|
Yalan Nedir? Yalan isim 1 . Aldatmak amacıyla bilerek ve gerçeğe aykırı olarak söylenen söz, kıtır: "Yalanı en güzel kullanmış olanlar eski şarklılardır."- A. Haşim.2 . sıfat Uydurma. Atasözü, deyim ve birleşik fiiller
Birleşik Sözler
Yalan Vikipedi, özgür ansiklopedi Yalan, herhangi bir kişi, topluluk veya kuruma, yanıltmak amacı güdülerek yapılan rol veya doğru olmayan herhangi bir ifadedir. Daha yalın bir anlamda, yalan yanlış olduğu (doğru olmadığı) bilinmesine rağmen, üçüncü partinin (kişi, topluluk veya kurumun) doğru olarak algılamasını amaçlayan bir hareket veya ifadedir. Yalan'ın toplumda her zaman yakalanmamasının nedeni karşılıklı güven olarak ifade edilebilir. Genelde çoğu ahlâk geleneğince, yalan kötü olarak kabul edilse de, yalan ahlâkının etik içerisinde çok farklı boyutları vardır ve farklı durumlar içerisinde tartışılır. Zaman zaman bu tartışmalar sonucu, yalan her daim, kötü olarak sınıflandırılmayabilir: örneğin, bir kişinin hayatını kurtarmak için yalan söylemek gibi. Bununla birlikte genel olarak yalan tarih boyunca büyük bir ahlâksızlık, kötü bir hareket olarak görülmüştür. Yasal olarak yalanın tarifi ve getirileri de etikteki gibi farklıdır ve durumlara, yasalara ve yasal sistemlere göre büyük farklılık gösterir. Dinler tarihinde de yalanın çok önemli bir yeri vardır. Birçok din yalanı yasaklar örneğin, İbrahimi Dinler yalanı günah sayarlar. Adli makamlar ve güç sahipleri yalanı sistemli şekilde yakalamak üzere çeşitli mekanizmalar geliştirmiştir. Bunlara örnek olarak kayıt sistemleri ve yalan makineleridir. Yine de herb zaman yalanı yakalamada başarılı olunduğunu söylemek güçtür. Örneğin stres durumlar yalan makinesinde yalan söylemiş gibi kalp atış hızı değişikliklerine yol açabilirler. Bazı kişiler karşısındakinin yalan söyleyip söylemediğini anladığına inanırlar. Ancak istatistiklere göre ortalama bir insanın karşısındakini %50 oranında yakalayabilmektedir. %90 doğruluğa yaklaşanlara ise ancak 1/10.000 oranlarında rastlanır. Yalan sadece insanlara özgü olmayıp hayvanlar dünyasında da yaşamda kalmak için kendini olduğundan farklı göstermek, başka birine veya ortama benzeme örnekleri yaygındır. Yalan söyleyen yakalanmadığı sürece yalanı uzun süre sürdürebilir. Ancak bu kendisi için bir ekstra bir yük teşkil eder. Ayrıca;
|
Yalan - Yalan Nedir - Yalan Hakkında Daha önceden başkalarını aldatmak için tasarlanmış ve belli bir amaca yönelik düzenlenmiş beyanlar yalan olarak tanımlanmaktadır. Diğer davranış bozukluklarında olduğu gibi; “;;gerçek”;; ve “;;gerçek olmayan”;; kavramlarının bilişsel olarak anlamlandırılamadığı çocukluğun ilk dönemlerinde yalanın temelleri atılır. Ancak 6–;;7 yaşlarından itibaren bilinçli yalan söyleme söz konusu olabilir. Çocuğun kendine model aldığı anne- babanın kendilerinin yalan söylemesi veya bazı nedenlerle çocuğun söylediği yalanları pekiştirmesi kalıcı bir davranış bozukluğu oluşturur. Yalan söyleme davranışım oluşum sebeplerine göre tasnif etmek mümkündür. Çağlar 1981) yalan çeşitlerini 13 başlıkta incelemiştir: Hayali Fantastik Yalanlar Çocuklar hayal olarak oluşturduklarını gerçekmiş gibi algılayabilirler. Bu durum bir amaca yönelik olmayıp, sadece çocuğun iç dünyasının yansımasıdır. Örneğin masal dünyasındaki prens ya da prenses gibi kahramanlarla konuştuğunu ifade etmesi bu türe örnektir. Böyle bir durumda anne-babanın paniğe kapılıp, çocuğa şiddetle yaklaşması yanlıştır. Çocuğun bu tür yalanlara başvurma sebebi ortaya çıkarılıp. Düzeltilmelidir. Taklit Yalanlar Anne-babanın eğlenmek veya ilgi çekmek için kullandığı ifadeler çocuklarda yerleşmiş yalan söyleme davranışı olarak ortaya çıkabilir. Çocukla iletişim kurarken bu tarz davranışlardan uzak durmaya özen gösterilmelidir. Mübalağa Yalanları Çocuk bazı durumları abartılı olarak aksettirebilir. Bu davranışta pekiştireç yine çevrenin yanlış tutumlarıdır. Sosyal Yalanlar Anne-babanın sosyal ilişkilerinde ban durumlardan kurtulmak adına yalana başvurdukları durumlar yaşanabilir. Örneğin birlikte olunmak istenmeyen bir aileye, farklı bir mazeret ileri sürmek bu türe bir örnektir. Anne-baba bu davranışı çok az da gösterse çocuk genelleştirilmiş bir şekilde kendine yerleştirebilir. Bu nedenle sonuçları olumlu olacak dahi olsa, anne-baba yalanı çocuklarının yanında insan ilişkilerinde kullanmamalıdırlar. Ayrıca yalanın ortaya çıkması neticesinde yaşanacak itibar kaybının Çocuğun yaşamı için ne kadar yaralayıcı olacağı hiçbir zaman unutulmamalıdır. Savunma Yalanları Çocuk anne-baba tarafından Yasaklar ile bastırılır ise. Mükemmel olmaya zorlanır ise, Sık sık sorguya çekilir ise kendini korumak adına yalanlara başvuracaktır. Genelde çocuklarına şiddet uygulayan anne-babaların davranışları çocuk tarafından yalan ile yönlendirilmeye çalışılır. Cezalandırmada şiddet uygulamadan adil olunarak ve çocuğun anne-babasına güvenmesi sağlanarak, bu tür yalanlardan uzak durulabilir. Dikkat Çekme Yalanları Anne-babasından yeterince ilgi göremeyen çocuklar. ilgi görmek için yapmadıkları davranışı yapılmış olarak ifade edebilirler. Yüceltilmiş Yalanları Çocuk başkalarından takdir ve ödül gibi olumlu ilgi toplayabilmek için yalan söyleyebilir. Eğer; Çocuklardan güçlerinin üstünde beklenti mevcutsa, Aynı anda çok fazla beklenti varsa, Başarısızlıkları hoş görülmüyorsa, Aile içindeki yerleri onların çok yönlü olmalarına bağlıysa yalan söylemeleri zorunludur. Zıddına Söylenen Yalanlar Özellikle çocuklar ve ergenler sevilmeyen düşmanca duygular beslenen bireyleri üzmek için bu yola başvururlar. İntikam Yalanları Yine sevilmeyen veya düşmanca duygular beslenen bireyi zor durumda bırakarak, intikam almak için bu tür yalanlara başvurulur. Ayrıca otoriteye karşı duyulan tepkinin ifade biçimi olarak da bu tür yalanlar söylenir. Genelde çocukluk çağında kıskanılan kardeşin anne-babaya kötü göstermek için söylenen yalanların başlangıç basamağıdır. Çıkar Karşılığı Söylenen Yalanlar Özellikle anne-babaların kendi çıkarları için yalan söylemeleri ve bu duruma çocuğu şahit göstermeleri bu davranışın öğrenilmesine neden olur. Eğer bir de bu durumda çocuğun ödüllendirilmesi söz konusu ise çocuk davranışı iyice pekiştirir. Yetişkinlik çağında hem kendi hem de maddi ve manevi kazanç elde edecek ise başkası için bu tarz yalanları söylemeyi kronik hale getirir. Patolojik Yalanlar Bu davranış bozukluğu hiçbir menfaat elde etmeksizin söylenen yalanlar şeklinde ortaya çıkar. Psikolojik veya Psikiyatrik tedavi gerektirir. Propaganda Yalanları Politikacıların seçim öncesinde gerçekleştiremeyecekleri vaatlerde bulunmalarıdır. Şartlı Yalanlar Tedavi, yardım ve destek amacıyla söylenen yalanlardır. psikologum.com |
YALAN a. 1. Gerçeği gizlemek, gerçeği çarpıtmak, birini aldatmak vb. amacıyla bilerek söylenen gerçeğe aykın söz. (Grotius’un etkisiyle dilin toplumsal rolüne önem veren yeni bir yaklaşım ortaya çıktı. Gerçeği açıklamaktan kaçınma hakkının doğduğu bazı toplumsal durumlarda yalan söylenebilir; sırların saklanması buna bir örnektir.) 2. Yalan söylemek, ger çeği gizlemek, çarpıtmak ya da olmayan bir şeyi varmış gibi göstermek eylemi: Bir kimsenin yalanını yakalamak, tutmak. 3. Ed. Aldatıcı, yanıltıcı olan boş şey; hayal: Bütün bunlar yalan, sabah uyanacaksın ve her şeyin eskisi gibi olduğunu göreceksin. Tüm yaşamı bir yalan içinde geçti. 4. Yalan atmak, yalan kıvırmak, yalan söylemek. || Yalan çıkmak, sözkonusu bir haberse gerçek olmadığı anlaşılmak. || Yalan dolan, karışık, kötü, yolsuz davranış: Yalan dolanla bu işler yürümez. || Yalan söylemek, gerçeği gizleyerek, çarpıtarak, olmayan bir şeyi olmuş gibi göstererek anlatmak: Bir ayak üstünde bin yalan söyler. Bana yalan söyledin, elinde hiçbir kanıt yoktu. || Yalana şerbetli, rahatça, çekinmeden yalan söyleyebilen kimse için kullanılır. —isi. Yalan söylemek, müşlümanlığın kesinlikle yasakladığı kötü davranışlardan biri. (Bk. ansikl. böl.). —Psik. Yalan serumu, bir suçluyu kendisine rağmen itiraf ettirmek özelliğine sahip olduğu ileri sürülen madde. —Ruhbil. Yalan detektörü, bir kişinin bir uyartı ya da durum karşısında duyacağı heyecanın, kendisi sözle ya da davranışıyla açığa vurmasa da, deride elektriksel bir tepki yaratacağı varsayımına dayanarak deri tepkisini kaydeden makine. ♦ sıt. 1. Gerçekliği olmayan, uydurulmuş olan, aldatmak için ortaya atılan bir şey için kullanılır; asılsız. Yalan haberlerle kamuoyunu oyalamak. Bu sözleriniz bütünüyle yalandır. 2. Yalan dünya, gelip geçici yaşam, ölümlü dünya. || Yalan yanlış, doğru, düzgün olması önemsenmeden: Yalan yanlış yazıp getirmiş; doğru olmayan, yanlışlarla dolu: Yalan yanlış bilgilerle bu işin üstesinden gelinmez. || Yalan yere yemin etmek, söylediği sözün yalan olduğunu bilerek, doğruluğunu yemin ederek öne sürmek. —Med. huk. Yalan tanıklık, bir kimsenin, resmi makamlarca bilgisine başvurulan konu hakkında gerçekdışı açıklamada bulunması. || Yalan yere yemin, bir kimsenin mahkeme önünde gerçek dışı açıklamada bulunarak doğru söylediğine dair yemin etmesi. (Yalan tanıklık ve yalan yere yemin Türk cez. k.’nun 286. maddesinde belirtilen birer suçtur.) —ANSİKL. isi. Hz. Muhammet'in münafıklığın belli başlı belirtilerinden biri saydığı ve müşlümanlığın kesin olarak yasakladığı yalanı, İslam ahlakçıları bütün kötülüklerin anası (ümm ül-hübüis) diye tanımlarlar. Doğru sözlü ve dürüst olması nedeniyle düşmanlarının bile kendisini el-Emini diye nitelediği Hz. Muhammet, “Sen dostuna bir söz söylüyorsun ve o, bu konuda seni doğru biliyor. Halbuki yalan söyleyerek sen onu aldatıyorsun. Bu ne büyük bir hıyanettir!" diyerek yalan ve yalancıdan dostluk ve insanlık adına nefretini açıklar. Kuran'da da “Allah'ın laneti yalancıların üstüne olsun!" (III, 61); “Artık o murdar putlardan ve yalan söylemekten kaçının!" (XXII, 30) denilir. İslam ahlakında yalan söylemek haramdır ve hiçbir kişisel çıkar kaygısı yalan söylemek için özür sayılmaz. Ancak, İslam ahlakçıları, Hz.Muhammet'in bir hadisini de kanıt göstererek çok istisnai bazı durumlarda yalanın iyilik doğurabileceğini düşünmüşler ve böylesi durumlarda yalan söylemenin caiz olabileceğini belirtmişlerdir Sözkonusu hadiste Hz. Muhammet şu üç durumda yalan söylemeye izin vermiştir: 1. savaşta düşmanı yenebilmek için; 2. dargınları barıştırmak için; 3. yıkılmak üzere olan bir aile yuvasını kurtarabilmek için. Kaynak: Büyük Larousse |
YALANCILIK a. Yalancı olma durumu; yalan söyleme alışkanlığı, huyu: Yalancılığın bu kadarı da imkânsız. Kaynak: Büyük Larousse |
YALANDAN be. 1. Kandırmak, aldatmak ya da öyle görünmek için, gerçekmiş gibi göstererek, yapmacık bir biçimde, numaradan: Yalandan sevinmek. Yalandan üzülmek. Yalandan heyecanlanmam işti, bütün duyguları gerçekti. 2. Yalnızca yapmış olmak için, üstünkörü, özen göstermeden: Ortalığı yalandan süpürmek. Kaynak: Büyük Larousse |
YALANLAMAK g. f. 1. Bir şeyi yalanlamak, f. + dığını yalanlamak, bir kimse sözkonusuysa, bir haberin, bir olayın doğru olmadığını öne sürmek; tekzip etmek: Yetkililer, olayla ilgili haberleri, olay yerine askeri birlikler gönderdiklerini yalanladılar. 2. Bir kimseyi, sözlerini yalanlamak, sözlerinin yalan olduğunu bildirmek, gerçeği söylemediğini ileri sürmek; sözlerinin tersini iddia etmek: Bir tanığı, iddialarını yalanlamak. 3. Bir şeyi yalanlamak, bir şeyden söz ederken, bir olumlamaya, bir olaya ters düşmek, ona uymamak, onunla çelişmek, onu çürütmek: Daha sonraki olaylar, bakanlığın savlarını yalanladı. Şu anda söylediklerin, daha önce söylediklerini yalanlıyor. yalanlanmak edilg. f. Bir haberin, bir olayın, bir şeyin doğru olmadığı bildirilmek; tekzip edilmek: Haber yalanlandı. Kaynak: Büyük Larousse |
yalan ingilizcesi 1. lie, falsehood, untruth, fabrication; fib. 2. false, untrue. – atmak/kývýrmak/söylemek to lie; to tell lies. – çýkmak to turn out to be untrue. –ýný çýkarmak /ýn/ to show (someone) to be a liar, give (someone) the lie, give the lie to (someone). – dolan lies and untruths, pack of lies. – dünya this transitory life. –a þerbetli very prone to lying. –ýný tutmak/yakalamak /ýn/ to catch (someone) in a lie, catch (someone) lying. – yanlýþ 1. very inaccurate, very erroneous, full of mistakes. 2. very inaccurately, very erroneously. – (yere) þahadet law perjury. |
yalanlamak (-i durum ekiyle kullanılan fiil)
|
yalanlamak ingilizcesi
|
Yalan Nedir? Bir kişiyi kandırmak, aldatmak için gerçek olmayan uydurma sözlerle aldatmaya denir. Kaynak |
| Saat: 03:10 |
©2005 - 2024, MsXLabs - MaviKaranlık