Yıldızlar ve Karadelikler
Üzerinde yaşamış olduğumuz Dünya gezegeni ve milyarlarca gezegen ile beraber milyarlarca yıldız,uzay denilen madde ve enerji dengesinin sağlandığı boşlukta yer alır.Aslında boşluk kelimesi yanlıştır,çünkü boşluk diye bir şey yoktur.Uzay,gezegenlerden ve yıldızlardan sürüklenen gaz ve toz bulutlarından oluşmakta,ayrıca fotonlar ve diğer elektromanyetik dalgaların varlığı da dikkati çekmektedir.
Uzayın tahmini yaşı olarak 5 milyar yıl denilmekte(Dünya yılı),ve madde ile zamanın başlangıcı olarak bu kadar yıl önceki big-bang teoremi ortaya sürülmektedir.Asıl olarak big-bang teoreminin açılımı büyük patlamadır,ancak patlamalar tamamen yıkıcı etkiye sahiptir.Ama bu büyük patlama sonucu bir noktadan bütün evren büyük bir denge içerisinde yaratılmıştır.Olmayan bir noktadan sonuç olarak bütün evren ve zaman başlamıştır.Galaksiler,yıldızlar,gezegenler…Belirli yörüngeler içerisinde dönmeye başlamışlar ve bu büyük bir denge içerisinde devam etmiştir.
Uzayın en büyük kitleli madde ve enerji yumaklarından bir tanesi,yıldız adını verdiğimiz gök cisimleridir.Yıldızlar birer denge noktası gibi diğer gökcisimlerini etraflarında tutarak,uzayın denge içerisinde bulunmasını sağlarlar.Asıl olarak yıldızlarda galaksi merkezlerinin etrafında dönerler.Örneğin,bizim Dünya gezegenimizin bağlı olduğu Güneş yıldız,Samanyolu Galaksisi etrafında Dünya yılı olarak 250 milyon yılda bir turunu tamamlamaktadır.
Yıldızların nerdeyse tamamının düzeni aynıdır.Nedir,bu düzen??Kısaca, hidrojen atomunun büyük basınç ve sıcaklık altında füzyon reaksiyonuna uğrayarak helyum ve enerjiye dönüşmesidir,diyebiliriz…Harcanan hidrojen miktarı çok fazla olup meydana gelen enerji miktarı da çok fazladır.Oluşan enerji,fotonlar ve elektromanyetik spektrumdaki bazı dalga tipleri şeklinde yayılarak uzayı aydınlatırlar.Peki diyebilirsiniz ki,göremediğimiz mikrodalga ve radyo dalgaları uzayı nasıl aydınlatırlar?Yapılan radyo dalgası teleskopları sayesinde,kızıl ötesi teleskoplar sayesinde göremediğimiz dalgaları yayan yıldız sistemleri hakkında bilgi sahibi oluyoruz ve onların milyonlarca hatta milyarlarca yıl önceki durumları hakkında bilgi sahibi oluyoruz.Kafanıza takılabilir,neden böyle dedim?En yakın yıldız kümelerinin birbirinden milyonlarca ışık yılı uzaklıkta olduğunu düşünürsek,gördüğümüz yıldız görüntülerinin de milyonlarca yıl önceye ait olduğunu buluruz.Yapılan çalışmalar sonucunda bu uzaklıkların sabit kalmadığı ve yıldızların birbirinden gittikçe uzaklaştığı tespit edilmiştir.Yani,bir zamanlar,Einstein’in ileri sürdüğü ancak ileriki yıllarda en büyük yanılgım dediği hipotezde olduğu gibi uzay sabit olmayıp genişlemektedir.Big-bang teoreminden beri bu genişleme sürmüş ve günün birinde bu genişlemenin sona erip uzayın büzüleceği tahmin edilmektedir.
Konu itibariyle evrenin sonu değil,yıldızların sonu hakkında bazı şeyler belirtmek istiyorum…Milyonlarca ve hatta milyarlarca yıl boyunca hidrojenini kullanan yıldızlar,sonunda yakıtlarını tüketerek büzüşürler ve çok büyük bir basınç ve kütle yumağı haline gelirler.Sonuç olarak yıldızlar büyüklüklerine göre birer beyaz cüce veya kırmızı dev haline gelirler.Ama netice itibariyle hepsinin kütle yoğunlaşması çok fazla olduğu için,ışığın bile yanından kaçamadığı birer karadelik haline gelirler…Daha sonra da uzayı birer elektrik süpürgesi gibi temizleyerek, madde ve enerji yığınlarından kurtarırlar…
Kaynak:Bilimnet
Son düzenleyen nötrino; 24 Mart 2016 21:11
