Bilimsel Araştırma
araştırma, sanayide, çağdaş teknolojiden yararlanarak yeni ürünler yaratınaya ve eski ürünlerin yeni biçimlerini geliştirmeye yönelik, birbiriyle yakından bağlantılı iki süreç.
20. yüzyılın başlarında adı duyulmayan araştırma-geliştirme kavramı, yüzyılın ikinci yarısında sanayi toplumlarının evrensel ilkesi haline geldi. Araştırma kavramı bilim kadar eskidir. Ancak, araştırma ve onu izleyen geliştirme arasındaki çok sıkı bağ, II. Dünya Savaşı sonrasına kadar pek anlaşılamamıştı.
Temel ve uygulamalı araştırma arasındaki ayrım yüzyılımızın ilk yarısında yapıldı:
Temel araştırma, bilim adamlarının doğanın gizlerini çözmek isteği dışında belirli bir amaca yönelmeksizin yürüttükleri çalışma olarak tanımlanınaktadır. Çağdaş sanayi araştırmalarında ve geliştirme programlarında bu çalışma kuramsal araştırma olarak anılırsa da tam anlamıyla kuramsal düzeyde kalmamaktadır. Çoğu zaman, belirli bir sanayi dalındaki sorunlara ilişkin çözümler sunan öncü bir teknolojinin araştırılması gibi genel bir amaca yönelik olmaktadır. Uygulamalı araştırma ise, temel araştırmanın bulgularını, belirli bir gereksinimi karşılamak üzere kullanına noktasına kadar götürür. Geliştirme yeni ya da üzerinde değişiklik yapılmış bir ürün ya da süreci üretim aşamasına hazırlayan gerekli adımları kapsamaktadır. Avrupa’da, ABD’de, Japonya’da ve bir ölçüde öbür sanayileşmiş ülkelerde, araştırma-geliştirme kavramı birlikte ele alınınakta ve hem devletin, hem de özel sanayi kesiminin iktisadi planlamasının ayrılmaz bir parçasını oluşturmaktadır.
TARİH.
Sanayi araştırmasının kökenleri.
Bilimsel becerinin toplumun gereksinınelerini karşılamak amacıyla ilk kullanılması, Fransa’da genç devrimci yönetimin öteki Avrupa ülkeleri karşısında kendini savunduğu 1790’larda gerçekleşti. Sonuç olağanüstüydü. Top mermileri, semaforla haberleşme, gözetleme balonu ve barut yapımı hep bu dönemde geliştirilmiştir.
Başlangıçta, bilim adamları yalnızca bir avuç yetenekli insandan ibaretti. Almanya’ da Robert W. Bunsen maden eritıne fırınının tasarımını geliştirdi. İngiltere’de William H. Perkin, boyaların önce laboratuvarda, sonra da fabrikada yapay olarak üretilebileceğini gösterdi. İskoçya’da William Thomson (Lord Kelvin) telekomünikasyon kablolarının üretimine önayak oldu. ABD’ de Belçikalı Leo H. Baekeland ilk plastik olan bakaliti üretti. Bir de, başarılarını bilimsel kavrayışlarından çok, sezgi, beceri ve ticari zekâlarına borçlu olan mucitler vardı. Bunlar arasında John B. Dunlop, Samuel Morse ve Alexander Graham Bell sayılabilir.
ABD’de ve Batı Avrupa’nın pek çok ülkesinde sanayi, tek başına hareket eden bireylerin geliştirdiği düşüncelerle beslenirken, Almanya’da bilimsel ilerlemenin olanaklı kıldığı fırsatlardan yararlanınak üzere dikkatli ve planlı bir çaba gözleniyordu. 1900’lerde, Siemens, Krupp, Zeiss ve öbür sanayi kuruluşları bilimsel araştırma alanında yüzlerce insanın çalıştığı laboratuvarlar kurdular. 1870’te Alman sanayisinin tümünde ortak ölçü standartlarını oluşturmak üzere Physicalische Technische Reichsanstalt kuruldu.
ABD’de, 1867’de, Cambria Iron Company, 1875’te de Perınsylvania Demiryolu şirketi küçük birer laboratuvar kurdular. Ana şirketin gelirlerinin önemli bir bölümünü araştırmaya ayıran ilk laboratuvar Edison Electric Light Company oldu. 1878’de bu laboratuvarda 20 kişilik bir araştırma personeli çalışıyordu. ABD Ulusal Standartlar Bürosu (NBS) Almanya’daki benzer kuruluştan 31 yıl sonra, 1901’de kuruldu. ABD’nin önde gelen sanayi kuruluşları ancak I. Dünya Savaşı’ndan sonra araştırmaya önem vermeye başladılar. Bu dönemde General Electric, Du Pont, American Telephone and Telegraph Company, Westinghouse, Eastınan Kodak ve Standard Oil gibi büyük şirketler ilk kez araştırma laboratuvarları kurdular. I. Dünya Savaşı araştırma alanında çarpıcı bir gelişmeye yol açtı. Silah sanayisinin savaşan ülkelerde olduğu kadar tarafsız ülkelerde de hızlı biçimde geliştirilmesi zorunluluğu, bilimsel araştırmanın desteğine duyulan gereksinimi artırdı. Savaş sonrasında büyük sanayi kuruluşları kendi araştırma laboratuvarlarım oluşturma yolunda planlar yaptılar ve teknoloji alanında olağanüstü bir ilerleme kaydedildi.
Otomobil, uçak, radyo, uzak-mesafeli telefon ve birçok başka buluş bu dönemde gerçekleşti. Bu bilimsel çabaların en önemli etkilerinden biri, bozulan mali ve iktisadi koşullara karşın sanayi üretimini ve verimliliğini geliştirmek oldu. Ne var ki, 1930’ların başlarında sanayi üzerindeki iktisadi baskılar bir bunalım düzeyine ulaştı ve büyük sanayi kuruluşları araştırma ve geliştirmeye ayırdıkları fonları kısmaya ya da bütünüyle kaldırmaya yönelmek zorunda kaldılar. II. Dünya Savaşı Avrupa kıtasında her alanda olduğu gibi araştırma-geliştirme alanında da gerilemeye yol açtı. Almanya’da Nazi ideolojisi temel araştırmaya düşman bir tutum izledi ve kısa dönemde işine yarayacağını düşündüğü çalışmalara ağırlık verdi.
II. Dünya Savaşı ndan sonra araştırmageliştirme etkinliğinin yaygınlaşması. II. Dünya Savaşı’ndan sonra ortaya çarpıcı bir tablo çıktı. Bir yanda sanayisi yıkılmış bir Avrupa, öbür yanda sanayisi her zamankinden daha fazla büyümüş ve gelişmiş bir ABD vardı. Savaş sırasında geliştirilen radar, atom bombası ve V-2 roketleri insanoğlunun bilimsel araştırmayla varabileceği gelişmenin boyutları konusunda bir fikir veriyordu. Bu alandaki tek kısıtlama yetişmiş teknik personel eksikliğiydi. 1945’ten sonra pek çok sanayileşmiş ülkede teknik personel eğitimine ağırlık verildi ve yetişmiş teknik eleman sayısı hızla arttı. ABD’de özellikle uçak, savunına ve uzay sanayisi hızlı bir gelişme gösterdi. Eski Sovyetler Birliği’nin de uçak ve uzay sanayisi alanlarında önemli ilerlemeler kaydettiği bilinınektedir.
LABORATUVAR TİPLERİ.
Araştırma-geliştirme etkinliği yürüten laboratuvarlar, şirket laboratuvarları, devlete ait laboratuvarlar, bağımsız laboratuvarlar, araştırma kurulularının laboratuvarları ve üniversite laboratuvarları olarak sınıflandırılabilir.
Şirket laboratuvarları.
Araştırma, geliştirme ve deney laboratuvarları olarak üç kategoriye ayrılabilir. Araştırma laboratuvarları temel ve uygulamalı araştırmayı bir arada yürütürler. Geliştirme laboratuvarlarında belirli üretim süreçlerinin ve programlarının geliştirilmesine çalışılır. Deney laboratuvarlarındaysa bir şirketin tümünün, bir grup şirketin, ya da tek bir üretim biriminin ürettiği ürünün kalitesi denetlenınektedir.
Devlete ait laboratuvarlar.
Uygulama çeşitli ülkelerde az çok değişmekle birlikte devlete ait laboratuvarların çalışmaları özel şirketlere araştırma ve geliştirme alanında hizmet sunınak, ölçüm ve standartlaştırma sorunlarını çözmek, ürünlerin sağlığa uygunluğunu denetlemek, askeri teknolojinin geliştirilmesi için araştırma yapmak, bu alanda etkinlik gösteren sanayi kuruluşlarının ürünlerinin standartlara uygunluğunu denetlemek olarak özetlenebilir.
Bağımsız laboratuvarlar.
Yalnızca araştırma etkinliği sürdüren bağımsız bir laboratuvarın karşılaştığı en önemli güçlük, araştırma sonuçlarının hemen ya da kısa sürede gelir getiren bir özellik taşımamasıdır. Buna karşın, ABD’de Battelle Anısal Enstitüsü ve Stanford Araştırma Enstitüsü gibi bağımsız araştırma laboratuvarları hem gelişmiş hem de başarılı olmuşlardır. Arthur D. Little Inc. gibi, daha ticari özellikli araştırma laboratuvarları da vardır. Ayrıca hem ABD’de hem de Avrupa’da sanayi kuruluşlarına hizmet veren ürün analiz ve geliştirme laboratuvarları yaygındır.
Araştırma kurumlan.
Daha çok Batı Avrupa ve Japonya’da gözlenen araştırma kurumlan genellikle tek bir sanayi alanında uzmanlaşmıştır. Bu kurumlar esas olarak uzun vadeli araştırmaları yürütür ve İngiltere’de bu kurumların harcamaları devlet ile sanayi kuruluşları tarafından karşılanır. Almanya’da ve Fransa’da bu tür kuruluşlar devletçe finanse edilir, ancak etkinliklerinde bağımsızdırlar. Japonya’da bu kurumlan ilgili bakanlıklar denetler, ama bunlara yine sanayi kuruluşları yön verir.
Üniversite laboratuvarları.
İlke olarak üniversite laboratuvarları tümüyle bağımsızdır ve kendilerini ilgilendiren her alanda özgürce araştırma yapmaya yetkilidirler. Ancak, pratikte bu laboratuvarlar da sanayiyle yakın bağ içinde etkinlik göstermektedir.
kaynak: Ana Britannica
BAKINIZ
Bilimsel Yöntem (Bilimsel Araştırma Yöntemleri)
Bilim Nedir? Son düzenleyen Safi; 13 Ekim 2016 01:50
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!
