Ýzmir'in iþgaline gösterilen tepkiler nelerdir?
 

Mondros Ateþkesi'nin imzalanmasýndan beri Yunanlýlar, Ýzmir'de yoðun bir propagandaya giriþmiþlerdi. Bir yandan Ýzmir ve çevresine yeni Rum göçmenleri yerleþtirilirken, diðer yandan Levantenleri de elde etmeye çalýþýyorlar ve Yunanistan'dan askeri eþya ve malzeme taþýyorlardý. Ýzmir'de kurulan "Abluka ve Seyrüsefer Komutanlýðý" ve Ýngiliz, Fransýz, Ýtalyan ve Yunan siyasi temsilcilerinin varlýðý da, Ýzmir'in Türklerin elinden alýnacaðý kuþkusunu yaratýyordu. Birinci Dünya Savaþý'nýn son yýllarýnda, Akdeniz'den yapýlmasý olasý bir saldýrýya karþý Aydýn'a komutan olarak atanan Nurettin Paþa, Ateþkes'ten sonra karargahýný Ýzmir'e taþýdý ve daha sonra Ýzmir Valisi atandý. Nurettin Paþa, ulusal örgütlerin kurulmasýný gerekli görüyordu. Ocak 1919'dan itibaren Ýzmir'in Yunanlýlara verileceði haberi artýk Ýzmir basýnýnda bile yer alýyordu.

Paris Barýþ Konferansý'nda Venizelos, Ýzmir ve çevresinde Rum nüfusunun çokluðunu ve tarihi Yunan haklarýndan söz ederek, buralarýn Yunanistan'a verilmesini istiyordu. Ýddialarý A.B.D. ve Ýtalya tarafýndan çürütülmüþ idi. Fakat Ýzmir'in Ýtalyanlar tarafýndan ele geçirilmesi endiþesinde bulunan Ýngiltere Baþbakaný Lloyd George, düþlediði büyük Yunanistan için, Ýzmir'in Yunanistan'a verilmesini istiyordu. Rumlar, Ýzmir ve çevresinde Türklerin Rumlarý katlettiði uydurma haberleriyle 1919 Ocak'tan itibaren Paris Barýþ Konferansý'na baþvurdular. Diðer yandan Nurettin Paþa'nýn görevden alýnmasýný istiyorlardý. Çünkü Nurettin Paþa'nýn Ýzmir Valisi bulunmasý kendileri için büyük bir engeldi. Osmanlý Dýþiþleri ise Ýzmir'in Yunanistan'a verilmesine Ýtalyanlarýn izin vermeyeceði düþüncesindeydi. Padiþah, 19 Mart 1919'da Ýzmir'den gelen Ýzmir Heyetine güven verici konuþma yapýyordu. Oysa ayný tarihte Paris Barýþ Konferansý'nda Ýzmir ve çevresinin Yunanlýlara verilmesi kararlaþtýrýlýyordu. Osmanlý Hükümeti, Rumlarca, iþgale engel olarak görülen Nurettin Paþa'yý 22 Mart'ta görevinden aldý. Limanda bulunan Yunan gemisindeki askerlerin karaya çýkarak olaylar çýkartmasý karþýsýnda da "Nasihat Heyetleri" aracýlýðý ile sükunet önerildi. Nurettin Paþa'nýn yerine Valiliðe Kambur Ýzzet ve Kolordu Komutanlýðý'na da Ali Nadir Paþa atandý. Ýzmir milliyetçilerine baský yapan yeni vali, iþgal haberlerini de yalanladý.

Barýþ Konferansý'nda Ýngiltere, Fransa ve A.B.D. nin tarafýndan isteklerinin dikkate alýnmamasýna kýzan Ýtalya'nýn 24 Nisan'da Konferansý terk etmesinden yararlanan üç büyükler, Ýzmir'e Yunan askeri çýkartýlmasýný uygun buldular. 5 Mayýs 1919'da Lloyd George yaptýðý açýklamada, Ýtalyanlarýn doðudaki tüm davranýþlarýnýn kuþku verici olduðunu ve Batý Anadolu'yu her an ele geçirebileceklerini, onlarý oradan çýkartmanýn ise çok güç olacaðýný belirttikten sonra, Rumlar öldürüldüðü için Yunan askerinin Ýzmir'i iþgaline izin verilmesini ve Ýtalyanlar Paris'e dönmeden bu sorunun çözülmesini istedi. 6 Mayýs'ta da, Ýzmir'deki Rumlarý korumak için Yunanlýlarýn Ýzmir'e 2-3 tümen çýkarmasýna izin verilmesini yineledi. Clemenceau ve Wilson da isteði kabul ettiler. Savaþýn galibi üç büyük devlet yöneticisi büyük bir tarihi hata iþleyerek Türk vatanýný haksýz entrikalarla, Ýngiltere'nin çýkarlarý uðruna Yunanistan'a veriyorlardý.

DEVAMI Ýzmir'in Ýþgali ve Tepkiler