[KK] B�y�kba� hayvanc�l�k nedir?

B�y�kba� Hayvanc�l�k

T�rkiye, 11.789.000 ba� s��r varl�� ile �nemli bir potansiyele sahip olmakla birlikte hayvan ba��na verimin d��k oldu�u da bilinen bir ger�ektir. Bunun pek �ok ve genelde birbirine ba�l� nedenleri vard�r. Ba�l�calar� s��r populasyonunun genelde d��k verimli yerli �rklardan olu�mas�, ba�ta kaba yem olmak �zere yem �retiminin yetersizli�i, yem fiyatlar� ile �r�n fiyatlar� aras�ndaki dengesizlik, hastal�k ve zararl�larla etkin bir m�cadelenin yap�lamamas�, pazarlama zincirinin uzunlu�u,�reticiler aras�ndaki �rg�tlenmenin yetersizli�i, kredi ve te�viklerin yetersizli�i �eklinde s�ralanabilir.

T�rkiye s��r varl�� 1928 y�l�ndan 1984 y�l�na kadar s�rekli bir art�� g�stermi�, fakat 1984 y�l�nda yap�lan ilk genel hayvan say�m� sonu�lar�na g�re ani bir azalma olmu�tur. S�z konusu y�ldan g�n�m�ze kadar ise, �nemli bir de�i�iklik olmamas�na ra�men, az da olsa bir d�� g�zlenmektedir. Bu durum T�rkiye�de son y�llarda �retimi artt�rmak i�in s��r say�s�n� artt�rmak yerine, birim hayvan ba��na verimi artt�rma �abalar�n�n bir sonucu olarak ortaya ��km��t�r.

T�rkiye�de s��r �slah� �al��malar� ba�lang��ta yerli �rklar�n seleksiyon yoluyla verimlerinin artt�r�lmas� �eklinde y�r�t�lm��; daha sonra bunun yetersiz oldu�u anla��l�nca yurt d��ndan k�lt�r �rk� s��r ithal edilmeye ba�lanm��t�r. Ciddi anlamda ithallere 1925 y�l�nda ba�lanm��t�r. 1958 y�l�nda ise D�nya Kliseler Birli�i�nin hibesi ile Esmer, Siyah Alaca, Jersey, Aberdeen Angus ve Hereford s��rlar� �lkemize getirilmi�tir. Bundan sonra da s��r ithali �al��malar� h�z kazanm��t�r. S��r ithalleri 1987 y�l�na kadar az da olsa devam etmekle birlikte, bu y�lda gerek devlet eliyle,gerekse �zel sekt�r taraf�ndan gebe d�ve ithalleri h�z kazanm��t�r. T�rkiye�de s��rc�l��n geli�tirilmesi i�in mevcut s��r populasyonu i�erisinde y�ksek verimli k�lt�r �rklar�n�n oranlar�n�n artt�rt�lmas� ve yerli s��rlar�m�z�n y�ksek verimli k�lt�r �rk� s��rlarla melezlenmesi hedeflenmi�tir. Ne var ki ithaller t�m h�z�yla s�rerken, �lkemizin co�rafi �zellikleri ve hayvanlar�n yeti�tirilecekleri i�letme �artlar� yeterince dikkate al�nmad��ndan istenilen ba�ar�ya ula��lamam��t�r.

S��r �slah� �al��malar�, k�lt�r �rklar�n�n ithali ile yeni bir boyut kazanm�� ve yerli �rklar�n melezleme yolu ile �slah� yan�nda, k�lt�r �rklar�n�n da saf olarak yeti�tirilmesi ama�lanm��t�r. Melezlemelerde do�al a��m�n yan�nda,1925 y�l�ndan itibaren uygulanmaya ba�lanan yapay tohumlaman�n da etkisi olmu�tur. Ancak yapay tohumlamdan istenilen ba�ar�n�n elde edildi�ini s�lemek m�mk�n de�ildir.

DEVAMI B�y�kba� Hayvanc�l�k