Hz. Musa
İbrani kabilelerini birleştiren Hz. Musa, Yahudiler'in en büyük peygamberidir. Kutsal Kitap'a göre, Tanrımın yardımıyla Mısır'daki İbraniler'in soyundan gelen İsrailoğullarını kölelikten kurtaran Musa, halkına Tanrı'nın yasalarını, ibadetin ve günlük yaşamın kurallarını bildirmiştir. Kutsal Kitap'ın Eski Ahit bölümündeki Tevrat ya da Tora olarak bilinen ilk beş kitabı Musa'nın yazdığı sanılmaktadır.
Kuran'a göre Hz. Musa kitap indirilen ilk peygamberdir. Kurduğu dinin adı Musevilik, kitabının adı ise Tevrat'tır. Kuran'da ilk tektanrılı dinin kurucusu olarak onaylanan Musa, Hz. Muhammed'in geleceğini bildirmiştir. Kuran'da ve Kutsal Kitap'ta Musa'nın yaşamına ilişkin bilgiler genellikle çakışır. Ayrıca, Musa'nın mucizelerini anlatan birçok efsane de vardır. Her iki kitap da Musa'nın Mısır'da köle olarak doğduğunu kabul eder. Yaşadığı dönem kesin olarak bilinmemekle birlikte İÖ 14. yüzyılın sonlarında doğduğu ve İsrailoğulları'nın Mısır'dan çıkışına 13. yüzyılda önderlik ettiği sanılmaktadır.
Kutsal Kitap'a göre, bir Mısır kralı İsrailoğulları'nın giderek çoğaldığını ve güçlendiğini belirterek, yeni doğan her erkek İbrani çocuğun öldürülmesini buyurdu. Musa doğduğunda annesi onu bir süre sakladıktan sonra sazdan bir sepetin içinde Nil Irmağı kıyısındaki sazlıkların arasına bıraktı. Kız kardeşi Miryam, biraz ilerde durarak ne olacağını gözledi. Irmakta yüzmeye gelen firavunun kızı bebeği buldu ve yanına almak istedi. Miryam prensese bebeği emzirmek için kendi annesini getirdi. Annesi tarafından emzirilen Musa, prensesin oğlu olarak sarayda büyüdü.
Musa delikanlılık çağında, bir Mısırlı'nın İbrani bir köleyi dövdüğünü gördü. Mısırlı'yı öldürdükten sonra kaçmak zorunda kalan Musa, Midyan'a giderek (Kuran'da Medyan) Yetro adında bir kâhine sığındı ve kızı Tsippora ile evlendi. Orada yıllarca çobanlık yaptı.
Bir gün kutsal bir dağda hiç sönmeden yanan çalılıklar arasından Tanrı'nın kendisiyle konuştuğunu duydu. Tanrı ondan Mısır'a geri dönmesini ve İsrailoğullarını Mısır'dan çıkarmak için firavuna başvurmasını istedi. Musa ona adını sorunca Yahve (Yehova) diye yanıtladı ve Tanrı olduğunu kanıtlamak için mucizeler gösterdi. Tanrı, Musa Mısır'a giderken yolda ağabeyi Harun ile karşılaşmasını sağladı.
Musa ve Harun firavundan halklarını özgür bırakmasını istediler. Firavun bunu kabul etmedi ve İsrailoğulları üzerindeki baskıyı artırdı. Bunun üzerine Musa ve Harun, Mısır' da bir dizi yıkıma neden olan mucizeler gösterdiler. 10 büyük yıkımın sonuncusunda, firavunun oğlu da içinde olmak üzere, Mısırlı ailelerden her birinin en büyük oğlu ölünce, firavun İsrailoğulları'nın gitmesine izin verdi. Musa, onları bir araya topladı ve yolculuk başladı. Yahudiler Mısır'dan kaçışlarını bugün de Hamursuz Bayramı olarak kutlarlar.
Gitmelerine izin verdikten sonra pişman olan firavun İsrailoğulları'nın ardından askerlerini yolladı. Yola çıkanlar firavunun askerleriyle Kızıldeniz arasına sıkıştı. Musa yardım isteyince Tanrı ona, asasını kullanarak denizde yol açmasını söyledi. Musa asasını kaldırdı ve deniz ikiye ayrıldı. İsrailoğulları ortadaki toprak yoldan ilerleyerek rahatlıkla karşı kıyıya geçtiler, ama onları izleyen Mısırlı askerlerin tümü deniz yeniden birleşince boğuldu.
Uzun süre çölde yolculuk yapan İsrailoğulları, Sina Dağı'na geldiklerinde Tanrı, Musa' ya dağa çıkmasını buyurdu ve ona On Emir yazılı iki taş tablet verdi. Musa dağda uzunca bir süre kalınca İsrailoğullar'ı kuşkuya düştü ve kendilerine altından bir dana yaparak ona tapınmaya başladılar. Dağdan indiğinde olup biteni gören Musa, öfkeyle elindeki tabletleri yere atarak kırdı. Daha sonra yeniden Sina Dağı'na çıkan Musa yeni tabletlerle döndü. Bu kez çok özenle korunan iki tablet, Ahit Sandığı denen üzeri altın kaplama ve bezemeli büyük bir sandığın içine kondu. Ahit Sandığı, İsrailoğulları'nın çölde dolaştıkları süre içinde dinsel törenlerini yürüttükleri taşınabilir tapınakları olan Tabernaculum'a yerleştirildi. On Emir, Tann'nın tek olduğunu, İsrailoğulları için başka Tanrı olmadığını bildirir ve puta tapmayı yasaklar. Ana babaya saygı gösterilmesini, haftanın altı günü çalışılmasını ister. Ayrıca hırsızlık yapmayı, adam öldürmeyi, yalan yere tanıklık yapmayı, evlilik dışı ilişki kurmayı, komşunun malına ve ırzına göz dikmeyi haram sayar. Bu emirlere ek olarak Musa yolculukları boyunca İsrailoğulları için günlük yaşamlarını düzenleyen kuralları da koydu. Sonunda kutsal sayılan Kenan toprakları göründü. Musa bunu Pisga Dağı'nın bir tepesinde izledikten sonra öldü; nasıl öldüğü ve nereye gömüldüğü bilinmemektedir. Yetro önderliğindeki İsrailoğullarının Şeria Irmağı' nı geçerek Kenan'a yerleşmeleriyle 40 yıl süren yolculuk sona erdi. Bu bölge daha sonra Filistin olarak anıldı.
MsXLabs.org & Temel Britannica
Son düzenleyen perlina; 2 Aralık 2016 19:41
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!
