ANZAVUR AYAKLANMASI
Kurtuluş Savaşı sırasında Anadolu'daki direnişi kırmayı amaçlayan ayaklanmalardan en önemlisidir. Sivas Kongresi sonrasında İstanbul Hükümeti Kuvayı Milliye karşıtı etkinliklerini artırdı. Kuva-yı Milliye'cilerin, I. Dünya Savaşı'ndaki yenilginin sorumlusu olarak görülen İttihat ve Terakki'nin devamı olduğu, dine ve halifeye karşı oldukları propagandasıyla halk Kuvayı Milliye'ye karşı kışkırtılıyordu. Bu amaçla, eski bir jandarma subayı olan Anzavur Ah-med yönetiminde ayaklanma düzenlenerek Kuzey Ege ve Marmara bölgelerindeki direni­şin gücü kırılmaya çalışıldı.

Anzavur Ahmed Eylül 1919'da Biga, Gö­nen ve Manyas'ta halkı ulusal kurtuluşçu güçlere karşı kışkırtma çalışmalarına başladı. Balıkesir yöresinde çevresine topladığı eşkiya çeteleriyle 2 Ekim 1919'da Susurluk'u basa­rak oradaki silahlan ele geçirdi. Daha sonra Kuvayı Milliye güçlerine saldırmak üzere Bursa'ya yöneldi. Aynı ay içinde Kirmastı (Mustafakemalpaşa) yakınlanndaki Söğütalan'da Kuvayı Milliye birliklerince kıstınlan Anzavur, Çerkeş Ethem'in de yardımıyla dağıtıldı. Manyas'a kaçan Anzavur'un ilk ayaklanması başansızlıkla sonuçlandı.

Anzavur Ahmed ikinci kez 1920 Şubat'ında ayaklandı. Gâvur İmam adlı bir başka ayak­lanmacının ele geçirdiği Biga'ya giden Anza-vur'u, İstanbul Hükümeti Balıkesir valiliği­ne atadı. Ayaklanma hızla çevreye yayıldı. Anzavur üzerine gönderilen askeri birlikleri yenilgiye uğrattı. Ayaklanmanın boyutları bü­yüyerek Gönen, Manyas, Ulubat, Susurluk, Bandırma ve Karacabey ayaklanmacıların eli­ne geçti. Çerkeş Ethem ve Demirci Mehmed Efe gibi Kuvayı Milliye güçleri Bursa üzerine yürüyen Anzavur'u Kirmastı-Susurluk yolu üzerindeki Yayaköy'de 16 Nisan 1920'de kar­şıladı. Zorlu bir savaştan sonra Anzavur'un kuvvetleri yenildi. Anzavur İstanbul'a kaçtı. Geride kalan adamlan direnmek istedilerse de dağıtıldılar. Böylece, Batı Cephesi'nin oluşturulmasını ve Yunan işgalinin durdurul­masını geciktiren Anzavur Ayaklanması nisan sonunda kesin olarak bastınlmış oldu.