|
yeryüzünde sıcak sular nasıl oluşur ve sıcak suların yeryüzünde dağılışı nasıldır? |
Yer altı Suyu (Taban Suyu) Yağış olarak yeryüzüne düşen ya da yeryüzünde bulunan sularınhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif yerçekimi etkisiyle yerin altına sızıphttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif orada birikmesiyle oluşan sulardır. Yer altı suyunun oluşabilmesi için beslenme ve depolanma koşullarının uygun olması gerekir. Yer altı suyunun beslenmesini etkileyen en önemli etmen yağışlardır. Depolama koşulları ise yüzeyin eğiminehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif bitki örtüsüne ve yüzeyin geçirimlik özelliğine bağlıdır. Yer altı Sularının Bulunuş Biçimleri Bol yağışlı ve zemini geçirimli taşlardan oluşan alanlarda yer altı suyu fazladır. Az yağış alanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif eğimi fazla ve geçirimsiz zeminlerde isehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif yer altı suyunun oluşumu zordur. Kumhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif çakılhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif kumtaşı konglomerahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif kalkerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif volkanik tüflerhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif alüvyonlarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif geçirimli zeminleri oluşturur. Bu nedenle alüvyal ovalar ve karstik yöreler yer altı suyu bakımından zengin alanlardır. Kilhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif marnhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif şisthttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif granit gibi taşlar ise geçirimsizdir. Yer altı suyu oluşumunu engeller. Yeraltında biriken sular Taban suyu Araaayen Karstik Yeraltı Suyu olarak bulunur. Taban Suyu Altta geçirimsiz bir tabaka ile sınırlandırılanhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif geçirimli tabaka içindeki sulardır. Bu sular genellikle yüzeye yakındır. Marmara Bölgesi’ndeki ovalarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif Ege Bölgesi’ndeki çöküntü ovalarıhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif Muşhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif Erzurum ve Pasinler ovalarındaki yer altı suları bu gruba girer. Araaayen Bu tür sular basınçlı yeraltı sularıdır. İki geçirimsiz tabaka arasındaki geçirimli tabaka içinde bulunan sulardır. Tekne biçimli ovalar ve vadi tabanlarında bu tür sular bulunmaktadır. İç Anadolu Bölgesi araaayen suları bakımından zengindir. Karstik Yer altı Suyu Karstik yörelerdeki kalın kalker tabakalar arasındaki çatlak ve boşluklarda biriken yer altı sularıdır. En önemli özelliği birbirinden bağımsız taban suları oluşturmasıdır. Karstik alanların geniş yer kapladığı Akdeniz Bölgesi karstik yeraltı suları bakımından zengindir. Kaynak Yeraltı sularının kendiliğinden yeryüzüne çıktığı yere kaynak denir. Türkiye’de kaynaklara pınarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif eşmehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif bulak ve göze gibi adlar da verilir. Kaynaklarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif yer altı suyunun bulunuş biçiminehttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif yüzeye çıktığı yere ve suların sıcaklığına göre gruplandırılabilir. Sularının sıcaklığına göre kaynaklarhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif soğuk ve sıcak su kaynakları olarak iki gruba ayrılır : Soğuk Su Kaynakları Yağış sularının yeraltında birikerek yüzeye çıkması sonucunda oluşurlar. Genellikle yüzeye yakın oldukları için dış koşullardan daha çok etkilenirler. Bu nedenle suları soğuktur. Soğuk su kaynakları yeraltında bulunuş biçimine ve yüzeye çıktığı yere göre üç gruba ayrılır : Tabaka Kaynağı : Geçirimli tabakaların topoğrafya yüzeyi ile kesiştikleri yerden suların yüzeye çıkmasıyla oluşan kaynaklara tabaka kaynağı denir. Vadi Kaynağı : Yeraltına sızan suların bulunduğu tabakanın bir vadi tarafından kesilmesi ile oluşan kaynaktır. Genellikle vadi yamaçlarında görülür. Karstik Kaynak (Voklüz) : Kalın kalker tabakaları arasındaki boşlukları doldurmuş olan yer altı sularının yüzeye çıktığı kaynaktır. Bol miktarda kireç içeren bu kaynakların suları genellikle sürekli değildir. Yağışlarla beslendikleri için karstik kaynakların suları soğuktur. Toroslar üzerindeki Şekerpınarı en tanınmış karstik kaynak örneklerinden biridir. Sıcak Su Kaynakları Yerkabuğundaki fay hatları üzerinde bulunan kaynaklardır. Fay kaynakları da denir. Suları yerin derinliklerinden geldiği için sıcaktır ve dış koşullardan etkilenmez. Sular geçtikleri taş ve tabakalardaki çeşitli mineralleri eriterek bünyelerine aldıkları için mineral bakımından zengindir. Bu tür kaynaklara; kaplıcahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif ılıcahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif içme gibi adlar verilir. Sıcak su kaynaklarının özel bir türüne gayzer denir. Gayzer : Volkanik yörelerde yeraltındaki sıcak suyun belirli aralıklarla fışkırması ile oluşan kaynaklardır. UYARI : Yerin derinliklerinde bulunan suların sıcaklığı yıl içinde fazla bir değişme göstermez. Fay kaynakları volkanik ve kırıklı bölgelerde görülür. Türkiye’de Sıcak Su Kaynaklarının Dağılışı Türkiye kaplıca ve ılıca bakımından zengin bir ülkedir. Bursahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif İnegölhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif Yalovahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif Boluhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif Haymanahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif Kızılcahamamhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif Sarıkayahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif Erzurumhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif Sivas Balıklı Çermikhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif Afyonhttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif Kütahyahttp://www.uslanmam.com/images/smilies/smilev.gif Denizli çevresindeki kaplıca ve ılıcalar en ünlüleridir. Su Kaynaklarının Yeryüzünde Dağılımı(BM verilerine göre) Kıtalar Nüfus % olarak Su Kaynağı % olarak Kuzey Amerika 8 15 Dünyadaki su kaynakları bulunuş şekline göre yeraltı ve yerüstü suları olmak üzere iki ayrılır.Güney Amerika 6 26 Avrupa 13 8 Afrika 13 11 Asya 60 36 Avustralya ve Adalar 1 5 |
YER YÜZÜNDE SU KAYNAKLARI YER YÜZÜNDE SU KAYNAKLARI NELER |
dünyadaki sıcak su kaynaklarının dağılışı dünyadaki sıcak su kaynaklarının dagılışı |
| Saat: 21:23 |
©2005 - 2024, MsXLabs - MaviKaranlık