Not: Tartışma yaratacak sözleri sarfetmeyiniz!


ÇATIŞMANIN SEBEPLERİ

Çatışmanın grupsal, bölgesel ve uluslar arası boyutlarının ortaya konulması, söz konusu çekişmenin sebeplerini anlamayı kolaylaştıracaktır. Buna göre Hamas ile Fetih arasındaki çekişmenin üç farklı sebepten kaynaklandığını söylemek mümkündür.


• Siyasi sebepler
– Gruplar arasındaki ideolojik fark
– Fetih’in elindeki siyasi tekeli paylaşmak istememesi
• Ekonomik sebepler
– Ambargo, izolasyon ve fakirlik
– Yolsuzluklar
• Güvenlik sebepleri
– Güvenlik birimlerine yönelik işkence, infaz ve yetkiyi istismar iddiaları
– Fetih’in işbirliği kapılarını kapatması
– Güvenlik birimlerinin başıboşluğu

SİYASİ

Fetih ile Hamas arasında, iki grubun tüm olaylara yaklaşımını temelden etkileyen ideolojik farkları çatışmaların yaşanmasında kuşkusuz önemli bir faktör. Ancak bu faktör tek başına çatışma etkisine sahip değil. Zira 1987 yılında kurulan Hamas ile Fetih o tarihten beri ideolojilerinden her hangi bir değişiklik yapmadıkları halde, son döneme kadar çatışma yaşanmadı. İdeolojik farkın çatıştırıcı bir etken olmasına sebep olan asıl unsurun Fetih’in 1960’ların başından beri sahip olduğu siyasi tekeli kolay kolay bırakmak istememesi olduğu ortada. Çünkü, Hamas, güçlü bir iktidar adayı olduktan sonra aradaki ideolojik fark çatışma konusu olmaya başladı. Yukarıda işaret edildiği gibi, Filistin bürokrasisindeki kadroların tamamına yakını Fetih kökenli. Bu ise, tıpkı 1950 seçimlerinde Türkiye’de Demokrat Parti’nin iktidara gelmesiyle yıkılan CHP tekeline benzetilebilir. Hamas iktidarı, Fetih’in alışkın olduğu ayrıcalıkların yıpranmasına neden olduğundan Fetih içinde ciddi bir rahatsızlık kaynağı olmuştu.

Üstelik 1993 yılından beri Fetih öncülüğünde İsrail’le yürütülen barış pazarlıklarının Filistin’e bir şey kazandırmadığına inanan önemli bir kitle oluşmuş durumda. İsrail ve Batılılar tarafından kandırıldıklarına inanan bu kitle, Siyonistlere karşı daha sert bir söyleme meylederken, Fetih yönetiminin bu beklentileri karşılayamaması Hamas’ın yükselişini tetikledi.

EKONOMİK

Filistin’e yönelik son 1,5 yıldır ambargo uygulanırken belirgin bir ayrımcılık yapılması kini besleyen temel unsura dönüştü. Hamas tabanı giderek fakirleşirken, Fetih, dışarıdan gelen yardımlar ve ülke içindeki ekonomik ayrıcalıklar sebebiyle ciddi bir yıpranma yaşamadı. Bu iki taraf tabanı arasındaki uçurumu arttırdı. Ambargonun mağduru tüm halk olduğu halde, sadece Fetihçi bir grup memur grubunun ayaklanması ise gruplar arası öfkeyi arttırmaktan başka bir işe yaramadı. Bu çerçevede Gazze’de sıradan halk fakirleşirken, Fetih’e yakın olduğu bilinen bazı aşiret mensupları ve üst düzey görevliler hakkındaki yolsuzluk iddialarının ayyuka çıkması, uyarılara rağmen Abbas yönetiminin önlem almaması bazı Fetih mensuplarının yolsuzlukla eş anlamlı olarak algılanmasına neden oldu.