Süleyman Çelebi SÜLEYMAN ÇELEBİ (1346-1422) MsXLabs.org & İslam Ansiklopedisi & Vikipedi Şöhreti asırlar ve ülkeler dolduran Süleyman Çelebi'nin hayatı hakkındaki bilgiler, onun şöhretine ve hizmetine yakışacak ölçüde değildir. Bursa'da doğduğu, iyi bir tahsil gördüğü, Mevlid'ine dayanılarak çıkarılan bilgilerdendir. Orhan Gazi döneminde Bursa’da doğmuştur. Doğum tarihinin 1346, ölüm tarihinin ise 1422 olduğu sanılmaktadır. Yıldırım Bayezid tarafından ilmi ve irfanı takdir edilen Süleyman Çelebi divan imamlığına tayin edilmiş ve uzun müddet bu görevde kalmıştır. Süleyman Çelebi bu sırada Bursa halkını irşad eden Buharalı Emir Sultan dergâhına gidip gelir. Emir Sultan'a intisab eder ve halifeleri arasında yer alır. Hayatının son zamanlarında, Yıldırım Bayezid devrinde tamamlanan Ulu Cami imamlığı da yapan Çelebi, meşhur eseri Mevlid'i burada iken yazmaya başlar, bir süre sonra Edirne'ye gider, orada eski Cami imamlığında bulunur ve tekrar Bursa'ya döner. Bursa'da yetmiş iki yaşlarında vefat eden Süleyman Çelebi'nin mezarı, bugün eski Kaplıca yolu kenarındaki Yoğurtlu Baba Zaviyesi önündeki sırtın üstündedir. Anadolu ve Rumeli'deki Müslüman-Türk halkının beş asırdan beri elinden düşürmediği Mevlid'i ile haklı bir sevgi ve saygı kazanmış olan Süleyman Çelebi, bu ölümsüz eserini 1409'da Bursa'da yazmaya başlar, 1410'da tamamlar. Eserin yazılışı hakkında şöyle bir hadise nakledilir: Bir gün İranlı vaiz Bursa'da Ulu Camii'de halka vaaz ederken Kuran'daki bir âyete istinaden:sözleriyle, kürsüdeki hocayı susturur. O gün, hadisenin geçtiği sırada camide bulunan ve bundan son derece müteessir olan Süleyman Çelebi, o anda Hz. Muhammed'i yücelten bir eser yazmaya karar verir ve Türk Edebiyatı'nın şaheserlerinden biri olan Mevlid bu şekilde doğmuş olur. Mevlid'in asıl adı Vesilet'ün Necat (Kurtuluş Vesilesi) tır. Mevlid (Vesiletün Necat), Muhammed’in doğumunu ve hayatını konu edinen ve çeşitli törenlerde okunan besteli dini eserdir. Kelime anlamı, "doğum zamanı"dır. Ahmet Ateş, Vesiletün Necat'ı 1954'te yayımlamıştır (TDK Yayınları). Şair Ziya Paşa, Harabet Önsözü'nde bu eseri, Bilmem ne sühendir ol sühenlergibi mısralarla övmüştür. |
Süleyman Çelebi (?, Bursa-1422 Bursa) MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi Şair. Yaşamı üzerine geniş bilgi yoktur. Yıldırım Bayezit'in imamı ve Emir Sultan'ın dervişi olduğu bilinmektedir. Gölpınarlı'nın Lâtifi tezkiresine dayanarak verdiği bilgiye göre, Bursa'da bir hocanın vaaz verirken, peygamberleri birbirlerinden ayırmadığını, bu yüzden de Hz. Muhammet'i, İsa'dan üstün görmediğini bildirmesi üzerine irticalen "Ölmeyip İsa göğe buldu yol/Ümmeti olmağıçün idi ol" beytini söylemiştir. Daha sonra peygambere övgü temasını zenginleştirip geliştirerek, mesnevi biçimi ve aruzun fâilâtün fâilâtün failün kalıbıyla 800 beyte yakın destanını meydana getirmiştir. Tarihte, Vesiletü'n-Necat (Kurtuluş Yolu) olarak bilinen Mevlid, Münacaat (Tanrıya Yakarış), Veladet (Peygamberin Doğuşu), Risalet (Peygamber Oluşu), Mirac (Tanrı ile Buluşması), Rıhlet (Ölümü) ve Dua olarak altı bölümde halkın anlayacağı bir dille yazılmıştır. Prof. Ahmet Ateş (1954), Tahir Alangu (1958), Prof. Faruk K. Timurtaş (1970) vb. basımları vardır. |
Saat: 15:28 |
©2005 - 2024, MsXLabs - MaviKaranlık