[KK] Adaptasyon, mutasyon ve modifikasyon nedir?

Uyum (Adaptasyon)

https://www.msxlabs.org/forum/attachments/50933d1465958312-adaptasyon-uyum-ad3.jpg

Uyum ya da adaptasyon s�zc�� ya�am bilimlerinde �� ayr� uyarlanma mekanizmas� i�in kullan�l�r. �lkinde canl�lardaki her orga�n�n belirli i�levlere uyarlanm�� olmas�, ikinci�sinde her t�r�n �zel bir ortama ya da belirli bir ya�am bi�imine uyum sa�lama yetene�i, ��nc�s�nde de de�i�en �evre ko�ullar�na ayak uydurabilmeleri i�in canl�larda ortaya ��kan ge�ici de�i�iklikler s�z konusudur.
Adaptasyona �rnekler

Kara ekosisteminde ya�ayan �am a�a�lar�n�n i�ne yaprakl� olmas� d�rt mevsim ye�il kalmas�n� ve �ok s�cak veya so�uk iklimlere kar�� dayan�kl� olmas�n� sa�lar.
Il�man iklimde ya�ayan palmiyelerin terlemeyi artt�rmak i�in geni� yaprakl� olmas�.
G�ve kelebe�inin a��k renkli iken ya�ad�� yerdeki a�a� kabuklar�n�n renginin koyula�mas� sonucunda koyu renkli olmas�.
Yapraklar�n �zerinde ya�ayan b�ceklerin yapraklarla ayn� renkte olmas� d��manlar�ndan korunmas�n� sa�lar.
Deniz taban�nda ya�ayan baz� bal�klar�n deniz taban�yla ayn� renge b�r�nmesi d��manlar�ndan korunmas�n� sa�lar.
T�rpana bal��n�n kuyru�unda �retilen elektrik d��mana kar�� kendini korur ve kar�� cinsin ilgisini �ekerek �reme �ans�n� artt�r�r.
K�pek bal�klar�n�n s�rt ve kar�n b�lgesinin renginin farkl� olmas�, suyun �st ve alt k�sm�nda g�r�nmesini zorla�t�r�r ve avlanmay� kolayla�t�r�r.
Deniz kaplumba�as�nda, kara kaplumba�as�ndan farkl� olarak y�zmesini sa�layan palet �eklinde ayaklar bulunur.
Canl�lar ya�ad�klar� ortama uyum sa�lamak i�in kamuflaj yetene�i kazanm��t�r. (Bukalemun ve �ekirge).
Zebralar�n �izgili g�r�n�mleri.

DEVAMI Adaptasyon (Uyum)

Mutasyon
DNA dizilimindeki bu de�i�iklik, farkl� genetik �zelliklerin ortaya ��kmas�na sebep olabilir. Bazen, h�cre b�l�nmesi s�ras�nda kromozomlar�n say�s�nda artma ya da azalma �eklinde de�i�iklikler de olabilir. DNA dizilimindeki ve kromozomlardaki de�i�iklikler mutasyon olarak adland�r�l�r.
Radyasyon , baz� kimyasal maddeler , ila�lar ve g�ne� �� mutasyona sebep olabilir: �rne�in, gebelik d�neminin ilk aylar�nda r�ntgen filmi �ektirmek bebekte mutasyona, dolay�s�yla geli�im bozukluklar�na sebep olabilir.
Mutasyonlar,

Hem v�cut hem de �reme h�crelerinde olu�abilir.
�reme h�crelerinde g�r�len mutasyonlar d�lden d�le ge�me �zelli�ine sahiptir.
V�cut h�crelerinde g�r�len mutasyonlar ise ancak e�eysiz �reme g�steren canl�larda d�lden d�le ge�ebilir.
Mutasyonlar�n etkileri olumlu veya olumsuz olabilir. �rne�in bitki �reme h�crelerinde g�r�len mutasyon sonucu bitkilerin b�y�kl�� ya da tohumlar�n�n say�s�nda de�i�iklik olu�abilir.
Di�er taraftan zararl� mutasyonlar da vard�r. insanlar�n genlerinde meydana gelen baz� mutasyonlar farkl� hastal�klar�n ve genetik bozukluklar�n ortaya ��kmas�na sebep olmu�tur. �rne�in; hemofili, orak h�creli anemi, albinoluk, alti parmakl�l�k, Down sendromu gibi rahats�zl�klar, mutasyon sonucu ortaya ��km��t�r.
Ayni �ekilde, baz� mutasyonlar�n kansere sebep oldu�u da bilinmektedir.
Renk pigmentlerinin olmamas�(albinizim), �ok parmakl�l�k down sendromu, hemofili, orak h�cre anemisi ve kanser insanlarda g�r�len mutasyonlara �rnektir.
Tavuk ve kuzularda g�r�len k�sa bacakl�l�k, ke�ilerde d�rt boynuzlulukve albinizim hayvanlarda g�r�len mutasyonlara �rnektir.
Tohumu bol, daha iri ve lezzetli veya �ekli de�i�mi�, meyve ve sebzeler bitkilerde mutasyona �rnektir.
Mutasyonlar nesilden nesile aktar�larak �ok uzun s�renin sonunda yeni t�rlerin olu�mas�na sebep olabilir.(Van kedisi)

DEVAMI DNA (Deoksiribo N�kleik Asit)

Modifikasyona �rnekler;

�uha �i�e�i ortam s�cakl�� 15-25 oC aras�ndaki bir ortamda yeti�tirilirse �i�eklerin rengi k�rm�z�, 25-35 oC aras�ndaki bir ortamda yeti�tirilirse �i�eklerinin rengi beyaz olur. K�rm�z� �i�ekli �uha �i�e�i 25-30 oC de tutulursa beyaz �i�ek a�ar, 15-20 oC de tutulursa k�rm�z� �i�ek a�ar.
Ari ve kar�ncalarda larvalar�n beslenme ko�ullar� de�i�ti�inde v�cut �ekilleri ve davran��lar� de�i�ir. Ari larvalar� �i�ek tozuyla beslendi�inde is�i ar�lar, ari s�t�yle beslendi�inde ise krali�e ari olu�ur.
Spor yapan ki�ilerde kaslar�n geli�mesi, yaz�n g�ne�li g�nlerde teninizin bronzla�mas� da modifikasyona �rnektir.
Tek yumurta ikizlerinde genetik yap� aynidir. Bu ikizler farkl� �evre �artlar�nda yeti�tiklerinde farkl� �zellikler g�sterirler.Bu modifikasyona �rnektir.
Sirke sine�i y�ksek s�caklarda k�vr�k kanatl�, d��k s�cakl�klarda d�z kanatl� olur.
D�llenmi� yumurtadan ��kan ar� larvalar�, ar� s�t� ile beslenirse iri k�s�r olmayan ar�lar, �i�ek tozlar� ile beslenirse k��k k�s�r ar�lar olu�ur.
Yaz�n bronzla�m�� ki�iler k��n g�ne� almay�nca tekrar eski deri renklerine geri gelirler.

DEVAMI Modifikasyon Nedir?