MUSEVİ KULTURU
YAHUDİ AİLESİ
AİLE SAFLİGİ
Cinsellik – Onsuz yapamazsynyz
Yahudi kanunu evlilikte erke?in üç önemli sorumlulu?unun oldu?unu söyler: karysyna yiyecek, giyecek ve cinsellik borçludur. Bu üç ko?uldan birini reddetmek, evlili?i iptalle e?de?erdir. “Evliyiz ama cinsellik yok” demek yasal olmayan bir çeli?kidir.
Seni tanymak
Cinselli?in kutsal olmasynyn nedeni Tora’nyn cinselli?i ba?ka bir sözcükle özde?le?tirmesidir. Tora’da cinsellik için ba?ka bir sözcük “tanymak”tyr. Bu soruyu duymamy? olanynyz var mydyr? “Onu ne kadar iyi tanyyorsun?” Tora hakkynda en küçük bilgileri olanlar “ve Adam karysy Hava’yy tanydy” cümlesinin bir cinsel ili?kiyi kastetti?ini bilir ama muhtemelen terimin derin anlamy hakkynda dü?ünmez.
Ydeal cinselli?i “tanymak” olarak tarif ederek Tora fiziksel eylemi samimi ve anlamly bir ili?ki düzeyine yükseltmektedir. Cinselli?in herhangi bir önemi olacaksa, iki ki?inin birbirlerinin özü hakkynda derin bir bilgiye sahip olmalary gerekir. Yki ki?i Tora’nyn dedi?i gibi “bir beden” olmalydyr. Fiziksel yakynlyk, duygusal birlik ve birbirinin kar?ylykly olarak farkynda olmanyn aynasydyr. “Tanymadan” yapylan cinselli?in en fazla yapabilece?i, orgazma yol açmaktyr. Birbirine önem veren ve payla?an iki ki?inin birbirini en yakyn ?ekilde tanymasy sadece kendilerinden geçmesini de?il, yüce bir kutsallyk durumuna ula?masyny da sa?layabilir.
Da?yn zirvesinden
Cinsel ili?ki mitsvasy sadece do?urganly?a ba?ly de?ildir. Kysyr olan, çocuk do?urma ya?yny geçen veya hamile olan kadynlar da Yahudi kanunu tarafyndan cinsel ili?kiye mecbur edilir. Cinsellik sadece aile sahibi olmaya yönelik de?ildir; ayny zamanda e?lence içindir.
Saflyk Hakkynda...
Saflyk kurallaryna neden kesinlikle uymamyz gerekir? Evlenmeye hazyrlanan birçok çift bu soruyu sorar.
Yanyt açyktyr: Dünyayy kurmak için, Yaradyly?’ta ortak, evlili?in önünde duruyorlar. Ynsanyn yaratyly?ynda üç ortak vardyr: Tanry, baba ve anne. Çift evlilik sonrasynda tam bir bütün haline gelmi?tir çünkü evlenmeyen adam “yarym” bir vücut olarak görülür. Dolayysyyla çift ku?kusuz büyük ve maksimum mutlulukla dolu bir ya?am ortakly?y istemektedir.
Ya?am ortakly?yna mutlulukla girip, mutluluklary yava? yava? dü? kyrykly?yna dönü?enler vardyr. Hepimiz dü? kyrykly?yndan korkaryz, bu yüzden dü?memek için ya?am adymlarymyzda rehberli?e gereksinim duyaryz.
Evrenin Yaradan’y, tavyrlary ho? ve yollary bary?çyl olan Tora’synda bize ya?amyn do?ru yolunu göstermi?tir. Bizler dahil, tüm evreni yaratan, her ki?inin eylem ve e?ilimlerini bilen O’ndan daha iyi kim bize ö?retebilir?
“Ö?ren, dü?ünceye dal ve insanyn syrryny derin derin dü?ün; o zaman ne oldu?unu, köklerinin nereden geldi?ini, seni kimin yaratty?yny, seni kimin in?a etti?ini ve kimin gücüyle hareket etti?ini bileceksin.” Bunlar ne oldu?umuzu, bizi kimin yaratty?yny ve insanyn derinliklerine ve syrlaryna inme gücü olany dü?ünmemiz ve O’na dikkat etmemiz için bizi uyaran ?airin sözleri.
Neslimizde Tanry’ya ve O’na duydu?umuz inançta büyük bir yeniden uyany? var. Yisrael ulusu Sinay Da?y’nda ilahi y?y?y gözüyle görme ayrycaly?yna sahip oldu, sonsuz gerçe?i ö?rendi ve Tora ile Kanunlaryny kabul ederek kutsal bir halk olma ayrycaly?yny kazandy. Farkynda olan, ya?amyn her adymynda Ylahi Nezaret’i, Yaradan’yn Elini hisseder ve görür.
“Sen Tanrymyz bize bilgelik ve akyl bah?ettin, kutsal olanla olmayany, aydynlykla karanly?y, Yisrael ve di?er uluslary, Yedinci Gün ile yaradyly?yn alty gününü böldün.” Kutsal olanla olmayan arasyndaki bölünmeyi inceleyelim. Bu, aklymyzyn tam olarak alamayaca?y bir farktyr oysa aydynlykla karanlyk (gece) arasyndaki farka paraleldir ve bunu fiziksel olarak ayyrt edebiliriz. Yisrael’in ayry tutulmasyna ve ?abat’yn seçimine de paraleldir. Gece ile gündüzü kary?tyramayaca?ymyz gibi, kutsal olanla olmayany da kary?tyramayyz.
Yaradan’yn bizim mutlulu?umuz için olu?turdu?u Tora yolunda gitti?imizde, anlyk zevkleri ve günaha te?vik eden ?eyleri tökezlememize neden olan ta?lar gibi görece?iz. Onlary a?ty?ymyzda sonsuz hayata ve hayal bile edemeyece?imiz sürekli bir ruhani mutlulu?a layyk olaca?yz.
“Mysyr’a verdi?im bütün belalary size vermeyece?im çünkü ben Tanry, hekiminizim.” (?emot 15:26). E?er bir uzmana güveniyor, bütün söylediklerini tereddütsüz yerine getiriyorsak, kanunlaryna uydu?umuz takdirde bize mutluluk verece?ini temin eden Tanry’nyn sesini, synyrly aklymyz Tora’nyn nedenlerini kavrayamyyorsa bile, dinlemeye mecburuz.
Rabi’ler bize saflyk kurallarynyn nedenlerinden bir kysmyny açyklady. Nedenlerden biri, insanyn aly?ty?y bir ?eyin rutine dönü?tü?ü ve yenili?in dikkat ve ilgiyi çekti?idir. Birkaç yyldan sonra, hatta birlikte yyllar boyu mutluluktan sonra ya?amyn bo? ve itici gelmeye ba?lady?yny fark eden çok sayyda çift vardyr. Ya?am ortaklyklarynda artyk hiçbir “içsel mutluluk” hissetmiyor, bu onlara yük gibi geliyordur.
Kanuna uygun bir ?ekilde aile safly?yna uyan çift, her ayrylyk döneminden sonra bir araya geldi?inde daha güçlü bir yakynlyk, daha fazla ?efkat ve saygy duyar, bu da kalycy bir mutlulu?a yol açar.
Aile Safly?y
“Ay hali gören kadyn neden kocasyna yasaktyr? Kocasynda her zaman dü?ün geceleri kadar istek uyandyrmasy için.” (Talmud)
Genç bir Yahudi çift “huppa”nyn (evlilik kubbesi) altyna girdi?inde Yahudi Halky zincirine yeni bir halka ekler. E?lerden her biri evleninceye kadar daha çok kendi çykarlaryny dü?ünür ama syra aile kurmaya gelince çift sadece kendisini de?il, gelecek ku?a?y da dü?ünür.
“Seçilmi? Halk”yn özelli?i, “Aile Safly?y” denen özel bir ya?am biçimiyle peki?ir.
Tora’nyn ya?am biçimi bir Yahudi’den, ba?kalaryndan beklenenden daha fazla çaba ister. Bir Yahudi yüksek bir ruhani seviyeye sahip olmaly ve ruhani olarak tatminkar bir düzeye ula?abilmek için “saf” bir ya?am sürdürmelidir. Çocu?un do?umu bile ideal ko?ullar altynda gerçekle?tirilmelidir. Yahudi çocuk , iyi karakter özelliklerine sahip olmasyny destekleyecek ve ona ba?arma güdüsü verecek bir ortamda yeti?tirilmelidir.
(R. Neria, Deneme)
Bilgelerimiz bize Yahudi Halky’nda önde gelen üç özellik oldu?unu ö?retmi?tir: alçakgönüllülük, merhamet ve ba?kalaryna yardym etme iste?i. Bu harika özellikler Yahudi Halky’nda, kendilerini Tora ve mitsva’larla kutsalla?tyrmalary sayesinde yer etmi?tir. Aile Safly?y mitsva’sy halkymyzyn yüksek becerilerinin nedeni olan mitsva’laryn en önemlilerinden biridir.
Günümüzde geleneksel Yahudi ya?am tarzyna uygun ?ekilde ya?ayan Yahudi ailelerinin azly?y yüzünden Yahudi ailesi ve evi ayrylyk, hatta bo?anmaya sahne olmaktadyr. Oysa Yahudiler bir zamanlar dü?ük bo?anma oranlaryyla bilinirdi. Son zamanlardaki bu aile bölünmesi dalgasynyn kayna?y, alçakgönüllülük, merhamet ve ba?kalaryna yardym iste?i özelliklerinin kaybolmasy, Aile Safly?y’nyn terk edilmesinde gizlidir. Tora’nyn talimatlaryna uyulmamasy kar?ysynda bu kadar çok sayyda Yahudi evlili?inin parçalanmasyna ?a?yrmamak gerekir. Bunu bir a?aca benzetebiliriz: kökleri kesilen bir a?acyn solup ölmesi beklenmeyen bir ?ey de?ildir.
Ba?aryly bir evlili?in ayrylmaz bir parçasy, kadynla erkek arasyndaki do?al cinsel çekimdir. Bu güçlü çekim iki ?ekilde yönlendirilebilir. Evli bir çift arasyndaki birlik e?lere birbirlerini tamamlama enerjisi verebilir. Pasuk’un dedi?i gibi: “Onlary erkek ve di?i olarak yaratty, onlary kutsady ve ona ‘erkek’ dedi.” Di?er yandan cinsel çekim e?lerin, di?erini cinsel arzularyny tatmin için kullanaca?y bir seks objesi olarak gördü?ü yalnyzca fiziksel, ?ehvetli bir tutkuya dönü?ebilir. Evlili?e zorla ili?ki kavramy kary?abilir, bunun da çiftin ili?kisi üzerinde son derece kötü, olumsuz etkileri olaca?y ku?ku götürmez. Halbuki Yahudili?in sekse yakla?ymy anlayy? ve öngörüye dayanyr.
(R. Neria, Deneme)
Evli bir çiftin evlili?indeki canlyly?y ayakta tutmak ve kendini ruhani olarak yüceltmek için dikkatle tasarlanmy? bir kylavuza gereksinimi vardyr. Aile safly?y evlili?in ba?aryly olmasynyn temeli ve kylavuzudur. Bu talimatlar cinsel ili?kileri dikkatle düzenler. Böylece cinsel ili?kilerin daha çok tadyna varylyr ve ili?kiler ilahi bir emri yerine getirme düzeyine yükselir.
(R. Neria, Deneme)
Tora’nyn seksle ilgili talimatlary Yahudili?in insan vücudunun rolünü nasyl algylady?yny açykça kanytlar. Ynsan fiziksel bir beden ile tinsel bir ruhtan meydana gelmi?tir. Her ikisinin de tatmini için zaman ve mekân ayrylmalydyr. Ruhla kar?yla?tyryldy?ynda beden o denli saygyde?er bir yere sahip de?ildir ve ideali bir Yahudi’nin, ya?amynyn büyük kysmyny Tora’nyn talimatlaryny izleyerek tinsel haz almaya ayyrmasydyr. Kalycy tinsel haz uzun vadede, geçici fiziksel hazdan çok daha ödüllendiricidir. Bu yüzden hepimiz tinsel hayatlarymyzy ya?amaya çaly?malyyyz.
Kary ile koca cinsel ili?kiden kaçyndyklary süre zarfynda birbirleriyle fiziksel olanyn dy?ynda bir ili?ki kurma ?ansy yakalar. Bu perhiz süresince erkekle kadyn aralarynda cinsel hazdan fazlasynyn oldu?unu anlar, cinsel ili?kiye yeniden ba?ladyklarynda ise bu kavram cinsel deneyimlerinin yo?unlu?una katkyda bulunur. Fiziksel haz güçlüdür. Ancak olumlu oldu?u kadar, yykycy bir potansiyele de sahiptir. Bu yüzden çiftin ili?kisi üzerinde çok olumlu bir etki yapacak ?ekilde dikkatle yönlendirilmelidir. Seks u?runa seks kayyptyr, yykycy olmasa bile ço?u zaman öz saygynyn azalmasyna yol açar. Ama evet, seks bile daha yüksel ruhani bir amaca ula?mak için kullanylabilir. “Dikkatle izlendi?inde Aile Safly?y birçok açydan bir kutsamadyr ve Tora’nyn bilgeli?ini tam anlamyyla anlady?ymyzy iddia bile edemesek de Aile Safly?y’nyn avantajlaryny, ula?abildi?imiz anlayy? seviyesine göre birçok ba?lyk altynda synyflandyrabiliriz.
Aile Safly?y’nyn Fiziksel Yararlary
Aile Safly?y talimatlary ile kadynyn biyolojik durumu arasynda do?rudan bir ba?lanty vardyr. “Kadyn ay dönemi syrasynda kan basyncyny etkileyen ve sistemine bazy hormonlaryn salgylanmasyna yol açan fizyolojik de?i?imlere u?rar. Bu de?i?ikliklerin en önemli sonucu, döllenmi? bir yumurtanyn dü?ece?i ve cenine dönü?ece?i rahminin içinin bir tabaka ile kaplanmasydyr. Bu tabaka kan akyntysy ?eklinde dy?ary atylyr. Aile Safly?y bu dönem boyunca cinsel ili?kiden kaçynylmasyny ister.
Modern bilim bu perhizin olumlu psikolojik etkilerinin yany syra, olumlu biyolojik yönlerinin de bulundu?unu saptamy?tyr. Dünyanyn dört bir ucundaki farkly kültür ve ya?am tarzyndan kadynlary etkileyen rahim kanseri, Aile Safly?y’na uyan kadynlarda çok ender görülür (Dr. B. Shapiro, Hadassa Hastanesi). Yapylan birçok ara?tyrmanyn vardy?y sonuç, Yahudi kadynlaryn rahim kanserine kar?y ba?lyca savunmasynyn Aile Safly?y’na uymak oldu?udur. Yahudi kadynlar son 3.200 yyl boyunca Aile Safly?y’na dikkatle uymu? ve bu korkunç hastalyktan korunmu?tur. Son yyllarda Yahudi kadynlar arasynda rahim kanserinin artmasy, aile Safly?y kanunlarynyn sözde “ serbest byrakylmasynyn” yanly? bir adym oldu?unu kanytlamaktadyr.
Kocalar e?lerinin ay dönemleri syrasynda duydu?u, geçici depresyon ve endi?eyi de içeren psikolojik gerilimin farkynda olmalydyr. Bu gerilimli dönemde kadyn yalnyz kalmayy, kendi haline byrakylmayy arzu edebilir. Tamamyyla “özgür” bir ya?am sürdüren ve Tora’nyn talimatlaryna uymayan biri, kendini kontrol etmeye aly?kyn olmayabilir ve karysy cinsel ili?kiyi istemedi?i halde fiziksel arzularyny tatmin etmek için birtakym akyllar yürütebilir. Bu dönemde cinsel ili?kide bulunan kadyn kendini zorlanmy? hissedebilir, bu da onda olumsuz bir etki byrakabilir. Halbuki cinsel deneyim kary ile koca arasynda yalnyzca sevginin olumlu ifadesi olmalydyr. Bu olumsuz duygularyn sonucunda kadyn kocasyna kar?y cinsel açydan so?uk hale gelebilir, yetersizlik ve kocasynyn onu artyk sevmedi?i hissine kapylabilir. Böylece bir kartopu çy?a dönü?erek evliliklerinin bozulmasyna yol açabilir.
Aile Safly?ynyn Psikolojik Yararlary
Rutin ve yeknesaklyk evlilik için yykycydyr. Bu nedenle evli çiftler cinsel ili?kilerine bir synyr çizmedikleri takdirde, bir zamanlar heyecan verici oldu?u halde ili?ki rutin hale gelebilir. Seks sykycy oluca gözler dy?aryya döner ve zina potansiyeli belirir. Günümüzde gençli?in ahlak de?erlerinde ürkütücü bir dü?ü? var, rasgele cinsel ili?ki kuruluyor. Bu sözde “cinsel özgürlük” aile üzerinde mahvedici bir etki yapyyor. Seks evlilik ili?kisinde özel bir yer tutmak yerine syradan hale geldi?inde, bir yandan fazla dü?künlük gösterme, di?er yandan ise rutin ve yeknesaklyk hissi do?ar. Bu fazla dü?künlük ve bykkynlyk duygulary balayynda bile ortaya çykabilir! Dü?ünlerinden kysa bir süre sonra kocalaryyla aralaryndaki ?efkatin azaldy?yndan yakynan genç gelinlere rastlanyr.
Aile Safly?yna Uymanyn Tinsel Yararlary
Aile Safly?y cinsel ili?kileri en yararly zamanlara göre ayarlayarak evli bir çiftin seksin ili?kilerindeki rolünü do?ru açydan görmesine yardym eder.
Ki?i cinsel ve tensel arzularyny kontrol ederek tinsellik temelini güçlendirir, vücudu ona hakim olaca?yna, o vücuduna hakim olur. Bilgelerimiz Tora’nyn ne zaman cinsel ili?kileri yasaklayan bir kanundan söz etse, “kutsal” kelimesinden de söz etti?ini söyler. Fiziksel arzulary ve ?ehvetleri kontrol etme yetene?i insanla hayvan arasyndaki ba?lyca farklardan biridir.
Bir gencin e?itimindeki temel bölüm öz kontrol ve disiplin sanatyny ö?renmek etrafynda döner. Ki?i daha büyük, uzun süreli haz u?runa geçici fiziksel tatminden vazgeçti?i oranda gerçek ve kalycy tatmini bulur. Evli biri, e? ya da ebeveyn olarak ?unu ö?renir: kendisi için istedi?i, mutlaka hayattaki en önemli ?ey de?ildir. Göz önüne alynmasy gereken ba?ka unsurlar da vardyr ve ba?kasynyn mutlulu?una katkyda bulunmak ya da onun için fedakarlyk etmek bazen daha önemlidir.
Ki?i içinden geçen yerine yapmak istedi?ini gerçekle?tirecek öz kontrole sahip de?ilse, hayatynyn almasyny istedi?i yön konusunda olgun kararlar veremez. Ancak öz kontrolünü geli?tirerek tinsel ki?ili?ini geli?tirip kendini yüceltebilir.
Cinselli?in Devirleri
Ünlü Yngiliz psikolog Dr. Spock (Yahudi de?il) evlilik hakkyndaki bir ara?tyrmasynda ?öyle yazmy?tyr:
“Konuyu sistematik olarak inceledikten sonra kadynyn sekse hazyr oldu?u ve daha fazla haz alabilece?i devirler oldu?unu ke?fettim.
“Hatalarym yüzünden çok pahaly bir bedel ödedim ve ba?kalarynyn da ayny hatalary yapmamasy için uyarma sorumlulu?um oldu?unu hissediyorum.
“E?er çift bu maksimum hazyrlyk dönemlerinde cinsel ili?kisini kysytlarsa kadynyn mutlulu?u sa?lanacak ve kadyn cinselli?i konusundaki birçok efsane kaybolacaktyr.”
Dr. Spock bu devirlerin Aile Safly?y tarafyndan verilen perhiz dönemlerine tam olarak uydu?unu ?a?kynlykla ifade etmektedir.
“Yahudi Aile Safly?y konusunda çok ?ey duydum. Kendi türünde görebilece?iniz en ileri ya?am tarzydyr. Bu talimatlary yerine getiren evli çiftin mutlulu?u bulaca?y kesindir.”
Aile Safly?y’nyn perhiz kurallaryna dikkatle uymanyn, evli bir çiftte kar?ylykly cinsel çekimi koruyaca?y ve balayyndaki hisleri her ay yeniden uyandyraca?y ku?ku götürmez. Talmud rabi’leri Yahudi kadynlara ?öyle demektedir: “Yedi gün boyunca kocanyzdan uzak durun ki ona, evlilik kubbesinin altynda durdu?unuz gün kadar çekici gelin.” Aile Safly?y’na uymak mutlu, sorunsuz bir evlili?e sa?lam bir temel olu?turacaktyr.
