FOLKLOR, yazılmadan kuşaktan kuşağa aktarılan töreler, masallar, boş inançlar ve gelenekleri içerir. "Folklor" sözcüğünü ilk kez İngiliz araştırmacı VVilliam Thoms, halk kültürü anlamında kullanmıştı. Eskiden folklorun bütünüyle geçmişe ait olduğu düşünülürdü. Oysa çağdaş kültürlerde de varlığını sürdürdüğü artık bilinen bir gerçektir. Folklor öğelerine kırsal kesimde daha sık rastlanır. Kentlerde de gözlenen bu öğeler, değişik özelliklerle dünyanın hemen her yerinde vardır. Yazılı kültürün henüz gelişmediği toplumlarda folklor alanındaki incelemeler antropolojinin kapsamına girer.
19. yüzyılda, düşünce tarihinin gelişimini izleyebilmek amacıyla, eğitim görmemiş insan topluluklarını incelemekle çalışmalarına başlayan folklor araştırmacıları, eski inançların kökenini bulmak istediler. Bu çalışmalar zamanla büyük bir birikime ulaştı. Halk masalları, destanlar, türküler, halk oyunları, bilmeceler, atasözleri ve tekerlemeler yazıya geçirilerek yayımlandı. Masallar ve destanlar derlendikleri yere ve tarihe göre değerlendirilerek, gelenek ve göreneklerin araştırılması derinleştirildi. Müzik, dans ve geleneksel el sanatları da bu incelemelere ışık tuttu. Kırsal alanlardan kentlere göçenler ya da bir başka ülkede göçmen olarak yaşamlarını sürdüren topluluklarla ilgili folklor araştırmaları bu grupların kendilerine özgü sanatlarının ve geleneklerinin varlığını ortaya çıkardı.
Folklora yansıyan sevgi, yaradılış, ölüm, başarı, özveri gibi insanların çağlar boyunca ilgi duyduğu konular, ninniler, adaklar, destanlar, fıkralar ve törelerde bugün de sürmektedir. Bir halk masalının konusu aynı kalmakla birlikte, tekrarlanırken günün koşullarına uygun yeni bir içerik kazanır. Eski ezgiler yeni sözcüklerle tarlalarda, maden ocaklarında çalışanların acılarını, umutlarını, direnişlerini dile getirir. İnsanlığın bilgi dağarcığı yalnızca okullarda öğretilen ya da kitaplarda yazılı olan bilgilerden değil, binlerce yıldan beri korumayı başardıkları folklorlarından da beslenir.
Türkiye'de Folklor Araştırmaları
Cumhuriyet döneminde Halkevleri'nin kurulması folklor araştırmalarına yeni bir ivme kazandırdı. Sayıları 400'ü bulan Halkevleri ve Halkodaları, araştırmalar yapmaya ve çalışmalarını dergiler aracılığıyla yaymaya başladılar. 1927'de ilk kez bir Türk Halkbilgisi Derneği kuruldu. Türk Dil Kurumu'nun araştırmalarının da bu çalışmalara büyük katkısı oldu.
Daha önce İstanbul Üniversitesi'nde Ziya-eddin Fahri Fındıkoğlu ve Fuad Köprülü'nün halk edebiyatı konusunda başlattıkları çalışmalar, ilk kez 1946'da Pertev Naili Boratav'ın çabasıyla Ankara'da Dil ve Tarih-Coğrafya
Fakültesi'nde bir halkbilim arşivinin kurulmasıyla somutlaştı ve halk edebiyatı dersleri ders programlarına alındı.
Daha sonra Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı olarak Türk Folklor Enstitüsü ve Milli Folklor Araştırma Dairesi kuruldu. Ortadoğu Teknik Üniversitesi ve Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerinin kurdukları halkbilim kulüpleri de bu konuda özgün çalışmalarıyla önemli katkılar sağladılar.
MsxLabs & TemelBritannica
