Başkalaşım ve Başkalaşım Geçiren Hayvanlar
Bir hayvanın doğumundan yetişkin hale gelmesi için belirli aşamaları geçirir. Birbirini takip eden bu gelişim dönemleri hayvanların hayat döngüsünü farklıdır. Hayvanların kendilerine özgü hayat döngüleri vardır.
Kuş, yılan, kertenkele ve timsah gibi hayvanlar yumurtayla ürer. Bu canlıların yavruları yumurta içerisinde gelişerek dünyaya gelir. Çevremizde gördüğümüz pek çok hayvan ise yavrularını doğurarak ürer. Yavrular anne karnında gelişimlerini tamamladıktan sonra dünyaya gelir. Koyun, kaplan, aslan, at, kedi ve köpek gibi hayvanlar yavrularını doğurarak ürer.
Bir annenin bebeğini doğurduktan sonra onunla ne kadar yakından ilgilendiğini,bebeği büyüyene kadar onun tüm bakımını üstlendiğini biliriz. Her canlı annemizin bize gösterdiği şefkatli bakımı göstermez. Tüm canlılar büyüyene kadar yavrularına bakmazlar. Yavru kuşlar belli bir zamana kadar anneleri tarafından korunur ve bakılırlar. Fakat belli bir zamandan sonra yavru kuşlar hayatlarını yalnız devam ettirirler.
Gelişim dönemlerinde yavrular büyüyerek yetişkin bireyler haline gelir. Yeni doğmuş bir kedi yavrusunu gördüğümüzde onun büyüdüğünde nasıl görüneceğini rahatlıkla tahmin ederiz. Ancak bazı hayvanlar gelişim dönemlerinde görünüşlerini tamamen değiştirirler.
Bu tür hayvanların yavruyken görünüşleriyle yetişkin dönemlerindeki görünüşleri birbirinden tamamen farklıdır.
Çevremizdeki su birikintilerinde,dere ve göl kenarında yaşayan kurbağaları hepimiz görürüz. Kurbağa yavruları yumurtadan çıktıklarında erişkin kurbağaya hiç benzemezler. Kurbağa yavruları su içinde yumurtadan çıkar. Yumurtadan çıkan kurbağa yavrusu,başkalaşım öncesinde,suda yaşamaya olanak sağlayan bazı özelliklere sahip uzun bir kuyruğu ve sudaki oksijeni almasına yardım eden yüzgeçleri vardır. Başkalaşımla birlikte kurbağanın yapısı değişerek karada yaşamaya uygun bir canlı haline gelir. Suda karaya geçişte kurbağanın kuyruğu kısalır,bacakları oluşmaya başlar ve akciğerleri gelişmeye başlar.
1- Kurbağalar
- Larva döneminde suda solungaç solunumu, ergin dönemde karada deri ve akciğer solunumu yaparlar.
- Yumurta ile çoğalırlar.
- Yavru bakımı görülmez.
- Dış döllenme görülür.
- Gelişimleri sırasında başkalaşım geçirirler.
- Yavrularını sütle beslemezler.
- Kalpleri üç odacıklıdır.
- Kirli kan akciğerlerde temizlenir.
- Kalplerinde temiz ve kirli kan taşırlar. (Vücutlarında kirli ve temiz kan dolaşır).
- Nemli bölgelerde yaşarlar.
- Soğukkanlı canlılardır.
2- Eklem Bacaklılar- Vücutlarının dışında kitin denilen örtü bulunur. Sert ve dayanıklı olan bu örtü vücuda diklik ve desteklik sağlar.
- Vücutlarındaki halkalar ve deri kıvrımlarının birbirine eklenmesiyle oluşan yapıya dış iskelet denir.
- Yumurta ile çoğalırlar.
- Böcekler grubunda olan eklembacaklılar başkalaşım geçirirler.
- Yumurtadan çıkan kurtçuğa larva denir.
- Larvanın ergin hale gelinceye kadar geçirdiği uyku dönemine pupa denir.
- Pupa dönemi karasinekte kabuk içinde, ipek böceğinde ise kendi salgıladığı ipekten yaptığı koza içinde geçirilir.
a) Böcekler: Arı, karasinek, sivrisinek, bit, pire, kene, çekirge, tahta kurusu, hamam böceği ve kelebek.
b) Kabuklular:Yengeç, karides.
c) Örümcekler:Örümcek, akrep.
d) Çok Ayaklılar:Çıyan, kırkayak.
3- Süngerler
4- Mercanlar
5- Yumuşakçalar: Salyangoz, midye, istiridye, mürekkep balığı, sümüklü böcek, ahtapot.
6- Derisi Dikenliler: Deniz yıldız denizkestanesi.
BAKINIZ Başkalaşım (Metamorfoz) Son düzenleyen Safi; 18 Şubat 2018 21:07
