Üye Ol
Giriş
Hoş geldiniz
Misafir
Son ziyaretiniz:
15:31, 1 Dakika Önce
MsXLabs Üye Girişi
Beni hatırla
Şifremi unuttum?
Giriş Yap
Ana Sayfa
Forumlar
Soru-Cevap
Tüm Sorular
Cevaplanmışlar
Yeni Soru Sor
Günlükler
Son Mesajlar
Kısayollar
Üye Listesi
Üye Arama
Üye Albümleri
Bugünün Mesajları
Forum BB Kodları
Your browser can not hear *giggles*...
Your browser can not hear *giggles*...
Sayfaya Git...
Perşembe, 25 Nisan 2024 - 15:31
Arama
MaviKaranlık Forum
Tiyatro nedir, özellikleri nelerdir?
-
Tek Mesaj #7
_KleopatrA_
Ziyaretçi
14 Aralık 2009
Mesaj
#7
Ziyaretçi
Alıntı
Blue Blood
adlı kullanıcıdan alıntı
Tiyatronun
Öğeleri
Bir tiyatro eserinde iki temel öğe vardır:
a)
Tiyatro
da Olay: Her tiyatro eserinde bir olay ya da olaylar zinciri vardır. Bu olaylar eyleme dönüşmüş tutkular, özlemler, düşler ve isteklerdir. Her oyunda dramatik eylem, bir anadüşünceye, bir duyguya dayanır. Sözgelimi, Shakespeare’nin Kral Lear adlı tiyatro eserindeki olaylarla okuyucuya iletilmek istenen düşünce şudur: “Güzel ve parlak sözlere inanış, körü körüne güven, en güçlü kişileri bile yıkıma götürür.” Oyunda, Kral Lear kızlarının yaldızlı sözlerine inanarak onlarla iktidarı paylaşır. Kızları da devleti ele geçirince babalarını saraydan kovarlar. Bunun üzerine Kral Lear, doğru sözlü olduğu, gerçekleri yüzüne karşı söylediği için mirasından yoksun bıraktığı kızının yanına sığınır. Kızlarının aldatıcı sözlerine kanarak yitirdiklerini düşünür ve sonunda çıldırır. Böylece bir dizi dramatik olay ortaya çıkar.
b)
Tiyatroda Kişiler:
Tiyatro eserlerinde olaylar bir savaşımdan (mücadeleden) doğar. Bu savaşımda farklı güçler karşı karşıya gelir. Oyun da böylece yeni boyutlar kazanır. Olayların ortaya çıkışında etken olan varlıklara oyunun kişileri denir. Tiyatronun amacı insan ve toplum yaşamını anlatmak olduğuna göre insansız bir tiyatro düşünülemeyeceği açıktır. Romanda olduğu gibi, tiyatroda da yazar tipleş-tirme ya da karakter çizme yöntemine başvurabilir.
Tiyatro eserlerinde olay ve kişiler gibi temel öğeler yanında dekor, giysi ve ışık gibi yardımcı öğeler de bulunur. Bir tiyatro eseri serim (başlangıç), düğüm (gelişim) ve çözüm (sonuç) gibi bölümlerden oluşur.
Tiyatro Eseri (Oyun, Piyes): Sahnede oynanmak için yazılmış eserlerdir. Oluş halindedirler. Yazarın ağzından anlatılmaz.
Olay: Tiyatro eserinin konusudur. Serim, düğüm, çözüm bölümlerinden oluşur.
Kişi: Tiyatro eserinde kişiler eylem içinde verilir.
Üslup: Söyleyiş özelliğidir.
Oyuncu: Tiyatronun temelini oluştururlar. Rolü canlandırırlar.
Sahne: Olayın geçtiği yerdir. (Fıkra, meclis)
Seyirci: Tiyatro izleyicisidir.
Alıntı
Blue Blood
adlı kullanıcıdan alıntı
Tiyatro
Biçimleri
Tiyatro
türünün başlıca biçimleri şunlardır:
a) Benzetmeci
Tiyatro
:
Sahne
de gösterilenlerin gerçek yaşamdan farklı olmadığını anlatan
tiyatro
eserleri, benzetmeci
tiyatro
nun örnekleridir. Bu tür
tiyatro
nun amacı, seyircileri
Sahne
de gördüklerinin bir oyun olmadığı, yaşamlarından bir kesit olduğu düşüncesine götürmektir. Benzetmeci
tiyatro
, seyirciyi böylece yanıltmak ister.
Oyun
cular,
Sahne
de rol yaparken sanki hiç seyirci yokmuş gibi davranırlar.
Oyun
un bitiminde de ortada gözükmeyerek seyircide uyandırdıkları etkinin sürüp gitmesini düşünürler.
b) Göstermeci
Tiyatro
: Bu
tiyatro
biçimi benzetmeci
tiyatro
ya karşıt bir anlayışla geliştirilmiştir. Göstermeci
tiyatro
da
Sahne
de gösterilenlere aldanmamak gerektiği, bunun bir oyundan ibaret olduğu vurgulanır.
Sahne
ile seyirci arasında yakın bir diyalog vardır.
Oyun
cular zaman zaman seyircilere seslenirler ve
Sahne
de gösterilenlerin bir oyundan ibaret olduğunu hatırlatırlar.
Türk
halk
tiyatro
sundaki
Orta oyunu
, göstermeci
tiyatro
nun tipik bir örneğidir.
c) Epik
Tiyatro
: Ünlü Alman oyun yazarı Bertold Brecht tarafından ortaya konulan epik
tiyatro
, göstermeci
tiyatro
nun geliştirilmiş biçimidir. Bu tür
tiyatro
da amaç, seyirciyi
Sahne
ye iyice yabancılaştırmaktır.
Oyun
daki olaylar arasında bir bütünlük yoktur.
Olaylar, durumlar parça parça verilir; arada bir şarkılar,
Türk
üler söylenir, anlatıcılar devreye girer. Seyirci tam bir gözlemci olarak kalır. Acı duymak, sevinmek, coşkulanmak yerine durumlar üzerinde düşünür; kendisini ve olayları nasıl değiştirebileceğini anlamaya çalışır.
Brecht’in “halkçı
tiyatro
” adını verdiği epik
tiyatro
,
Sahne
yi bir ideolojinin propaganda aracı olarak kullanır; seyircilerin kalbine değil, kafasına seslenir. Bizde, Haldun Taner’in “Keşanlı Ali Destanı” adlı oyunu ilk epik
tiyatro
denemesidir.
kaynak
Tiyatro Nedir?
Tiyatro
, çeşitli
tiyatro
gösterilerinin izleyici önünde oynandığı yere denir.
Tiyatro
sözcüğü Yunanca’da “seyirlik yeri” anlamına gelen teatron’dan türetilmiş, dilimize İtalyanca’daki teatro sözcüğünden geçmiştir.
Tiyatro
, hayatta gelip geçmiş veya olabilecek yada tümüyle imgesel olayların belli yerlerde, yetenekli kişilerce (artistlerce) seyirciler önünde canlandırılması sanatıdır. İçinde bu sanatın gösterildiği yapıya
tiyatro
, burada temsil edilmek üzere hazırlanmış yazıya da
tiyatro
yapıtı (piyes) denir. Günümüzde modern bir
tiyatro
binası başlıca üç bölümden oluşur. İzleyicilerin oturarak oyunu izlediği oditoryum, oyunun sergilendiği sahne, sahnenin iki kenarında ve arkasında çeşitli dekor ve gereçlerin bulunduğu sahne arkası yada kulis.
Tiyatro
yapıtları Anadolu’nun Eski Çağ’da gelişmiş büyük kentlerinde (Side, Aspendos, Efes, Bergama vb.) ve Ege uygarlığının geliştiği ülkelerde, üstleri açık olarak (açık hava
tiyatro
su), özellikle dağların ve tepelerin yamaçlarında, eteklerinde kuruludur. Seyircilerin oturacakları yerler, basamaklar ve yarım daireler oluşturacak biçimde yükselirdi (anfiteatro). Yarım dairenin ortasında ve en alt sıranın önünde orkestra, gerisinde oyuncuların soyunma odaları ile depolar vardı.
Tarih boyunca toplumların değişimine paralel olarak
tiyatro
çeşitli evrimler geçirmiştir. Mesela Romalılar ayrı biçimde taştan, büyük
tiyatro
lar yaptılar. Roma
tiyatro
sunda basamaklı sıralara duvarlar destek oldu. Sahnenin de değişik bir görünüşü vardı. Yerler sınıflara göre ayrılmıştı.
Ortaçağ Avrupa’sında dinsel konularla ilgili temsiller kiliselerde verildi. Daha sonra
tiyatro
kiliseler dışında da gelişti. Temsiller kent meydanlarına kurulan salaş sahnelerde verilmeye başlandı.
Rönesans sonlarında
tiyatro
büyük önem kazandı. Opera türünün doğuşu da bu çağda olmuştur. XVIII. Yüzyılda birer sanat anıtı olan opera binaları yapıldı.
Tiyatro
uluslar arası bir sanat kolu haline geldi;
tiyatro
için okullar açıldı. XX. Yüzyılda
tiyatro
yapıları ve temsiller her yönüyle büyük gelişmeler gösterdi.
Tiyatro
sanatı hareket ve sözle bir öyküyü canlandırma sanatıdır. Sahnelenen oyunun izleyici üzerinde güçlü bir etki oluşturması için dekor ve kostümün yanı sıra çeşitli ışıklandırma ve ses aygıtlarından da yararlanılır. Bir yada daha çok oyuncunun tanrılarla ilgili öyküleri canlandırdıkları dinsel törenlerden doğan bu sanatın ortaya çıkış tarihi tam olarak bilinmemektedir. Gene de
tiyatro
oyunları bir çok eski toplulukta ilkel biçimde de olsa sahneleniyordu.
Tiyatro
sanatı Eski Yunan’da altın çağını yaşadı. Acı çekme ve ölüm gibi acıklı konuları işleyen ve mutsuz bir sonla biten trajedi ile yaşamın gülünç yanlarını ortaya koyan komedi türlerini Yunanlılar ortaya çıkardı. Klasik
tiyatro
olarak bilinen Eski Yunan oyunları, tıpkı daha yeni sayılan yazarların bir yüzyıl öncesine kadar yazdıkları oyunlar gibi koşuk biçiminde yazılıyordu. Bugün yazılan oyunların hemen hemen tümü ise düz yazıyla kaleme alınmıştır
Alıntı
Misafir
adlı kullanıcıdan alıntı
tiyatro nedir ozellikleri nelerdir
BEĞEN
Paylaş
Paylaş
Cevapla
Kapat
Saat: 15:31
Hoş Geldiniz Ziyaretçi
Ücretsiz
üye olarak sohbete ve
forumlarımıza katılabilirsiniz.
Üye olmak için lütfen
tıklayınız
.
Son Mesajlar
Yenile
Yükleniyor...