İdil Biret 1 ek İdil Biret(d. 21 Kasım 1941, Ankara) Türk piyanist. Henüz iki buçuk yaşındayken gösterdiği müzik yeteneği ile dikkati çekti. İlk piyano derslerini beş yaşındayken Mithat Fenmen’den aldı. Altı yaşındayken Ankara Radyosu’nda J. S. Bach’ın bir klavsen konçertosunun piyano uyarlamasını seslendirdi ve gösterdiği olağanüstü başarıdan dolayı “harika çocuk” olarak nitelendirildi. Yedi yaşındayken çıkarılan özel bir yasa (İdil Biret Suna Kan yasası) ile müzik eğitimini sürdürmesi için ailesiyle birlikte Paris’e gönderildi. Paris Konservatuvarında Jean Doyen’den yüksek piyano, Nadia Boulanger’den piyano eşliği ve Jacques Fevrier’den oda müziği dersleri aldı. 1957’de konservatuvarı birincilikle tamamladı. On bir yaşında Wilhelm Kempff’le birlikte Theâtre des Champs Elysee’de Mozart’ın iki piyano için konçertosunu seslendirdi. Daha sonra Nadia Boulanger’yle armoni, kontrpuan ve füg, Wilhelm Kempff ve Alfred Cortot’yla yorum çalışmalarını sürdürdü. Biret, Avrupa’nın birçok ülkesinde, Asya, Afrika, Amerika ve Avustralya’da Sir Adrian Boult, Joseph Keilberth, Erich Leins dorf, Sir Malcom Sargent, Hermann Scherchen ve Pierre Monteux gibi dünyanın sayılı yönetmenleriyle çaldı. Emil Giles’in çağrısı üzerine gittiği SSCB’deki turnelerinde çok sayıda konser verdi. Montreal, Persepolis, Gstaad, Eastburn, La Rochelle, Berlin festivallerine solist olarak katıldı. 1973’te Uluslararası İstanbul Festivali’nde Yehudi Menuhin’le birlikte Beethoven’in keman ve piyano sonatlarını seslendirdi. 1968 ve 1970’te Royan kentinde Olivier Messiaen adına düzenlenen uluslararası piyano yarışmasında, 1978’de Brüksel’de düzenlenen Reine Elisabeth piyano yarışmasında jüri üyeliği yaptı. 1954 ve 1956’da iki kez Boston’daki Lily Boulanger Vakfı armağanını, 1959’da da Londra’da Harriet Cohen uluslararası müzik ödüllerinden Dinu Lipatti Altın Madalyası’nı, Polonya’da Kültürel Yararlılık Nişanı, Fransa’da Ordre National du Merite nişanının “Chevalier” derecesini aldı. Devlet sanatçısı olan İdil Biret’e Boğaziçi Üniversitesi de onursal doktorluk unvanını vermiştir. Repertuvarında klasik ve romantik dönem bestecilerinin yanı sıra Webern, Bartök, Stravinsky gibi çağdaş bestecilerin yapıtlarına da yer veren Biret, birçok plak çalışması da yaptı. 1986’da, Fransa’nın Montpellier kentindeki festivalde Beethoven’in dokuz senfonisinin Liszt tarafından gerçekleştirilen ve piyano repertuvarının en güç yapıtları arasında yer alan piyano düzenlemelerini dünyada ilk kez dört konserde seslendirdi. Bu başarısı Biret’in dünyanın en ünlü piyanistleri arasına girmesini sağladı. Daha sonra aynı yapıtların plağını doldurdu. Kaynak: Ana Britannica |
1 ek İdil Biret(d. 21 Kasım 1941, Ankara) Daha iki buçuk yaşındayken müzik yeteneği ile dikkatleri üzerinde toplayan ve uluslararası düzeyde ün kazanmış bir piyanistimiz olan İdil Biret'in doğum yeri Ankara'dır. İlk müzik bilgilerini annesinden aldıktan sonra beş yaşındayken Mithat Fenmen'den piyano dersi almaya başladı. Altı yaşında Cumhurbaşkanlığı Filarmoni Orkestrası eşliğinde Bach'ın piyano konçertosunu seslendirmede gösterdiği başarı üzerine "harika çocuk" olarak adlandırıldı. İdil Biret yedi yaşına bastığı yıl, müzik eğitimini sürdürmek üzere ailesi ile birlikte Fransa'ya gönderilebilmesi için özel bir yasa çıkarıldı. Fransa'da Paris Konservatuvarı'nın önde gelen hocalarından Jean Doyen ile Nadia Boulanger'den ders almaya başlayan İdil Biret, yeteneğiyle dikkatleri üzerinde topladı. Bu sıralarda piyanist VVilhelm Kempff'in ilgisini çekerek onunla uzun süre çalıştı. 11 yaşındayken "VVilhelm Kempff'le birlikte Paris'te Mozart'ın İki Piyano İçin Konçertosu'mı seslendirdi. 1945'te Boston Lily Boulanger Vakfı Ödülü'nü kazandı İdil Biret 1957'de Paris Konservatuvan'nı birincilikle bitirdikten sonra bestecilik dersleri almaya başladı. Ama icracılık alanında başarılı olacağını sezerek yorumculuğa ağırlık verdi ve kısa zamanda dünyanın en iyi piyanistleri arasına girdi. 1968'de Uluslararası Olivier Messiaen Yanşması'na jüri üyesi olarak çağrılan İdil Biret, 1974'te Polonya'da Kültürel Yararlılık Nişanı'nı aldı. Ülke içi ve dışında sayısız konser ve resital veren İdil Biret, özellikle Beethoven'in yapıtlarını seslendirmeye ağırlık verdi. Bu büyük bestecinin bütün sonatlarını uzun bir çalışma sonrasında repertuarına almayı başardı. Ayrıca Beethoven'in bütün senfonilerini piyanoyla seslendirdi ve bu çalışması plağa da alındı. Kaynak: MsXLabs.org & Temel Britannica |
1 ek İdil Biretİlk piyano derslerini Mithat Fenmen'den aldı. TBMM'nin çıkardığı özel kanunla yedi yaşında Fransa'ya gönderildi. Nadia Boulanger'nin gözetiminde Paris Konservatuvarı'nın yüksek piyano, eşlikçilik ve oda müziği bölümlerini birincilikle bitirdi. Beş kıtayı kapsayan sayısız konserlerinde Boston Senfoni, Leningrad Filarmoni, Leipzig Gevvandhaus, Dresden Staats Kapelle, Sidney Senfoni, Tokyo Filarmoni, Paris Senfoni gibi orkestralarla Boult, Kempe, Keilberth, Sargent, Montreux, Leinsdorf, Scherchen, Rozhdestvensky, Mackerras gibi ünlü şeflerin yönetiminde çalmıştır. Montreal, Royan, Atina, Persepolis, Berlin, Ruhr dahil olmak üzere birçok uluslararası festivale katıldı. Gene "Uluslararası 1. İstanbul Festivalinde Yehudi Menuhin ile Ludwig van Beethoven'in sonatlarını, 1986 "Montpellier Festivali"nde Beethoven Senfonileri'nin Franz Liszt tarafından yapılan piyano uyarlamalarının tamamını dünyada ilk kez dört konserde seslendirdi. Kraliçe Elisabeth (Belçika), Van Cliburn (ABD), Busoni (İtalya), Liszt (Almanya), İskoçya gibi birçok uluslararası piyano yarışmasında jüri üyeliği yapan İdil Biret'in aldığı ödüller arasında "Lili-Boulanger" (Boston), "Harriet Cohen/Dinu Lipatti" (Londra), Polonya hükümetinin "kültür liyakât" ve Fransız hükümetinin "Chevalier de I'Ordre National de Merite" nişanları da bulunmaktadır. İdil Biret, 1971 yılından beri Devlet Sanatçısı'dır. Bugüne kadar seslendirdiği plak ve CD'lerin sayısı 80'i geçmektedir. Bunlar arasında plak tarihinde ilk kez komple proje halinde seslendirilen Beethoven/Liszt Senfonilerinin tamamı, Frederic Chopin'in bütün piyano eserleri, Johannes Brahms'ın bütün solo piyano eserleri ve konçertoları, Sergei Rachmaninoff'un bütün piyano eserleri yer almaktadır. Bunlar pek çok eleştirmenin hayranlığı ile karşılanmış ve sanatçının "çağımızın en önde gelen piyano ustalarından biri" olarak nitelenmesine yol açmıştır. 1995'te Chopin'in bütün eserleri dizisi Varşova'da yapılan "Chopin Plakları Büyük Ödülü" yarışmasında jüri özel ödülünü almıştır. Aynı yıl kaydettiği Fransız besteci Pierre Boulez'in üç sonatını içeren CD Paris'te yılın "Altın Diyapozon" ödülünü almış ve Le Monde gazetesi tarafından 95 yılının en iyi plakları arasına seçilmiştir. 1997 yılında, 100. Ölüm Yıl Dönümü nedeniyle Brahms'ın tüm solo piyano eserlerini 5 konserlik bir dizide seslendirmiştir. Fransız yazar Prof. Dominique Xardel'in "İdil Biret-Une pianiste Turque en France” (Fransa’da bir Türk Piyanist İdil Biret) kitabı 2006 yılının Eylül ayında Fransa'da yayınlanmıştır. 2007 yaz başında Üner Birkan tarafından "Dünya Sahnelerinde Bir Türk Piyanisti: İdil Biret" ismiyle Türkçe'ye çevrilmiştir. Daha önce İdil Biret'in de yer aldığı "Piyanistler" adında birçok piyanistle yapılan söyleşilerden oluşan bir kitap yapan Dominique Xardel, yalnızca İdil Biret'i anlatan bu yeni kitabında sanatçının hayatı ve kariyerinin yanısıra bir çok değişik konudaki düşüncelerini de aktarmaktadır. Kitap 2007'nin Ekim ayında Stacatto-Verlag yayınevi tarafından Almanya'da "Idil Biret: Eine Türkischen Pianistin auf den Bühnen der Welt" adıyla yayınlanmıştır. Ödüller / Nişanlar
|
İDİL BİRETTürkiye’nin “harika çocuğu” İdil Biret’in müziğe olan ilgisi 2 yaşında başladı. 5 yaşına geldiğinde olağandışı müzik yeteneği, “absolut” kulağı ve duyduğu her parçayı anında ve eksiksiz olarak piyanoya aktarabilme yeteneği ile Türk ve Avrupalı müzik çevrelerinin hayranlığını kazandı. İkinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün talimatı ve Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel’in özel ilgisiyle, TBMM’nin kendi adına çıkardığı özel yasadan yararlanarak yedi yaşında ailesiyle birlikte Fransa’ya gönderildi. Paris Konservatuarı’nda Nadia Boulanger’nin öğrencisi oldu. Alfred Cortot ve Wilhelm Kempff gibi hocalarla çalıştı. Küçük yaşta Kempff’in hayranlığını kazanan Biret, 11 yaşında iken onunla Paris’te Champs-Elysees’de Mozart’ın İki Piyano için Konçertosu’nu çaldı. |
1 ek Müzik Yaşamıİlk piyano derslerini Mithat Fenmen'den aldı. TBMM'nin çıkardığı özel kanunla yedi yaşında Fransa'ya gönderildi. Nadia Boulanger'nin gözetiminde Paris Konservatuvarı'nın yüksek piyano, eşlikçilik ve oda müziği bölümlerini birincilikle bitirdi. Beş kıtayı kapsayan sayısız konserlerinde Boston Senfoni, Leningrad Filarmoni, Leipzig Gevvandhaus, Dresden Staats Kapelle, Sidney Senfoni, Tokyo Filarmoni, Paris Senfoni gibi orkestralarla Boult, Kempe, Keilberth, Sargent, Montreux, Leinsdorf, Scherchen, Rozhdestvensky, Mackerras gibi ünlü şeflerin yönetiminde çalmıştır. Montreal, Royan, Atina, Persepolis, Berlin, Ruhr dahil olmak üzere birçok uluslararası festivale katıldı. Gene "Uluslararası 1. İstanbul Festivalinde Yehudi Menuhin ile Ludwig van Beethoven'in sonatlarını, 1986 "Montpellier Festivali"nde Beethoven Senfonileri'nin Franz Liszt Kraliçe Elisabeth (Belçika), Van Cliburn (ABD), Busoni (İtalya), Liszt (Almanya), İskoçya gibi birçok uluslararası piyano yarışmasında jüri üyeliği yapan İdil Biret'in aldığı ödüller arasında "Lili-Boulanger" (Boston), "Harriet Cohen/Dinu Lipatti" (Londra), Polonya hükümetinin "kültür liyakât" ve Fransız hükümetinin "Chevalier de I'Ordre National de Merite" nişanları da bulunmaktadır. İdil Biret, 1971 yılından beri Devlet Sanatçısı'dır. Bugüne kadar seslendirdiği plak ve CD'lerin sayısı 80'i geçmektedir. Bunlar arasında plak tarihinde ilk kez komple proje halinde seslendirilen Beethoven/Liszt Senfonilerinin tamamı, Frederic Chopin'in bütün piyano eserleri, Johannes Brahms'ın bütün solo piyano eserleri ve konçertoları, Sergei Rachmaninoff'un bütün piyano eserleri yer almaktadır. Bunlar pek çok eleştirmenin hayranlığı ile karşılanmış ve sanatçının "çağımızın en önde gelen piyano ustalarından biri" olarak nitelenmesine yol açmıştır. 1995'te Chopin'in bütün eserleri dizisi Varşova'da yapılan "Chopin Plakları Büyük Ödülü" yarışmasında jüri özel ödülünü almıştır. Aynı yıl kaydettiği Fransız besteci Pierre Boulez'in üç sonatını içeren CD Paris'te yılın "Altın Diyapozon" ödülünü almış ve Le Monde gazetesi tarafından 95 yılının en iyi plakları arasına seçilmiştir. 1997 yılında, 100. Ölüm Yıl Dönümü nedeniyle Brahms'ın tüm solo piyano eserlerini 5 konserlik bir dizide seslendirmiştir. Fransız yazar Prof. Dominique Xardel'in "İdil Biret-Une pianiste Turque en France” (Fransa’da bir Türk Piyanist İdil Biret) kitabı 2006 yılının Eylül ayında Fransa'da yayınlanmıştır. 2007 yaz başında Üner Birkan tarafından "Dünya Sahnelerinde Bir Türk Piyanisti: İdil Biret" ismiyle Türkçe'ye çevrilmiştir. Daha önce İdil Biret'in de yer aldığı "Piyanistler" adında birçok piyanistle yapılan söyleşilerden oluşan bir kitap yapan Dominique Xardel, yalnızca İdil Biret'i anlatan bu yeni kitabında sanatçının hayatı ve kariyerinin yanısıra bir çok değişik konudaki düşüncelerini de aktarmaktadır. Kitap 2007'nin Ekim ayında Stacatto-Verlag yayınevi tarafından Almanya'da "Idil Biret: Eine Türkischen Pianistin auf den Bühnen der Welt" adıyla yayınlanmıştır. tarafından yapılan piyano uyarlamalarının tamamını dünyada ilk kez dört konserde seslendirdi. Ödüller / Nişanlar
Diskografisi
|
İdil Biret |
Saat: 08:06 |
©2005 - 2024, MsXLabs - MaviKaranlık