S�v� ve gazlar�n teknolojide kullan�m alanlar� nedir?

S�v�lar�n ve gazlar�n bas�nc� iletme �zelliklerinin teknolojideki kullan�m alanlar�.

14/12/2008 • Kategori: fen odev
DENEY RAPORU DERS: Fen Bilgisi
SINIF: 7/A S�RE: 40’
KONU: S�v�lar�n bas�nc� iletmesi
1.ARA� VE GERE�: Enjekt�r, su.
2.ARA� VE GERE�: Naylon torba; 3-4 L hacimli, su, toplu i�ne ve ip, b�y�k boy le�en ve ya kova.
Y�NTEM: Deney
1.DENEY�N YAPILI�I: Enjekt�re, dolmayacak �ekilde biraz s�v� �ekeriz. Ucunu yukar�ya �evirerek i�neyi ��kar�r�z. ��ne tak�lan ucu parma��m�zla kapat�r�z. - Pistonu di�er elimizle itmeye �al��r�z. S�v�n�n hacmi azal�yor mu bakar�z.
2. DENEY�N YAPILI�I:Naylon torbaya yakla��k 3 litre su doldurarak a�z�n� s�k�ca ba�lay�p le�enin �zerinde tutar�z. ��ne ile torban�n taban�nda ve yanlar�nda delikler a�ar�z. Sular akarken, torbaya herhangi bir y�nde elimizle bir bas�n� uygular�z. Delikten su ak�� h�z�na dikkat ederiz. Suyun f��k�rma h�z�na b�t�n y�nlerde art�p artmad��na bakar�z. Bas�n� y�n�n� de�i�tirerek deneyi tekrarlar�z. Bas�nc�n, her y�ne e�it �ekilde iletilip iletilmedi�ine bakar�z.
1. SONU�: S�v�lar� olu�turan molek�ller aras�nda fazla bo�luk bulunmad��ndan, hacmin bas�n�la de�i�imi yok denecek kadar azd�r. �ok y�ksek bas�n�lar alt�nda bile hacim de�i�imi �ok azd�r. Kapal� kap i�indeki bir s�v�, yer �ekiminin etkisi ile, yan y�zeylere ve alt tabana bir bas�n� uygular. Ancak yer �ekimi d��ey oldu�u i�in �st y�zeyine yer �ekiminin etkisi ile bir bas�n� uygulanmaz. S�v�lar�n bas�n� alt�nda �nemli bir hacim azalmas�na u�ramay�� ve ak��kan olu�u, onlarda �ok �nemli bir davran��a yol a�ar. Kapal� kaplar i�indeki s�v�lara her hangi bir y�nde bas�n� uygulan�rsa, bu bas�n�, her y�nde ve e�it b�y�kl�kte iletilir.
2.SONU�: Su dolu torbaya hangi y�nde bas�n� uygulan�rsa uygulans�n su, uygulanan bas�nc� her y�ne ve e�it olarak iletir.
PASKAL KANUNU: “Kapal� kaptaki bir s�v�n�n herhangi bir noktas�nda birim y�zeye uygulanan bir kuvvet, kab�n �ekli nas�l olursa olsun, kap i� y�zeyinin her noktas�na, ayn� b�y�kl�kte ula��r.” Bu �nemli kural�n g�nl�k hayat�m�zda bir �ok uygulamas� vard�r. Mesala; artezyen kuyular�nda, dik yama�ta y��lan suyun bas�nc�, her do�rultuda iletildi�i i�in, vadideki suyun her y�z�ne f��k�rmas�n� sa�lar.
DENEY RAPORU
DERS : Fen Bilgisi
SINIF : 7/A
S�RE : 40’
KONU : Gazlar�n Bas�nc�
ARA� VE GERE�: Bardak, ka��t, su.
AMA� : 3 Gazlar�n bas�nc�n� kavrayabilme.
DAVRANI�LAR: D3: Hava bas�nc�n� deneylerle g�sterme.
DENEY�N YAPILI�I: Barda�a ta��ncaya kadar su doldurduk. Ka��d� yandan kayd�rarak barda��n a�z�n�, arada hava kalmayacak �ekilde kapatt�k. Elimizle tutarak barda�� ters �evirdik. Elimizi �ektik. Su d�k�lmeden durdu. Ka��d�n alt�nda hava kalacak �ekilde deneyi tekrarlad��m�zda su d�k�ld�.
�EK�L: Bardak Su Ka��t A��k Hava Bas�nc�n�n �ekille G�sterimi
SONU�: Ka��t tabakas�n�n bir taraf�ndaki havan�n tamam� uzakla�t�r�labilirse, di�er y�zeye etkiyen hava bas�nc� suyun d�k�lmesini engeller. Yani ka��da etkiyen hava bas�n, suyun ka��da yapt�� bas�n�tan b�y�kt�r. G�nl�k hayatta hava bas�nc�n� g�steren �rnek �oktur. Mesela, �slak ve cilal� bir masa y�zeyine jilet, naylon gibi maddeler yap��k gibi durur. Islak �ay tabakalar�na oturtulan bardaklar, arada hava kalmam��sa, taba�� da beraberinde kald�r�r.