Hal değişimi, bir maddenin faz durmunu tanımlar. Şu anda 16 tane madde hâli tanımlanır. Bunlardan üçü katı, sıvı ve gaz olarak adlandırılan klasik hallerdir. Klasik haller dışında; sıvı kristal, amorf katı, manyetik düzenli, süperiletken, süperakışkan, Bose-Einstein yoğunlaşması, Rydberg molekülü, plazma (iyonlaşmış gaz), kuark-gluon plazması, dejenere madde, süperkatı, sicimsi sıvı ve süpercamdır.
Gündelik hayatta maddeler genel olarak katı, sıvı ya da gaz halinde bulunur, ancak Dünya dışında, evrendeki maddenin %99'u plazma (iyonlaşmış gaz) halindedir. Madde, istenildiğinde ortam şartları elverişli hale getirilerek bir halden diğerine dönüştürülebilir.
Hal değişimleri- Katı, ısı alarak sıvı hale geçer. Bu olaya erime denir.
- Katı, ısı alarak gaz hale geçer. Bu olaya süblimleşme denir.
- Sıvı, ısı alarak gaz hale geçer. Bu olaya kaynama, buharlaşma denir.
- Gaz, ısı alarak plazma hale geçer. Bu olaya iyonizasyon denir.
- Plazma, ısı vererek gaz hale geçer. Bu olaya deiyonizasyon denir.
- Gaz, ısı vererek sıvı hale geçer. Bu olaya yoğunlaşma denir.
- Gaz, ısı vererek katı hale geçer. Bu olaya kırağılaşma (depozisyon) denir.
- Sıvı, ısı vererek katı hale geçer. Bu olaya donma denir.
Hal değişimlerine örnekler
Gazdan Sıvıya > Bulutlardan yağmur yağması (Yoğunlaşma)
Gazdan Katıya > Havadaki suyun donarak kar ve don olarak yağması (Kırağılaşma, depozisyon)
Sıvıdan Katıya > Suyun donup buz kütlesi olması (Donma)
Sıvıdan Gaza > Suların buharlaşması (Kaynama)
Katıdan Sıvıya > Buzun eriyip su olması (Erime)
Katıdan Gaza > Naftalin (Süblimleşme)
Suyun halleri > Buz katı / Su sıvı / Buhar gaz
Su, donarak buz olur (ısı kaybederek).
Buz, ısınır, sıvı yani su olur (ısı alarak).
Su, kaynar buharlaşarak gaz olur (ısı alarak).
BAKINIZ Maddenin Hal Değişimi Son düzenleyen Safi; 17 Ağustos 2016 16:47
