Arama

Okçuluk Nedir? Okçuluk - Tek Mesaj #2

arwen - avatarı
arwen
Ziyaretçi
4 Mayıs 2006       Mesaj #2
arwen - avatarı
Ziyaretçi
Ad:  okçuluk2.JPG
Gösterim: 1263
Boyut:  26.0 KB
okçuluk

cansız bir hedefe okla atış yapmaya dayanan spor.

Savaş ve av silahı olarak yay ve okun kullanımı, Avustralya dışında bütün dünyada çok eski bir geçmişe uzanır. Eski halkların çoğunda eğlence ve yanşma amacıyla ok atmanın yaygın olmasına karşın, bunun bir spora dönüşmesi yay ve okun askeri bakımdan önemini yitirmeye başladığı döneme rastlar.

Tarihçe


Modem okçuluk sporunun beşiği olarak İngiltere ve İskoçya kabul edilir, ilk pkçuluk dernekleri 16. ve 17. yüzyıllarda İngiltere’de kuruldu. 19. yüzyılda İngiltere’den ABD, Kanada ve Avustralya’ya geçen okçuluk, gerçek anlamda bir spor dalı niteliğini ancak 1930’larda kazandı.

Olimpiyat Oyunları’nda erkekler okçuluk yanşmalarına 1900’den 1920’ye değin (1912 dışında), bayanlar okçuluk yarışmalarına ise 1904 ve 1908’de yer verildi. Daha sonra uzun süre oyunlar dışında tutulan okçuluk yarışmaları, 1972’den başlayarak yeniden oyunlara alındı. İlk dönemdeki yanşma dallan duran ya da uçan kuşları vurmaya dayanıyordu. 1904 St. Louis Olimpiyat Oyunlan’nda İngiliz okçuluğunun Amerika’ya uyarlanmış dallannda yarışan bütün sporcular ABD’liydi.

1908 Londra Olimpiyat Oyunlan’nda İngiliz tipi yanşmaları Ingilizler, “Avrupa tipi” yarışmaları ise Fransızlar kazandı. Kara Avrupa’sına özgü dallann yer aldığı 1920 Anvers Olimpiyat Oyunları’nda yanşmalar bu ülkelerden gelen sporcuların üstünlüğüyle sonuçlandı.

Okçuluk karşılaşmalarını düzenlemek amacıyla Belçika, Fransa, Polonya ve İsveç’in 1931’de kurduğu Uluslararası Okçuluk Federasyonu’na (FITA) İngiltere 1932’de, ABD 1933’te katıldı. 1933’ten başlayarak iki yılda bir düzenlenen Dünya Okçuluk Şampiyonası yalnızca II. Dünya Savaşı’nda kesintiye uğradı. Belirli uzaklıklardaki hedeflere atış biçimindeki FITA okçuluk karşılaşmaları, 1957’den sonra iki turda yapılmaya başladı. 1985’te okçuluğu izleyicilerin de ilgisini çeken bir spor olarak geliştirmek amacıyla Büyük FITA Turnuvası adı altında yeni bir turnuva geliştirildi.

Yeni yay


Okçuluk sporunda 1930’a değin kullanılan uzun yaylar porsukağacmdan kesilen tek bir parçayla yapılır ve sıcaklık ile nemden etkilendiği için yanşmalar dışında gergin bırakılmazdı. Aynca uzun yay kullanmak büyük ustalık gerektirirdi. Daha sonra geliştirilen, plastik ve cam elyafından yapılma bileşik yaylarla ısı ve nem değişikliklerinin etkisi büyük ölçüde ortadan kalktı.

Eski ağaç yaylar en fazla 273 m dolayında bir mesafeye, yeni bileşik yaylar ise 774 m’ye kadar ok atabilmektedir. Tam olarak gerilmiş bir yayın bırakılmasıyla yaydan oka geçen enerji oranı da, eski yayların iki katıdır. Yeni yayların hızı saniyede 65 m’ye ulaşırken, eskilerin hızı saniyede 45 m kadardır. Yeni yayların biçimi Türk yaylarına benzer.

Oklar alüminyum alaşımlarından ya da cam elyafından yapılır ve tüyden kanatlann yerine plastik kanatlar kullanılır. Okların ucu çelik, yay ipleri naylondur.

Donanım


Modern yayların uzunluğu, okçunun boyuna göre değişmekle birlikte, genellikle 167 cm’yi bulur (uzun yaylar, atıcının boyunda olurdu). Okların uzunluğu ise 56-76 cm arasında değişir. Yayı tam olarak germek için gereken enerji miktarı ya da yayı germe gücü, erkeklerde 14-23 kg, bayanlarda 9,5-19 kg arasında değişir. Okçular okları, bellerine asılı bir oklukta taşırlar. Kirişi germede kullanılan parmaklan korumak için bir eldiven ya da parmak koruyucu takılır. Yay serbest bırakıldığında, kirişi çeken kolu korumak için kolun iç tarafına bir kolluk yerleştirilir. Yayın göğüs ya da omza çarpmasını önlemek için göğüslük takılır.

Okçuluk alanı genellikle kuzey-güney yönünde uzanan düz bir çimenlikten oluşur. Atışlar kuzey yönüne doğru yapılır. Sıkıca sarılmış hasırdan oluşan daire biçimli hedefin çapı 1,22 m, kalınlığı 10 cm’dir. Hedefin ön yüzü çeşitli renklerde çemberler çizilmiş bir bezle kaplanır. Merkezden dışa doğru 9, 7, 5, 1 olarak numaralanmış bu çemberler puanları hesaplamada kullanılır. İngiltere ve ABD’deki hedeflerde 5, FITA karşılaşmalarındaki hedeflerde 10 çember vardır. Hedeflerin büyüklüğü, atış mesafesine göre değişir.

Yarışmalar.


Bir okçuluk karşılaşmasında, her turda belirli bir uzaklıktan belirli bir hedefe belirli sayıda ok atılır. Puanlar tur ya da turlar sonunda hesaplanır. FITA turnuvalarında atış mesafeleri erkekler için 90, 70, 50 ve 30 m, bayanlar için 70, 60, 50 ve 30 m olarak saptanmıştır. Her mesafeden 36’şar ok atılır.

Türkiye’de okçuluk


Köklü bir okçuluk geleneği olan Türkler, Osmanlı döneminde de bu spora büyük önem verirlerdi. İstanbul’da okçuluk yarışmalarının düzenlendiği özel alanlar vardı. Okçuların elde ettikleri dereceler sicil defterlerine kaydedilirdi.

Modern okçuluk sporu 1937’de başlamakla birlikte ancak 1960’larda gelişti. 1961’de kurulan Türkiye Okçuluk Federasyonu okçuluğun yaygınlaşmasını ve uluslararası yarışmalarda başarı kazanan bazı okçuların yetişmesini sağladı. Bunlardan Yücel Cavkaytar Avrupa gençler şampiyonu, Cemal Değirmenciler büyükler kategorisinde ikinci oldu. 1982’de kapatılan federasyon 1983’te yeniden kuruldu. Aynı yıl Türk milli okçuluk takımı erkeklerde ve bayanlarda Balkan İkincisi oldu. 1992’de Uluslararası 5. Altın Ok Okçuluk Yanşmalan’nda bayanlarda Türkiye takım halinde birinci oldu.

Okçuluk sporunun öteki türleri için bak. hedefe atış, menzil atışı. Bireysel ve takımlar arası dünya ve Olimpiyat şampiyonları için bak. spor ve oyunlar: sonuçlar (okçuluk); Olimpiyat Oyunları.
kaynak: Ana Britannica
BEĞEN Paylaş Paylaş
Bu mesajı 2 üye beğendi.
Son düzenleyen Safi; 13 Aralık 2018 23:59