Arama


Misafir - avatarı
Misafir
Ziyaretçi
19 Aralık 2008       Mesaj #14
Misafir - avatarı
Ziyaretçi
Alıntı
Keten Prenses adlı kullanıcıdan alıntı

Uydular
Dünyanın yörüngesinde dönen, üzerlerinde özel alıcılar ve vericiler bulunan araçlardır. Uydular, roketler yardımızla ya da uzay mekikleriyle uzaya taşınır. Dünya’nın yörüngesinde, uzaktan algılama uyduları, haberleşme uyduları, GPS uyduları gibi farklı işlevlerde binlerce uydu bulunuyor.

Yörünge Araçları
Başka gezegenlerin ya da gökcisimlerinin yörüngesine girip keşif yapmaları için gönderilen uzay araçlarıdır. Uzak gezegenlere varmaları bazen yıllar sürer. Üzerinde özel kameralar, alıcılar ve vericiler bulunur.

İniş Araçları
Yörünge araçlarıyla birlikte, başka gezegenlerin keşfi için gönderilirler. Gezegenin yörüngesine girdikten sonra yörünge aracından ayrılarak o gezegene iniş yaparlar.

Yüzey Araçları İniş yapılan gezegenlerin yüzeyinde ilerleyerek veri toplayan robotlardır. Üzerlerinde çeşitli alıcılar ve vericiler bulunur.

Uzay Mekikleri Uzaya insan ve yük taşımada kullanılan araçlardır. Fırlatılarak uzaya gönderilirler, geri dönüşteyse özel bir piste iniş yaparlar. Dünya’yla uzay arasında birçok kez gidip gelebilirler. Kimi zaman mekiğin içine uzay laboratuarı denilen özel bir bölme yerleştirilir; burada deneyler yapılır.

Uzay İstasyonu Uzay istasyonları, içinde insanların yaşayabileceği ve çalışabileceği büyük uydulardır. İstasyon dünyanın yörüngesine yerleştirildikten sonra astronotlar burada kalarak deneyler ve araştırmalar yapar.

Sputnik

Uzaya Gönderiliş Yılı : 1957
Ağırlığı : 84 kg
Uzay Ajansı : Eski SSCB Uzay Dairesi
Özellikleri : Sputnik 1, dünyanın ilk yapay uydusuydu. Görevi, atmosferle ilgili veriler toplayarak, bunları yeryüzüne göndermekti. Ancak, uydu yalnızca 21 gün boyunca sinyal gönderebildi.

Mariner 2

Uzaya Gönderiliş Yılı : 1962
Ağırlığı : 203 kg
Uzay Ajansı : Nasa
Özellikleri : Venüs gezegeninin keşfi için uzaya gönderilen Mariner 2, başka bir gezegenin yakınında uçan ilk uzay aracı oldu. Venüs’ün atmosferi ve yüzeyi konusunda bilgiler topladı. Güneş rüzgarıyla ilgili ilk ölçümleri yaptı.

Apollo II iniş aracı

Uzaya Gönderiliş Yılı : 1969
Ağırlığı : 5.900 kg
Uzay Ajansı : Nasa
Özellikleri : Apollo II seferi, insanlı bir uzay aracının Ay’a iniş yaptığı ilk sefer. Fırlatıldıktan dört gün sonra, bir astronot yörüngede beklerken, iki astronot bir kapsülle Ay’a iniş yaptı. Astronotlar Ay’da 22 saat kaldılar ve taş örnekleri topladılar.

Salyut 1

Uzaya Gönderiliş Yılı : 1971
Ağırlığı : 18.500 kg
Uzay Ajansı : Eski SSCB Uzay Dairesi
Özellikleri : İlk uzay istasyonuydu. Uzunluğu 12 metre, maksimum genişliği 4,1 metreydi. Yapılış amacı, uzun süreli uzay uçuşlarının, insan bedenine etkilerini incelemek ve uzaydan Dünya’nın fotoğraflarını çekmekti.

Skaylab uzay istasyonu

Uzaya Gönderiliş Yılı : 1973
Ağırlığı : 74.783 kg
Uzay Ajansı : Nasa
Özellikleri : İnsanların uzayda, ağırlıksız ortamda uzun süre de kalabileceklerini kanıtlamak için uzaya gönderildi. Altı yıl görev yaptı. Güneş ve yeryüzü kaynakları hakkında da veriler topladı.

Viking iniş aracı

Uzaya Gönderiliş Yılı : 1975
Ağırlığı : 576 kg
Uzay Ajansı : Nasa
Özellikleri : Mars’ın keşfi için planlanan Viking seferlerinde, her biri birer yörünge aracı ve birer iniş aracından oluşan iki araç kullanıldı. Bu bir uzay aracının başka bir gezegeninin yüzeyine güvenli bir biçimde indiği ilk sefer oldu.

Alıntı
Keten Prenses adlı kullanıcıdan alıntı

uzay araçlarının sistemleri nasıl çalışır?

Araçlardaki sistemlerin çoğu elektrik enerjisiyle çalışır. Bu enerji, ilk uzay araçlarında kısa ömürlü pillerle sağlanırdı. Daha sonra NASA, Apollo ve Gemini uzay araçlarında, oksijen ile hidrojeni, içi-lebilen suya dönüştürerek, güç üreten YAKITLI PİL kullandı. S.S.C.B"nin Soyuz'uysa eski teknolojik uygulamalardan olan güneş pilleriyle çalışıyordu. Günümüzdeyse, bazı uzay yolculuklarında denenen minyatür nükleer üreteçler, uzun süreli uzay yolculuklarında yaygın olarak kullanılmaktadır.

Uzayda, aracın bir yanı güneşin etkisiyle ısınırken, öteki yanı soğuduğundan, sıcaklık denetimi çok önemlidir. Skylab uzay laboratuvannda bir güneş panosunun yerinden kopması, soğutma sistemlerinin çalışmasını olumsuz yönde etkilediğinden, araçta ayrıca ısı kalkanına gerekduyulmuştu. Apollo uzay aracı ise, yolculuğu sırasında, üstündeki sıcaklık dağılımını düzenlemek ve sıcaklığı uzaya yaymak için, kendi çevresinde dönerdi.

Araçlarda, hem kabin içindeki basıncın sağlanması için, hem de uzaya çıkış ve girişlerde oluşan basınç düşmelerini karşılamak için yedek hava bulundurulması gerekir. Hava, su ve yiyecekler, ağırlık yönünden büyük sorun doğurduğundan, geleceğin uzun yolculuklarında bunların, ya mekanik olarak ya da ekolojik yöntemlerle (bitkiler kullanılarak) oluşturulmaları denecektir.

S.S.C.B. araçlarında, deniz düzeyindeki basınç koşullarında oksijen ve azottan oluşan,dünya atmosferine benzeyen havadan yararlanılır. A.B.D. araçlarındaysa, Apollo yolculukları dışında 0,345 bar basınçta ân oksijenden yararlanılmıştır. Apollo yolculuklarında aracın uzaya fırlatılması sırasında, atmosfer bileşiminde hava, araç yörüngeye oturduktan sonra da arı oksijen kullanılmıştır. Fırlatma sırasında atmosfer bileşiminde hava kullanma, Apollo uçuşu hazırlıkları sırasında araç kabininde arı oksijen kullanımı yüzünden çıkan yangında Gus Grissom, Ed White ve Roger Chaffee adlı astronotların ölümünden sonra ortaya çıkarılmış bir önlemdir.

Dünya ile haberleşme en önemli noktalardan biridir. Geleceğin uzay gemilerinde, kendi sistemlerini denetleyecek geniş kapasiteli bilgisayarlar bulunacak ve o günlerin teknolojisi çok daha güvenilir olacaktır. Ama bugün, araçtakilerin sağlığının yanı sıra, birçok sistemin, sürekli -olarak yerden denetlenmesi gereklidir. Ayrıca, uzaydan Dünya'ya ses ve görüntünün ile-tilebilmesi için, mikrodalgalarla çalışan yönlü antenler kullanılır.

İnsanlı uzay araçlarının bir başka özelliği de, içindekileri Dünya'ya geri getirebilecek nitelikte olmalarıdır. Bugüne kadar atmosfere giriş sırasında karşılaşılan önemli sorunlar açısından, modüllerden oluşan bir araç yapısı yeğlenmiştir. Böylece, 30 000 km/saat hızla atmosfere giriş sırasında hava sürtünmesinden ötürü 1 600°C'a yükselen sıcaklıktan aracı koruyan tabakayla, aracın değişik biçimlerde yapılması sağlanmıştır.

Yüzeyin büyük bir bölümünün ısı kalkanı arkasında kalması için araçlar, ya koni biçiminde ya da aerodinamik kaldırma gücünü artırıp yavaşlamayı kolaylaştırmak için Soyuz gibi hafifçe eğimli yapılmıştır. Isı kalkanı, aracı paraşüt açma hızına kadar yavaşlatmak için gereklidir. Isı kalkanları kalın plastikten yapılan bir tabakanın yanarak, ısıyı çevreye yayması, ilkesine göre çalışır. Öteki yüzeyler daha ince tabakalarla kaplanır.

Alıntı
ahmetseydi adlı kullanıcıdan alıntı

Uzayda hava yoktur. Bu yüzden uzay araçları normal taşıtlar gibi sürtünmeyi kullanarak hareket etme imkanına sahip değildirler. Bunun yerine momentumun korunumunu kullanırlar!...
Peki nedir momentum ve bu şahs-ı muheteremin korunumu?! Momentum bir cismin hızı ile kütlesinin çarpımıdır. Bu sayının önemi ise ne olursa olsun (dışarıdan bir kuvvet etki etmedikçe!) sabit kalmak zorunda olmasıdır!... Böyle olunca da mesela bir sistemin kütlesi değiştiğinde hızı da değişmek zorunda kalır momentumu korumak için.

Bir örnekle meseleyi daha da küçük lokmalara bölelim ki yutulması kolay olsun: Buz patenini hepiniz seyretmişsinizdir. Çiftlerde erkek, eşini ittiğinde kız kendin uzaklaşırken kendi de geriye doğru hareket eder. İşte vakt-ü zamanında bilim adamları düşünmüşler taşınmışlar ve uzay araçlarını bu şekilde tasarlamışlar.

Yakıt tankında yakılan sıvı yakıt yüksek hızla ve devamlı olarak dışarı püskürtülür! Bu da uzay aracına ileriye doğru bir hız kazandırır.

Ayreten uzay araçları belli bir hıza ulaştıktan sonra o hızla hızlarına devam etmek için devamlı yakıt kullanmalarına da gerek yoktur. Çünkü uzayda hava, dolayısı ile sürtünme olmadığından hızınızı bir gezegenin çekim alanına girene kadar problemsizce koruyabilirsiniz. Bu yüzden uzay uçuşlarında azami yakıt tasarrufu için gezegenlerin çekim kuvvetleri kullanılır. Mesela şu anda hala plan safhasında olan Mars'a insanlı yolculuk için Jüpiter'in çekim kuvveti kullanılması hesaplanıyor!!..


Uzay Araçları Uzayda Nasıl Hareket Eder?

Uzayda hava yoktur. Bu yüzden uzay araçları normal taşıtlar gibi sürtünmeyi kullanarak hareket etme imkanına sahip değildirler. Bunun yerine momentumun korunumunu kullanırlar.
Peki momentum nedir? Momentum bir cismin hızı ile kütlesinin çarpımıdır. Bu sayının önemi ise ne olursa olsun dışarıdan bir kuvvet etki etmedikçe sabit kalmak zorunda olmasıdır. Momentumu korumak için bir sistemin kütlesi değiştiğinde hızı da değişmek zorunda kalır.

Örnek olarak buz pateni gösterilebilir. Çiftlerde erkek, eşini ittiğinde, kız kendi uzaklaşırken kendi de geriye doğru hareket eder. İşte bilim adamları düşünmüşler ve uzay araçlarını bu şekilde tasarlamışlar.

Yakıt tankında yakılan sıvı yakıt yüksek hızla ve devamlı olarak dışarı püskürtülür. Bu da uzay aracına ileriye doğru bir hız kazandırır.

Ayrıca uzay araçları belli bir hıza ulaştıktan sonra o hızla hızlarına devam etmek için devamlı yakıt kullanmalarına da gerek yoktur. Çünkü uzayda hava dolayısı ile sürtünme olmadığından hızınızı bir gezegenin çekim alanına girene kadar problemsizce korunabilir. Bu yüzden uzay uçuşlarında azami yakıt tasarrufu için gezegenlerin çekim kuvvetleri kullanılır.

Momentum

Momentum, cismin kütlesi ile hızının çarpımına verilen addır. Momentum p ile gösterilir ve formülü P=M.V şeklindedir. Bu formülde m, cismin kütlesidir. v cismin hızıdır. Momentum vektörel bir büyüklüktür. Momentum, cismin hareket miktarının bir ölçüsüdür.

Eğer bir cisim üzerine etkiyen kuvvet yoksa cismin ilk momentumu ile son momentumu birbirine eşit olur dolayısıyla momentum korunmuş olur.

NOT: Uzayda da hiç kuvvet yoktur.