Yüklem nedir, ne demektir?
 

Cümlenin Öðeleri
Temel Öðeler
Yüklem
Cümlede iþ, oluþ, hareket, kýsaca yargý bildiren sözcük veya söz grubudur. Bu tanýma dayalý olarak yüklemin iki þekilde karþýmýza çýkabileceðine dikkat edelim.

• Eylem Tabaný + Haber Kipi + Kiþi Eki = Yüklem
• Eylem Tabaný + Dilek Kipi + Kiþi Eki = Yüklem
• Ad ve Ad Soylu Sözcük + Ekeylem = Yüklem

Örnek

• Gurbetten gelmiþim, yorgunum hancý.
• Þuraya bir yatak ser, yavaþ yavaþ

UYARI: Ad ve ad soylu sözcükler ekeylemle çekimlenmeden de yüklem görevinde bulunabilir. Örnek : Ýçimde tuhaf bir hüzün vardý. (var + idi)

• Ýçimde tuhaf bir hüzün var. (var).

Yüklemin Özellikleri
Yüklem, tek sözcükten oluþabileceði gibi söz öbeklerinden de (Ad ve sýfat tamlamalarý, deyimler, ikilemeler, bileþik eylemler) oluþabilir.
Örnek:

• Birinci vazifen Türk istiklalini, Türk Cumhuriyeti’ni ilelebet muhafaza ve müdafaa etmektir. (Yardýmcý eylemle kurulan bileþik eylem, yüklem durumunda)
• Bu ev, kýrmýzý damlý eski bir köy eviydi. (Yüklem, sýfat tamlamasý durumunda)
• Sizinle konuþan kadýn, çocuðun halasýymýþ.(Ad tamlamasý, yüklem durumunda)
• O sabah güneþ pýrýl pýrýldý.(Ýkileme, yüklem durumunda)
• Bu kez galiba baltayý taþa vurduk. (Deyim yüklem durumunda.)

Yalnýzca ad deðil, ad soylu tüm sözcükler ek-eylemle çekimlenerek yüklem olur.
Örnek:

• Yurdumuzu kurtaran, Atatürk’tür (Ad, yüklem durumunda)
• Bendim geçen ey sevgili, sandalla denizden. (Zamir yüklem durumunda)
• Biz üniversiteye giderken o küçüktü. (Adlaþmýþ sýfat, yüklem durumunda)
• Onun kaliteli mallarý çoktur. (Zarf, yüklem durumunda)
• Ak akçe kara gün içindir. (Edat öbeði yüklem durumunda)
• Dilimizde sýkça kullanýlan baðlaçlardan biri de “ve” dir. (Baðlaç , yüklem durumunda.)
• Aðzýndan çýkan tek þey amandý. (Ünlem, yüklem durumunda)

Eylemsilerden, adeylem ve sýfateylemler, ek-eylemle çekimlenerek yüklem olur.
Örnek:

• Bütün dileði insanlarýn birbirini karþýlýk beklemeden sevmesiydi.(Adeylem, ek-eylemle çekimlenerek yüklem olmuþ.)
• Adam, uzaktan bir tanýdýklarýymýþ. (Sýfat eylem, ek-eylemle çekimlenerek yüklem olmuþ.)

Yüklem, pekiþtirilmiþ sözcüklerden de oluþabilir.
Örnek:

• Bütün gece konuþtu da konuþtu.
• Bayram sabahý þehrin sokaklarý bomboþtu.
• Bütün çocuklarý çalýþkan mý çalýþkandý.

DEVAMI Cümle Nedir? Cümlenin Çeþitleri ve Ögeleri