çok acil yalýtkanlar insan hayatýný nasýl korur

Yalýtkanlar birçok yerde insan hayatýný korur, kolaylaþtýrýr. birçok elektronik devrede ,iletkenleri kaplayarak elektirk akýmýn bize zarar vermesini önler.ayrýca kondanstörde yalýtkanlar sayesinde daha fazla yük depo edebiliriz. Plastik laplý elektrik kablolarý, prizler elektrik çarpmasýný önler. Yine plastik türevleri, seramik vs. kaplý olan uzay araçlarý, dünyaya dönerken içindeki insanlarýn piþmesini önler.

Ýletken, Yalýtkan ve Yarý Ýletkenler

Yeryüzündeki bütün maddeler, atom 'lar dan oluþmuþtur.
Atom ise ortada bir çekirdek ve bunun etrafýndaki deðiþik yörüngelerde hareket eden elektronlardan oluþmaktadýr.
Elektronlar, negatif elektrik yüküne sahiptirler.
Bir etkime yolu ile atomdan ayrýlan elektronlarýn bir devre içerisindeki hareketi, elektrik akýmýný oluþturur.
Elektronlarýn her madde içerisindeki hareketi ayný deðildir.
Elektron hareketine göre maddeler üçe ayrýlýr:

• Ýletkenler
• Yalýtkanlar
• Yarý iletkenler

Ýletkenler

Ýletkenlerin baþlýca özellikleri:

• Elektrik akýmýný iyi iletirler.
• Atomlarýn dýþ yörüngesindeki elektronlar atoma zayýf olarak baðlýdýr. Isý, ýþýk ve elektriksel etki altýnda kolaylýkla atomdan ayrýlýrlar.
• Dýþ yörüngedeki elektronlara Valans Elektron denir.
• Metaller, bazý sývý ve gazlar iletken olarak kullanýlýr.
• Metaller, sývý ve gazlara göre daha iyi iletkendir.
• Metaller de, iyi iletken ve kötü iletken olarak kendi aralarýnda gruplara ayrýlýr.
• Atomlarý 1 valans elektronlu olan metaller, iyi iletkendir. Buna örnek olarak, altýn, gümüþ, bakýr gösterilebilir.
• Bakýr tam saf olarak elde edilmediðinden, altýn ve gümüþe göre biraz daha kötü iletken olmasýna raðmen, ucuz ve bol olduðundan, en çok kullanýlan metaldir.
• Atomlarýnda 2 ve 3 valans elektronu olan demir (2 dýþ elektronlu) ve alüminyum (3 dýþ elektronlu) iyi birer iletken olmamasýna raðmen, ucuz ve bol olduðu için geçmiþ yýllarda kablo olarak kullanýlmýþtýr.

Yalýtkanlar

Elektrik akýmýný iletmeyen maddelerdir.
Bunlara örnek olarak cam, mika, kaðýt, kauçuk, lastik ve plastik maddeler gösterilebilir.
Elektronlarý atomlarýna sýký olarak baðlýdýr.
Bu maddelerin dýþ yörüngedeki elektron sayýlarý 8 ve 8 'e yakýn sayýda olduðundan atomdan uzaklaþtýrýlmalarý zor olmaktadýr.

Yarý Ýletkenler

Yarý iletkenlerin baþlýca þu özellikleri vardýr:

• Ýletkenlik bakýmýndan iletkenler ile yalýtkanlar arasýnda yer alýrlar,
• Normal halde yalýtkandýrlar.
• Ancak ýsý, ýþýk ve magnetik etki altýnda býrakýldýðýnda veya gerilim uygulandýðýnda bir miktar valans elektronu serbest hale geçer, yani iletkenlik özelliði kazanýr.
• Bu þekilde iletkenlik özelliði kazanmasý geçici olup, dýþ etki kalkýnca elektronlar tekrar atomlarýna dönerler.
• Tabiatta basit eleman halinde bulunduðu gibi laboratuarda bileþik eleman halinde de elde edilir.
• Yarý iletkenler kristal yapýya sahiptirler. Yani atomlarý kübik kafes sistemi denilen belirli bir düzende sýralanmýþtýr.
• Bu tür yarý iletkenler, yukarýda belirtildiði gibi ýsý, ýþýk, etkisi ve gerilim uygulanmasý ile belirli oranda iletken hale geçirildiði gibi, içlerine bazý özel maddeler katýlarak ta iletkenlikleri arttýrýlmaktadýr.
• Katký maddeleriyle iletkenlikleri arttýrýlan yarý iletkenlerin elektronikte ayrý bir yeri vardýr. Bunun nedeni Tablo 2.1 'de görüldüðü gibi, elektronik devre elemanlarýnýn üretiminde kullanýlmalarýdýr.

Elektroniðin iki temel elemaný olan diyot ve transistörlerin üretiminde kullanýlan germanyum (Ge) ve silikon (Si) yarý iletkenleri gelecek bölümde daha geniþ olarak incelenecektir.
Tablo 2.1 - Elektronikte yararlanýlan yarý iletkenler ve kullanýlma yerleri.

Not:

Germanyum ve silikon periyodik tabloda yer alan iki elementtir.
Çoðu ülke periyodik tabloyu kendi dillerinde hazýrlamaktadýr.
Ülkemizde ise, bazý terimler geliþmiþ ülke dillerinden alýnarak Türkçe 'ye uyarlama yoluna gidilmiþtir.
Germanyum adý, en çok kullanýlan, Ýngilizce, Almanca ve Fransýzca dillerinde "Germanium" olarak yazýlmakta ve "germanyum" olarak okunmaktadýr. Türkçe 'ye de "germanyum" olarak alýnmýþ ve herkesçe de benimsenmiþtir.
Silikon 'da durum farklýdýr.
Silikon yabancý dillerde þöyle yazýlmakta ve okunmaktadýr:

Ýngilizce 'de; Silicon (Silikon)
Almanca 'da; Silikon (silikon)
Fransýzca 'da; Silicium (silisyum)
Türkçe de ise yararlanýlan yabancý kaynaktan esinlenerek kimilerince silikon, kimilerince de silisyum denmiþtir.

bu konunun cevabýný ýstýyorum

10- Yalýtkan Maddelerin Elektrik Enerjisinin Tehlikelerine Karþý Kullanýlmasý :
Maddeler elektrik enerjisini iletebilme özelliðine göre iletken ve yalýtkan maddeler olarak iki grupta incelenirler. Ýletken maddeler elektrik enerjisinin taþýnmasý için kullanýlýrken yalýtkan maddeler de elektrik enerjisinin zararlý etkilerinden korunmak için kullanýlýrlar. Bunun için iletken maddelere yalýtkan maddeler ile yalýtým yapýlýr. Yalýtým yapýlýrken en çok porselen, plastik, bakalit ve kauçuk gibi yalýtkanlar kullanýlýr.
Günlük hayatta kullanýlan elektrikli ev aletlerinin (ütü, televizyon, fýrýn, süpürge, bilgisayar, müzik seti) çalýþabilmesi için elektrik enerjisi gereklidir. Þehir þebekesinden evlere gelen, evlerden de elektrikli ev aletlerinin içine giren elektrik enerjisinin zararlý etkilerinin önlenmesi için elektrik enerjisini taþýyan iletken kablolar veya içerisinde elektrik enerjisi bulunan ev aletleri yalýtkan maddeler ile kaplanmýþtýr. Bundan dolayý ev aletlerine rahatça dokunulabilir ve elektrik enerjisinin zararlý etkilerinden korunulabilir. Ev aletlerindeki iletken kablolara dokunulmasý halinde elektrik çarpmasý görülür ve bu da zararlý sonuçlar doðurabilir.
Ev aletleri kullanýlýrken;
• Yýpranmýþ kablolar yenileri ile deðiþtirilmelidir.
• Bir prize birden fazla fiþ takýlmamalýdýr.
• Elektrik kablolarýnýn yanýnda yanýcý ve ýsýtýcý cihazlar kullanýlmamalýdýr.
• Elektrikli cihazlar tamir edilirken elektrik enerjisi kesilmelidir.
• Nemli ortamlarda elektrikli cihazlar kullanýlmamalýdýr.
• Bozulmuþ prizler yenileri ile deðiþtirilmelidir.

NOT : 1- Fiþ, duy, priz, kablo gibi araçlarýn üzerindeki cam, seramik veya plastik gibi yalýtkan
maddeler elektrik enerjisinin zararlý etkilerinden korur.
2- Elektrik kablolarýnda elektrik enerjisinin taþýndýðý kýsým metaldir yani iletkendir. Elektrik kablolarýnýn dýþ kýsmý ise plastikle kaplanmýþtýr. Elektrik kablolarýnýn üzerinin yalýtkan maddelerle kaplanmasýnýn nedeni ýsý kaybýný önlemek ve elektrik enerjisinin zararlý etkisini yok etmek içindir.
3- Elektrikli cihazlarda yalýtkan olarak sert plastik, kablolarda ise yumuþak plastik kullanýlýr. Kablolarda yumuþak plastiðin kullanýlmasýnýn nedeni esneme ve bükülebilme özelliðine sahip olmasý ve kablolarýn kolay kullanýlmasýdýr.
4- Elektrik tellerinin bakýr ya da alüminyumdan yapýlýp demirden yapýlmamasýnýn
nedeni bakýr ve alüminyumun iyi iletken olmasý, kolay iþlenmesi kolay eðilip bükülmesidir.
5- Elektrik santrallerinde üretilen elektrik enerjisini yerleþim yerlerine taþýyan enerji nakil hatlarýnda alüminyumdan yapýlan iletken tellerin kullanýlmasýnýn nedeni hafif ve ucuz olmasýdýr.
6- Ýletken kablolar kullaným amacýna göre farklý kalýnlýkta ve þekilde olabilirler. Bu kablolar üzerinden geçen elektrik enerjisinin miktarýnda göre farklý teknikler ve malzemeler kullanýlarak yalýtýlýrlar.
7- Piller güvenli elektrik enerjisi kaynaklarýdýr ve kullanýmý sýrasýnda zarar vermezler.
8- Þehir elektriði yüksek elektrik enerjisine sahiptir ve kullanýrken dikkatli olunmalýdýr

Yarý Ýletkenler Yarý iletkenlerin baþlýca þu özellikleri vardýr:

• Ýletkenlik bakýmýndan iletkenler ile yalýtkanlar arasýnda yer alýrlar,
• Normal halde yalýtkandýrlar.
• Ancak ýsý, ýþýk ve magnetik etki altýnda býrakýldýðýnda veya gerilim uygulandýðýnda bir miktar valans elektronu serbest hale geçer, yani iletkenlik özelliði kazanýr.
• Bu þekilde iletkenlik özelliði kazanmasý geçici olup, dýþ etki kalkýnca elektronlar tekrar atomlarýna dönerler.
• Tabiatta basit eleman halinde bulunduðu gibi laboratuarda bileþik eleman halinde de elde edilir.
• Yarý iletkenler kristal yapýya sahiptirler. Yani atomlarý kübik kafes sistemi denilen belirli bir düzende sýralanmýþtýr.
• Bu tür yarý iletkenler, yukarýda belirtildiði gibi ýsý, ýþýk, etkisi ve gerilim uygulanmasý ile belirli oranda iletken hale geçirildiði gibi, içlerine bazý özel maddeler katýlarak ta iletkenlikleri arttýrýlmaktadýr.
• Katký maddeleriyle iletkenlikleri arttýrýlan yarý iletkenlerin elektronikte ayrý bir yeri vardýr. Bunun nedeni Tablo 2.1 'de görüldüðü gibi, elektronik devre elemanlarýnýn üretiminde kullanýlmalarýdýr.

ya of bir türlü bulamýyommm yardým edin gazlar nasýl iletken hale geçer

elektrikle uðrþn meslekler acl lzmmm :-)

bana acilen elektirik ile çalýþan meslek lazýmmm