�yonlar�n dini nedir?

ANADOLU MEDEN�YET�
ANADOLU MEDEN�YET�N�N �ZELL�KLER�

ANADOLU: (K��k Asya) Tarih boyunca bir �ok g�� ve istilaya u�ram��t�r.
Neden?:
1- �� taraf�n�n denizlerle �evrili olu�u, Avrupa ve Afrika aras�nda deniz ve karadan kolayca ba�lant� kurulmas�
2- Olumlu iklim �artlar�, verimli topraklar� bol su kaynaklar�na sahip olmas�

ANADOLU'DA UYGARLIK NEDEN GEL��M��T�R?
1- G��ler ve istila amac�yla gelen topluluklar sahip olduklar� k�lt�r ve medeniyeti Anadolu'ya ta��d�lar.
2- Anadolu'nun M�s�r, Ege ve Yunan Medeniyetlerine yak�n bir konumda olmas� bu medeniyetlerden etkilenmesini sa�lam��t�r.

ANADOLU MEDEN�YETLER�: Anadolu'da kurulan uygarl�klar s�ras�yla �unlard�r:
1) Hititler, Frigler,Lidyal�lar, �yonlar, Urartular (M� 2.bin-M�.600 y�llar� aras�nda)
2) Persler (M.� 543-333)
3) �skender �mparatorlu�u
4) Roma �mparatorlu�u
5) Bizansl�lar (395-1071)
6) T�rkler (1071-....)

K�LT�R VE MEDEN�YET

DEVLET Y�NET�M�:
1)- Anadolu'da kurulan bu devletler genellikle krall�kla y�netilmi�tir. Kral hem ba�komutan, hem ba� yarg��, hem de ba� rahipti.

NOT: Bu durum kral�n siyasi, askeri ve dini g�c� elinde bulundurdu�unu g�sterir. Ayr�ca kral�n ba�rahip olu�u laik olmayan bir anlay�� yans�tmaktad�r.
2)- Hititlerde asillerden olu�an PANKU� denilen bir meclis vard�. Bu meclis kral�n yetkilerini k�s�tl�yordu.
3)- Hititlerde kraldan sonra en yetkili ki�i TAVANANNA denilen krali�eydi.
4)- �yonyal�lar merkezi krall�k yerine S�TE denilen �ehir devletleri halinde ya�am��lard�r.

D�N VE �NANI�:
1)- Anadolu'da �ok tanr�l� inan�� mevcuttu.
2)- Hititler kendi tanr�lar�ndan ba�ka �n Asya tanr�lar�na, Lidyal�lar da Yunan tanr�lar�na tap�nm��lard�.

NOT: Bu durum Anadolu'da dini etkile�imi yans�tmaktad�r.
3)- Urartular �l�mden sonra hayata inanm��lard�. Bu y�zden mezarlar�n� ev ve oda bi�iminde yap�p i�ine �e�itli e�yalar koyuyorlard�.
4)- Friglerin en b�y�k Tanr�lar� K�BELE 'dir.
5) Efeste'ki ARTEM�S tap�na�� yonlara aittir.
6) Urartular'da kral �lkeyi sava� tanr�s� HALD� ad�na y�netirdi.

SOSYAL VE EKONOM�K HAYAT:
1)- Halk genellikle Asiller, Rahipler, H�rler ve K�leler olarak s�n�flara ayr�lm��t�.
2)- Anadolu'da ekonomik hayat�n temelini tar�m, ticaret ve hayvanc�l�k olu�turuyordu.
3)- Urartular madencilik ve maden i�letmecili�inde ileri gitmi�lerdi.
4)- Lidyal�lar ticarette geli�tiler. Tarihte PARA'y� ilk kez kullanan Lidyal�lar'd�r.
5)- �yonlar deniz ticaretinde geli�mi�lerdi.
6)- Lidyal�lar Efes'ten ba�lay�p, Mezopotamya'daki Ninova'ya kadar uzanan KRAL YOLU'nun a��lmas�nda etkili oldular.

YAZI, D�L VE EDEB�YAT:
1)- Anadolu'ya yaz� Asurlular taraf�ndan getirilmi�tir. Hititler ve Urartular Asurlulardan ald�klar� ��V� yaz�s�n� ve kendi bulu�lar� olan H�YEROGL�F(resim yaz�s�) yaz�s�n� kulland�lar.
2)- �yonlar ve Lidyal�lar Fenike yaz�s�n� kulland�lar. Fenike yaz�s�n� bat�ya aktaran �YONLAR olmu�tur.
3)- Hititler krallar�n�n hayatlar�n� anlatan ANAL ad�n� verdikleri y�ll�klar� haz�rlayarak, tarafs�z TAR�H YAZICILI�I'n� ba�latm��lard�r.
4)- Hititler, M�s�rl�larla tarihte bilinen ilk antla�may� (KADE� ANTLA�MASI) imzalad�lar.(M�.1280)
5)- �yon Edebiyat�n�n en �nemli eseri Homeros'un "�lyada ve Odesa destan�" d�r.

HUKUK:
Anadolu'da kanunlar Mezopotamyadaki gibi k�sasa k�sas de�ildi.

B�L�M VE SANAT:
1)- Hititler kayalar� d�zle�tirerek, tanr� kabartmalar� yapm��lard�r. (�vriz ve Yaz�l�kaya Kabartmalar� Hititlere aittir.)
2)- Urartular kaleler ve su kanallar� ile �nl�d�r. (Toprakkale, �avu�tepe, Patnos ve Kayal�dere kaleleri)
3)- �yonlar bilim ve sanatta geli�mi�lerdir. Matematikte Tales ve Pisagor, Tarihte Heredot, T�pta Hipokrat, Felsefede Diojen)
4)- Hititler ve Frigler dokumac�l�kta ileri gitmi�lerdir. Frigyal�lar TAPETES ad� verilen hal� ve kilimleri ile �nl�d�rler.