Şiirde ahenk ve düzen nedir, neden gereklidir? Şiirde ahenk ve düzen neden gereklidir? |
ŞİİRDE AHENK (SES VE RİTM) Ahenk kelimesi uyum anlamına gelmektedir. Edebiyatta ise kelimelerin birbiriyle ses ve anlam bakımından etkileyici bir bütün olması anlamındadır. Şiirde ahenk; ustaca kullanılan ses akışı, söyleyiş, ritm, ölçü ve her türlü ses benzerliğiyle sağlanır. Şiirde ahengi sağlamak için ölçü, uyak, vurgu, tonlama gibi değişik unsurlar kullanılır. Şiirdeki ahenk unsurlarından biri de rediftir. Redifin ne olduğunu, redif ile kafiye arasındaki farkları daha önce vurgulamıştık. Redifleri kafiye zannederek şiir yazanları eleştirip onları acemilikle suçlamıştık. Edebiyatımızda redifi ahenk öğesi olarak kabul etmeyen, rediflerden olabildiğince kaçınan şairler de olmuştur. Mesela Ahmet Hamdi Tanpınar böyle bir anlayışa sahiptir. Ona göre rediften yararlanmak zayıf şairlerin işidir, kulağa hoş gelecek kafiye bulamayanların başvurduğu bir yoldur. Fakat gelmiş geçmiş şairlerimizin yüzde doksan dokuz diyebileceğimiz ezici çoğunluğu redifi benimsemiş, ahenk öğesi olarak kullanmayı bilmişlerdir. Şiirde ahengi sağlayan unsurları şöyle sıralayabiliriz:1) Vurgu: Bir kelimede hecelerden birinin diğerlerine göre daha baskılı, daha kuvvetli söylenmesidir. Vurgu hem kelimenin anlamını güçlendiren hem de şiiri ahenkli kılan bir unsurdur. Vurgulama ve tonlama şiirin ahengini ve etki gücünü bir kat daha artırır. 2) Tonlama: Anlatılmak istenen duygu veya düşüncenin daha etkili ifade edilebilmesi için ses tonunu değiştirerek okumaya tonlama denir. Böylece acıma, üzüntü, özlem, hayranlık, sevgi gibi duygular belirginlik kazanır. 3) Ölçü: Ahengi sağlamak şiire belli bir düzen vermek için şiirlerde çeşitli ölçüler kullanılır. Türk edebiyatında hece ve aruz ölçüsü olmak üzere iki çeşit ölçü kullanılmıştır.
Uyak: Dize sonlarında bulunan ve görevleri farklı olan ses veya ek benzerlikleridir. Redif: Mısra sonlarında bulunan aynı görevdeki ses, ek ve kelime tekrarlarıdır. Uyak Çeşitleri
DEVAMI >>>> Şiir Nedir? |
Saat: 09:36 |
©2005 - 2024, MsXLabs - MaviKaranlık