktad�r. Kiril Alfabesi, ihtiyari olmay�p, Rus ve kom�nist emperyalizmin zoraki tatbikidir. Kom�nist idare, T�rklere tek bir alfabe kulland�rmay�p, milli birli�i bozmak i�in on sekiz T�rk boyuna de�i�ik i�aretli alfabe kulland�rm��t�r. Sun� bir Slav alfabesidir. Otuz sekiz harftir. On biri sesli, gerisi sessizdir. Soldan sa�a do�ru yaz�l�r. Kullanma alan�, Rusya’daki T�rkler i�indir.
Latin alfabesi: Bu alfabe, 1925 y�l�nda ilk defa Azeri T�rkl�� taraf�ndan kullan�lm��t�r. T�rkiye Cumhuriyeti’nin kurulmas�ndan sonra; 1928’de T�rkiye’de kullan�lmaya ba�land�. G�n�m�zde, T�rkiye ve Avrupa T�rkleri kullan�r. Latin as�ll� yirmi dokuz harften meydana gelir. Sekizi sesli, gerisi sessizdir.
T�rkler; Orhun-T�rk, Uygur-Sogd, Arap-�slam, Kiril-Slav ve Latin alfabelerinden ba�ka Sogd, Mani, Brahmi, S�ryani, Rum, Slav vs. gibi alfabeleri de k�smen kullanm��lard�r.

Kaynak: Genel T�rk Tarihi / dallog.com

T�rk Yaz� Dilinin Tarihî Geli�mesi
Eski T�rk�e: Eski T�rk�e devresi, T�rk dilinin bilinen ilk devresidir, ana T�rk�e devresidir. T�rk�e'nin b�t�n yap�s� bu devre ile izah edilir. �ncesi, T�rk�e'nin karanl�k devresi olup, �uva��a ve Yakut�a ile, daha ileride Mo�olca ile birle�ir.
Mîlâdî 8, 12 ve 13. as�rlar aras�nda kullan�lm��t�r. T�rk yaz� dilinin ilk yaz�l� �rnekleri olan Orhun Kitâbeleri, her ne kadar 8. asra ait olsa da bu kitâbelerdeki yaz� dilinin, �ok i�lenmi� bir yaz� dili oldu�unu g�rmekteyiz. Bu sebeple T�rk yaz� dilinin ba�lang�c�n� �ok daha �ncelere, belki de miladî ilk as�rlara g�t�rmek m�mk�nd�r.

Eski T�rk�e devresi, T�rkl��n m��terek bir yaz� dili devresidir. Bu m��terek yaz� dili devresinde kullan�lan T�rk�e, Ka�gar T�rk�esi (Hakaniye T�rk�esi) olup, Uygur yaz�s� ile yaz�ld��nda Uygurca ismini de almaktad�r.

On ikinci ve on ��nc� as�rlarda, T�rkler, b�y�k kitleler hâlinde kuzeye ve bat�ya yay�lm��; yeni k�lt�r merkezleri meydana gelmi�; �slâm k�lt�r ve medeniyeti, T�rkler aras�nda yeni kavramlar�yla, yeni bir yaz�n�n kabul�yle yerle�mi�tir. Ayr�lan T�rkl�k kollar�, yeni k�lt�r merkezleri etraf�nda kendi �îvelerine dayanan yeni yaz� dillerini kullan�r olmu�lard�r. B�ylece bu as�rlarda Kuzey Do�u T�rk�esi ve Bat� T�rk�esi meydana gelmi�tir.

Kuzey T�rk�esi, Do�u T�rk�esi: On ��nc� ve on d�rd�nc� as�rlarda da kullan�lan Kuzey Do�u T�rk�esi, 15. as�rda Kuzey T�rk�esi ve Do�u T�rk�esi ad�yla iki yaz� diline ayr�l�r. Kuzey T�rk�esi, K�p�ak T�rk�esi'dir. Do�u T�rk�esi (�a�atayca) de 15 ve 16. as�rlarda en parlak devrini ya�ayarak bug�n modern �zbek�e olarak yaz� dilini s�rd�rmektedir.

Bat� T�rk�esi: On ��nc� as�rda te�ekk�l etmeye ba�lam��t�r. Sel�uklular'dan itibaren, metinlerini bug�ne kadar takip edebildi�imiz bir yaz� dilidir. Hazar Denizinden Balkanlara kadar uzanan sahada yer al�r. Esas�n� O�uz �îvesi te�kil etti�i i�in, O�uz T�rk�esi (O�uzca) de denir.

O�uzca, 17. as�rda do�u ve bat� O�uzca dairelerine ayr�l�r. Do�u O�uzcas�, Azerî ve Do�u Anadolu sahas�nda, Bat� O�uzcas� Osmanl� sahas�nda yer al�r; ancak aralar�nda iki yaz� dili olacak kadar bir fark mevcut de�ildir. Her ikisi de ayn� �îveyi (konu�may�) kullan�r, bir yaz� dilinin karde� iki dairesidir. Ayr�l�k sebeplerini, Do�u O�uzcas�na bilhassa K�p�ak unsurlar�n�n tesirinde ve baz� Mo�ol izlerinde aramal�d�r. Kelime ba��nda b- m, k-h, t-d, ilk hecede e-i de�i�meleri, baz� fiil �ekimleri gibi.

Bat� T�rk�esi'nin geli�mesi: Bat� T�rk�esi, alt�-yedi as�rl�k uzun hayat� i�inde safhalar ge�irir. �� yap�s�nda k�k ve eklerde baz� ses ve �ekil de�i�melerine u�rar. Bu, tabiî de�i�mesi ile ilgilidir.

Geli�me 13. as�rdan g�n�m�ze kadar gelen zaman boyunca, �u �� devreye ayr�labilir:

1. Eski Anadolu T�rk�esi,

2. Osmanl� T�rk�esi,

3. T�rkiye T�rk�esi.

Eski Anadolu T�rk�esi: Eski Anadolu T�rk�esi, 13 ve 15. as�rlar aras�nda kullan�lan T�rk�e'dir. Bu devre, sonraki iki devreden olduk�a farkl�d�r. “Orta Asya k�lt�r ve medeniyeti” tesirindeki “Eski T�rk�e” ile, “ortak �slâm k�lt�r ve medeniyeti”nin tesirindeki “Bat� T�rk�esi” aras�nda yer alan ortak ba�lar�n hissedildi�i bir devredir. Yani, Bat� T�rk�esi'ni, Eski Anadolu T�rk�esi ve Osmanl�ca-T�rkiye T�rk�esi diye ikiye ay�rmak da m�mk�nd�r.

Bu devrede Bat� T�rk�esi'ne ge�en Arap�a ve Fars�a kelime ve terkipler fazla de�ildir, ancak devrenin sonlar�nda yava� yava� artm��t�r. B�ylece 15. asr�n sonlar�nda Osmanl� T�rk�esi'nin do�u�u haz�rlanm�� olur. Bu devrin T�rk�esi, daha a��k ve anla��l�r olarak kar��m�za ��kar. Mevlid, Yûnus Dîvân� bunun en g�zel �rnekleridir.

Eski Anadolu T�rk�esi'nde c�mle yap�s�, T�rk�e'nin ba�lang�c�ndan g�n�m�ze kadar hi� de�i�meyen normal c�mle yap�s�n� muhafaza eder. C�mle unsurlar� yerli yerindedir. Ancak Fars�a'n�n tesiri ile nesirde “ki”li c�mleler olduk�a fazla g�r�l�r. Ayr�ca bu devir T�rk�esi, Eski T�rkiye T�rk�esi diye de adland�r�l�r. Daha �ok, bu isim, T�rkl��n Rumeli’ye ge�i�inden sonraki devre i�in kullan�lm��t�r.

Osmanl� T�rk�esi (Osmanl�ca): Osmanl�ca, Bat� T�rk�esi'nin ikinci devresidir. 16-20. as�rlar aras�nda kullan�lm�� bir yaz� dilidir. Dil bilgisi (gramer) bak�m�ndan Osmanl�ca ile T�rkiye T�rk�esi aras�nda belirli ayr�l�klar vard�r. Asl�nda T�rk�e'de, Osmanl�ca'n�n da i�inde yer ald�� 16. as�rdan g�n�m�ze kadar, belirli bir geli�me g�r�lmez.

Osmanl�ca'y� T�rkiye T�rk�esi'nden ay�ran tek �ey, onun d�� yap�s�ndaki geli�melerdir. Osmanl�ca, d�� yap�s� ile hem Eski Anadolu T�rk�esi'nden, hem T�rkiye T�rk�esi'nden ayr�l�r.

Ayd�n kesim sanatkârlar�n�n, hem yeni k�lt�r� kendi kavramlar�yla tan�tmak, hem de sanat yapmak istemesi, bu devir T�rk�e'sini, yabanc� unsurlara bir hayli a��lm��t�r.

Osmanl�ca'da naz�m dili, nesir diline g�re daha sadedir. Naz�m dili ile nesir dili aras�nda g�r�len fark, c�mle yap�s� bak�m�ndand�r. Klasik T�rk �iirinde (Divan �iirinde) manâ bir beyitte biter. Beytin d��na, di�er beyte ta��lmad��ndan, divan nazm�ndaki c�mle, en �ok bir beyit uzunlu�undad�r. Bu sebeple, Osmanl�ca �iirde c�mleler daima k�sa, unsurlar� yerli yerinde ve sâde T�rk c�mlesi (�zne-t�mle�-y�klem s�ralan��nda) olarak, yap�s�n� muhafaza etmi�tir. Nesirde ise belirli bir �l��ye s��mak mecburiyeti olmad�� i�in, Osmanl�ca nesir unsurlar�, istenildi�i kadar geni�, uzun tutulabilmi�tir. Ayr�ca Arap�a ve Fars�a'dan al�nan pek�ok kelime, metinleri anla��lamaz hâle getirmi�tir. Bu durum, daha ziyade, Arap�a ve Fars�a'n�n yabanc� dil say�lmamas�ndan kaynaklanm��t�r. Hattâ her �� dilin unsurlar� birbirine kar��arak, hi� birinde g�r�lmeyen m�mtezic (uyu�an, kayna�m��) kelimeler ortaya ��kt�� gibi, bir hayli galat (yanl��) kelimeler de t�remi�tir.

Osmanl�ca'n�n son devresinde uzun, bozuk T�rk�e nesir yap�s�, tekrar sâde ve k�sa c�mleli bi�imini kazanm��t�r. Naz�mda ise, yeni edebiyatla birlikte manân�n bir beyitte tamamlanmas� mecburiyeti ortadan kalk�nca, uzun c�mleler ortaya ��km��t�r. Bu durum, bilhassa Servet-i F�nûn edebiyat�nda g�r�lm��t�r. Osmanl�ca, nesir ve naz�m c�mleleri bak�m�ndan T�rk c�mlesini, sa�lam bir yap� ile T�rkiye T�rk�esi'ne devretmi�tir.

T�rkiye T�rk�esi: T�rkiye T�rk�esi, Bat� T�rk�esi'nin son ve bug�n de devam eden devresidir. 1908 Me�rutiyetinden sonra ba�lar. Cumhuriyete kadar s�ren ilk devrede, Osmanl�ca, hen�z sahneden �ekilmemi�tir. Osmanl�ca ile yeni dilin c�mleleri, beraber kullan�l�r. Daha Tanzimat'la girmeye ba�layan Bat�l� k�lt�r unsurlar�, Osmanl�ca'ya hakim olan �slâmî k�lt�r unsurlar�yla yer de�i�tirme m�cadelesine ba�lam��t�r.

Bir dil, bir ba�ka dile sadece dil hususiyetleriyle do�rudan tesir etmez. Yeni k�lt�r, dili kendi kelimeleriyle, kavramlar�yla canl� tutmaya �al��r; dilin c�mle yap�s�na hemen kar��maz, belki hi� kar��maz. Bazen, Osmanl�ca'da oldu�u gibi k�lt�r, dilin c�mle yap�s�na da tesir eder.

��te T�rkiye T�rk�esi de, �slâmî k�lt�r unsurlar�n�n T�rk�e �zerinde hakimiyetinin zay�flad�� devrede, Bat�l� k�lt�r unsurlar�n�n girmesiyle ortaya ��km��t�r. T�rk�e, art�k, Bat� dillerinden girecek olan kelimelere, yeni kavramlara kap�s�n� a�m�� olur.

Bu devrede T�rk c�mlesi k�salm��, c�mle unsurlar� yerli yerine oturmu�tur. Osmanl�ca'dan T�rkiye T�rk�esi'ne ge�i�, yaz� dilinin, konu�ma diline yakla�t�r�lmas�yla ba�lam��t�r. T�rkiye T�rk�esi'nde bug�n kulland��m�z T�rk yaz� dili, temel olarak �stanbul a�z�na dayanmaktad�r.

Osmanl�ca'n�n son devresinde, Arap�a ve Fars�a'dan giren unsurlarla meydana gelen uzun ve a�dal� c�mleler nas�l bir ifratsa, T�rkiye T�rk�esi'nin son devresinde, uydurma kelimelerle var�lan, dildeki a��r�l�k da bir tefrittir.

T�rkler�in Kulland�klar� Alfabeler

T�rkiye Cumhuriyeti`nde bug�n kullan�lmakta olan alfabeye gelinceye kadar T�rklerin alfabelerini birka� kez de�i�tirdikleri bilinmekte ve bu konuda ��yle d�rtl� bir dizi yap�lmaktad�r: G�kt�rk, Uygur, Arap, Latin.

B�yle bir s�ralama ger�e�i t�m�yle yans�tmad�� gibi adland�rmalar�n �Arap� ve �Latin Alfabesi� diye yap�lmas� da baz� kavram ve de�erlendirme karga�as�na yol a�maktad�r. Tarih boyunca �ok geni� �lkelere yay�lan ve �ok de�i�ik k�lt�rlerle ili�kiler kuran T�rkler bu d�rt alfabenin d��nda ,ba�ka alfabeler de kullanm��lard�r. G�n�n�zde de s�z konusu d�rt alfabeden ba�ka alfabeler kullanan T�rkler vard�r.

�te yandan, �slamiyet�le birlikte T�rkler aras�nda yayg�nl�k kazanan alfabe, salt Araplar�n kulland�klar� harflerden ibaret olmay�p, ona baz� eklemeler de yap�lm��t�r. Bu nedenle eski yaz� ya da Osmanl� alfabesi diye de nitelenen alfabe, Arap alfabesinin T�rk�e`ye uygunluk sa�lamas�na �al��lan geli�tirilmi� bir bi�imi idi. Bu nedenle ona Arap alfabesi de�il Arap k�kenli alfabe demek daha do�ru bir niteleme olur.

Bunun gibi, T�rkiye Cumhuriyeti`nde kullan�lan alfabe de �zg�n bir Latin alfabesi olmay�p Latin kaynakl� yeni T�rk alfabesidir. Nitekim s�z konusu alfabenin kabul�n� �ng�ren 1928 tarihli yasa �T�rk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakk�nda Kanun� ba�l��n� ta��maktad�r.

G�kt�rk(Orhun) Alfabesi

T�rklerin siyasal varl�k olarak tarih sahnesine ��kmalar�, Milattan �nceki y�zy�llara, Hiung-nu`lar d�nemine kadar geriye gitmektedir. Hunlar d�neminde yaz�n�n kullan�ld��na ili�kin baz� kay�tlar olmakla birlikte, bu yaz�n�n niteli�i hakk�nda a��k bilgilere sahip de�iliz. Bu y�zden T�rklerin kulland�klar� kesin olarak bilinen ilk alfabe G�kt�rkler d�neminde yayg�nl�k kazanan G�kt�rk alfabesidir. Son y�llarda Iss�k-G�l yak�n�ndaki bir kurganda bulunan iki sat�rdan olu�an yaz�, G�kt�rk alfabesi karaterinde olup, M.�. V.-IV. y�zy�llara tarihlenmektedir. Bu y�zden de G�kt�rklere ba�lanan ilk T�rk yaz�s�n�n G�kt�rk Ka�anl��`n�n kurulu�undan y�zy�llarca �nce bulundu�unu kabul etmek gerekmektedir.

Uygur Alfabesi

G�kt�rk Ka�anl��`n�n 744 tarihinde y�k�lmas�yla onun yerine ge�en Uygur egemenli�i d�nemi k�lt�rel etkinlikler ve geli�meler y�n�nden �slam �ncesi T�rk tarihinin en parlak ve dikkate de�er d�nemini olu�turur. �in, Hint ve �ran k�lt�rlerinin de etkisiyle k�lt�r hayat�na �ncelik, renk ve hareketlilik getiren Uygurlar, ka��d� ve matbaay� da al�p kullanm��lard�r. Bu arada kullan�lagelen G�kt�rk yaz�s�n� b�rakarak kendilerine �zg� yeni bir alfabe d�zenlemi�lerdir.Uygur alfabesi, Sogd k�kenli olup, baz� de�i�ikliklerle T�rk�e`ye uygulanm��t�.

Arap-�slam Alfabesi

T�rklerin topluca �slamiyet�i kabul�nden, yani 10. as�rdan sonra geni� bir sahada b�t�n T�rk-�slam devletleri taraf�ndan kullan�ld�. Arap Alfabesi yirmi sekiz harf olmas�na ra�men T�rklerin kulland�� slam harfleri otuz bir ile otuz alt� harften meydana gelir. Sa�dan sola do�ru yaz�lan bu alfabe, b�t�n T�rkl�� kucaklam�� ve T�rk�e�nin �e�itli leh�elerinde, pek�ok kitap, kitabe yaz�lm��t�r. Muazzam ve kesintisiz abidevi eserler bu alfabe ile verildi. T�rkiye, �slam alemi ve d�nyan�n her yerindeki k�t�phane ve kitapseverlerin kitapl�klar�nda �slam harfleriyle yaz�lm�� milyonlarca T�rk�e eser mevcuttur. D�nyan�n en b�y�k ve muazzam ar�ivi, T�rk � �slam alfabesiyle yaz�lan T�rk�e evraklarla doludur.

Latin Alfabesi

Yeni T�rk alfabesi, Latin harfleri temel al�narak, 1 Kas�m 1928 g�n ve 1353 say�l� yasayla tespit ve kabul edilmi�tir. Bu kanuna g�re, T�rk Alfabesi�nde 29 harf bulunur. Alfabeyi olu�turan b�y�k ve k��k harfler, s�ras�yla a�a��daki bi�imde yaz�l�r.

A B C � D E F G � H I � J K L M N O � P R S � T U � V Y Z - (� � �)

a b c � d e f g � h � i j k l m n o � p r s � t u � v y z - (� � �)

Kiril alfabesi:
Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birli�i hudutlar� i�inde ya�ayan T�rkler taraf�ndan kullan�lmaktad�r. Kiril Alfabesi, ihtiyari olmay�p, Rus ve kom�nist emperyalizmin zoraki tatbikidir. Kom�nist idare, T�rklere tek bir alfabe kulland�rmay�p, milli birli�i bozmak i�in on sekiz T�rk boyuna de�i�ik i�aretli alfabe kulland�rm��t�r. Sun� bir Slav alfabesidir. Otuz sekiz harftir. On biri sesli, gerisi sessizdir. Soldan sa�a do�ru yaz�l�r. Kullanma alan�, Rusya�daki T�rkler i�indir.

Karde� ilk ba�larda gereksiz �eyler yazm�� ama inede g�zel yaz� te�ekk�rler :)

�UANK� -ABC�DEFG�HI�JKLMNO�PRS�TU�VYZ