KANGAL VE AKBAŞ KÖPEĞİNİN IRK STANDARTLARI Doç.Dr. Mustafa ÖzcanGİRİŞ
Dünyada sürü koruma köpeği olarak tanımlanan köpek ırklarının benzer morfolojik ve davranışsal özelliklere sahip olmaları, bu köpeklerin köken itibariyle ortak bir geçmişe dayandıkları fikrini doğurmaktadır. Bugün dünyada sürü koruma köpeklerinin başlıca gelişim ve yayılım alanları, koyun ve keçi yetiştiriciliğinin yoğun olarak yapıldığı topraklardır. Bu tespite bağlı olarak bu tip köpeklerin ortaya çıkmalarında Orta Asya ve Anadolu topraklarının anavatan konumunda olduğu fikri, pek çok araştırmacı tarafından kabul görmektedir. Son yıllarda köpeğin kökeni ve ırklar arasındaki genetik benzerlikleri konu alan bilimsel çalışmalar göstermiştir ki, Asya kıtası köpeğin evcilleştirilmesinde önemli bir merkezdir. Aynı zamanda Hazar denizinin kuzeyi ve güneyinden Anadolu ve Avrupa'ya gerçekleştirilen Türk göçleri sürü koruma köpeklerinin bu bölgelerde yayılım göstermesinde önemli bir etki yaratmıştır. Türk Çoban Köpekleri dünyadaki sürü koruma köpekleri içinde özel bir yere sahiptir. Köken itibariyle çok eski dönemlere dayanan bu köpekler, bugün farklı isimlerle anılan sürü köpek ırklarının elde edilmesinde de önemli bir rol oynadığı kabul edilmektedir.
Kangallarda gebelik ve doğum
Gebelik süresi: Kangal köpeklerinde 58-63 gün dür. Gebeliğin 5. haftasından sonra köpeğe ağır ve yorucu görev verilmemelidir. Gebe köpekler çok soğuk ve sıcaktan korunmalı, koşmalarına ve atlamalarına izin verilmemelidir. Ayrıca soğuk su, donmuş gıda, ekşimiş ve küflü gıdalar verilmemelidir. Köpeklere iyi kalitede gıdalar verilmeli fakat aşırı yağlanmamasına dikkat edilmelidir.
Doğum anı : Dişinin huzursuzluğu, iştah kaybı, vücut ısısının 37 C° ye düşmesi ve göğüslerinden sarımsı bir sıvının akması doğum anının yaklaştığını gösteren belirtilerdir. Gebe köpek genellikle çevrede ne bulursa kullanarak kendine bir çeşit yatak hazırlar.
Doğum anında köpek sancıların etkisiyle inler. Kasılmalar güçlenirken köpek bir yanına yatar ve vücuduna bakar. Sonunda yavruyu dışarı bırakır. Genelde doğumlar normal olur. Dişi köpek yavruların içinde olduğu zarı kendi çabasıyla soyar, göbek bağını keser, yavruların bütün deliklerini temizler ve hem temizlemek, hem de canlandırmak amacıyla onları diliyle yalar. Eğer dişi köpek bütün bunları kısa süre içinde yapmazsa, keseyi açmak, yavruların ağızlarını, burunlarını temizlemek ve nefes almasını sağlamak size düşer.
Yavrular birkaç dakika ile bir saat arasında değişen düzensiz aralıklarla gelirler. Köpeğin doğurma çabalarının boşa çıktığı açıkça anlaşılmadığı sürece telaşa gerek yoktur. Böyle bir durumla karşılaşıldığında Veteriner hekime başvurulmalıdır. Doğum süresi 8 saat hatta daha da fazla sürebilir.
Doğumdan sonra dişi köpeğin karnını doyurması normaldir. Olası güç doğumların önüne geçmek için gebe köpeğin diyeti dengeli olmalı, egzersiz ve dolaşma yaparak fazla kilo alması engellenmelidir.
Gebelikte ve Doğumda Anaya Gösterilecek Özen
İleri gebelikte hayvan dış parazitler yönünden kontrol edilerek, gerektiğinde ayıklama yapılmalıdır. Gebelik süresince hayvan fazla gıda alması için zorlanmamalıdır. Kırkıncı günden önce gıdanın miktarını arttırmak ender durumlarda gerekli olabilir. Gündelik doyurma işlemi az miktarlarda, ancak sık aralıklarla yapılmalıdır. Bu sürede gıdaya kalsiyum eklemekten kaçınmak gerekir.
