İskit Uygarlığı - İskitler
İskitler, İÖ 7.-4. yüzyıllarda Güney Rusya bozkırlarında ileri bir uygarlık yaratan kavimdir. Sakalar olarak da anılan (bazı tarihçiler İskitlerin önce Aral Gölü ile Hazar Denizi arasındaki bölgeye yerleşen, sonra İran'a doğru sarkan koluna Sakalar adını verir) İskitlerin anayurtlarının Tanrı Dağları-Fergana-Kaşgar bölgesi olması ve dilleri bazı tarihçilere bu kavmin Türklerin ataları olabileceğini düşündürtmüştür.
İskitler'e ilişkin bilgiler büyük ölçüde ünlü tarihçi Herodot'un anlattıklarına dayanır. Uygarlıkları ise 20. yüzyılda yapılan kazılar sonunda ortaya çıkarılmıştır.
İskitler'in bir bölümü İÖ 8. yüzyılda Aral Gölü ile Hazar Denizi arasındaki bölgeye göç etti. Bir bölümü de Hazar Denizi'nin kuzeyinden geçerek Rusya bozkırlarına yerleşti ve burada bulunan Kimmerler'i Kafkasya üzerinden güneye sürdü. Savaşçı bir kavim olan İskitler İÖ 7.-6. yüzyıllarda Medler ile Asurlular'ın yıkılmasında önemli rol oynadılar. Daha sonra da Persler'le mücadele ettiler. En parlak dönemlerini İÖ 6.-4. yüzyıllarda yaşayan İskitler İÖ 3. yüzyılda gene bir bozkır kavmi olan Sarmatlar'ın baskısıyla dağıldılar. İskitler'in küçük bir bölümü varlığını Kırım Yarımadası'nda birkaç yüzyıl daha sürdürdü.
İskitler aslında göçebe bir kavim olmakla birlikte toprağa yerleşen bölümü ileri bir tarım uygarlığı yaratmıştı. İskitler'in Karadeniz'in kuzey kıyılarındaki koloniler aracılığıylaYunan kültüründen ve bir süre birlikte yaşadıkları Kimmer kültüründen de etkilendikleri anlaşılmıştır. Kuban yöresinde ortaya çıkarılan buluntularda ise Asur ve Babil kültürünün izleri görülmüştür.
İskit sanatının en belirgin özelliği savaşçı ve göçebe niteliklerini yansıtan hayvan ve av figürleridir. Büyük bölümü bronz ve demirden yapılmış olan bu yapıtların hemen hemen hepsinde geometrik düzenler içinde av ve hayvanlar arasındaki mücadeleleri gösteren figürler yer alır. İskit sanatı daha sonra bütün Avrasya bozkır sanatını etkilemiştir.
MsXLabs.org & Temel Britannica
