Arama


Daisy-BT - avatarı
Daisy-BT
Ziyaretçi
18 Aralık 2009       Mesaj #2
Daisy-BT - avatarı
Ziyaretçi
Alıntı
Misafir adlı kullanıcıdan alıntı

iyi günler.Bana osmanlı devletinde ayanlık kurumu ile ilgili bilgiler lazım.Ayanlık ne zaman doğmuştur,gelişimi,sonu vs..

Teşekkürler


Osmanlı Devleti'nde 16. yüzyılın ikinci yarısından itibaren merkezi otoritenin zayıflamaya başlamasına paralel olarak devletle halk arasında irtibatı sağlayan mahalli ileri gelenler (ayan) yavaş yavaş önem kazanmaya başladı.

Ayanlar, özellikle merkezi otoriteyi sürdüremeyen, kırsal alanda tımar sisteminin yozlaşması ve zayıflamasıyla denetim gücünü yitiren ve gerek bu boşluktan ötürü, gerekse nüfus artışı ve işsizlikle birlikte baş gösteren iç ayaklanmalar karşısında merkezi devletin de onayladığı yerel savunma milislerinin liderleri konumunda olan ve zaman içinde iltizam sistemi sayesinde iktisadi olarak da güçlenen, neredeyse devletin taşradaki gayri resmi temsilcileriydi.


Bunlar devletin içine düştüğü sıkıntıların ortaya çıkardığı boşluktan faydalanıp zamanla iktisadi ve siyasi ağırlıklarını merkezi otorite aleyhine genişlettiler. 18. yüzyıla gelindiğinde ayan artık devletin ve merkezi otoritenin karşısında önemli bir güç haline gelmiş, Anadolu ve Rumeli'de güçlü ayan aileleri ve hanedanları teşekkül etmişti. Ayanların devletle ve birbirleri ile mücadeleleri sosyal yapıyı ve dengeleri bozmuştu.

Sened-i İttifak ile Sultan II. Mahmut ayanların bu ağırlığını kabul etti, ancak onları bir nevi disipline etmeyi de başardı. Padişah yetkileri üzerinde ilk kez halktan bir grubun sınırlamasını kabul ediyor gözükse de, kısa süre sonra bu anlaşma yardımıyla ayanları zayıflatmayı başardı.

Ayanlık buyrulduları rüşvete konu olunca bu kurum 1786’da kaldırılmış yerine şehir kethüdalıkları kurulmuştur. Ancak, aradan fazla zaman geçmeden ayanlığa tekrar dönülmüştür.

Osmanlı Devleti özellikle II. Mahmut’tan itibaren ayan ailelerine mensup kişilere devlet memurluğu vererek etkilerini kırmış ve Tanzimat’tan sonra hükümet, vilayet idaresini doğrudan doğruya merkezden gönderilen valiler vasıtasıyla yürütmeye başlamış ve böylelikle Osmanlı tarihinde görülen “ayanlar devri” kapanmıştır . Ayrıca ayanlığın güçlenmesinde etkili olan malikane sistemi ile mütesellimliğe Tanzimat devrinde son verilmesi ayanların güç kaybetmesine neden olmuştur.


Daha fazla bilgi için tıklayınız: Ayan (Ayan Devri)