Televizyonun insan hayatındaki yeri, önemi ve etkileri

• Televizyon, günlük hayatımızın görsel ve işitsel anlamda vazgeçilmez unsurlarından biridir.
• Çağımızda, insan hayatını iletişim ve bilgilenme anlamında olumlu ya da olumsuz etkileyen önemli faktörlerden biridir.
• Günümüz insanının iş dışında en fazla zaman ayırdığı etkinlikler arasında yer alır.

• İletişim aracı olarak televizyon
• Kültür aracı olarak televizyon
• Eğitim aracı olarak televizyon
• Tüketim (reklam) unsuru olarak televizyon
• Televizyonun olumlu etkileri
• Televizyonun olumsuz etkileri
• Televizyonun çocuklar üzerindeki etkileri
• Televizyon izlerken nelere dikkat etmek gerekir?

• Televizyon küresel bir iletişim aracıdır.
• Yayımlanan haberlerle dünyayı yönlendirmektedir.
• Belgesellerle dünyanın bir ucunda bulunan insanların belki de hiçbir zaman göremeyecekleri, doğal çevre, kültürel varlıklar, tarihi ve turistik yerler evlerin içine kadar girebilmektedir.
• Dünyanın her hangi bir yerindeki olaylardan anında haberdar olmayı sağlar.

• Yayınlanan programlarla insanların kültürleri tanımasına yardımcı olur.
• İnsanların kültürlenme sürecinde önemli bir yeri vardır.
• Evrensel kültür değerlerinin oluşmasında etkilidir.
• Kültürel yozlaşmada birinci derecede etkili bir faktördür.

• Yayınlanan programlarla televizyon bir eğitim aracıdır.
• Toplum değerlerinin oluşmasında etkilidir.
• Açık öğretim lisesi programları, eğitim çağı dışına çıkmış insanların yetiştirilmesinde yararlı olabilmektedir.
• Çocuk programları ile çocukların yetiştirilmesinde göz ardı edilemez bir etkiye sahiptir.
• Hazırlanan filmlerle televizyon, toplumda olması gerekenlerle olmaması gerekenlere eleştirel bir yaklaşımla baktığında eğitici bir nitelik kazanmaktadır.
• Özellikle küçük yaştaki çocukların televizyonun karşısında fazla kalması nedeniyle, bu çocukların genel karakterini televizyonun oluşturduğu söylenebilir.
• Şiddetin yaygınlaşmasında önemli bir etkendir.

• Yayınlanan reklamlarla insanlar tüketime yönlendirilmektedir.
• İnsanlarda kalite ve fiyat kriterlerinin ötesinde marka kriteri gelişmekte ve marka tutkusu oluşturulmaktadır.
• Piyasadaki mal ve hizmetlerden haberdar olmayı sağlamaktadır.
• Özellikle ekonomik düzeyi düşük ailelerin çocuklarında, reklamlarda görülen fakat alınamayan ürünlerden ötürü psikolojik rahatsızlıklar ortaya çıkmaktadır.

• Çocuklar ve gençler lüks tüketime yönlendirilmekte, aile ekonomileri zor duruma sokulmaktadır.
• Özellikle çocuklarda ve gençlerde gelişen lüks tüketim nedeniyle her istenileni alma isteği çocukları ve gençleri suça (hırsızlık, gasp, kapkaç) itmektedir.
• İstedikleri alınamayan çocuklar aşağılık kompleksine kapılmakta, özellikle ergenlik döneminde ailelerinden utanç duymaktadırlar.

• Televizyonun etkisinin olumlu ya da olumsuz olması tamamen kullanmaya ve yayınlanan programlara bağlıdır.
• İzlenecek programlar iyi seçildiği takdirde televizyonun yaydığı az miktardaki radyasyon dışında hiçbir zararı olmaz.
• Programlarda seçici davranılmadığı takdirde televizyonun bir çok zararı ortaya çıkabilmektedir.

• İstenildiği takdirde, programlarda seçici davranıldığı takdirde iyi bir zaman geçirme aracıdır.
• Günümüzde yakın çevresiyle, komşusuyla ilişkisi olmayan insanlara dünyanın her yanını tanıtabilmekte.
• Eğitici programlarla yetişkinleri olduğu kadar çocukların eğitimi üzerinde de etkili olabilmektedir.
• Haber kuşak programlarıyla ülke içinde ve dünyada meydana gelen gelişmelerden insanların haberdar olmasını sağlamaktadır.
• Toplumsal kültürün yaygınlaştırılmasında etkilidir.
• Alanlarında uzman kişilerce toplumun bilgilendirilmesini sağlamaktadır. (Sağlık, deprem, ekonomi vb.)
• Çocuklara yönelik yayın kuşaklarıyla çocukların zihinsel, ruhsal gelişimlerine katkı sağlanabilmektedir.
• Eğlence programlarıyla günümüzde yoğun stres altında yaşayan insanların stresinin azaltılmasında önemli bir etkendir.
• Eğlence yerlerine gidemeyen, ekonomik sıkıntılarla boğuşan günümüz insanının eğlence ihtiyacını gidermektedir.
• Eğitim kuşağı programlarla yüz yüze eğitim imkanına sahip olmayan insanımıza eğitim imkanı sağlayabilmektedir.

• İnsanların zamanını boşa harcamasına yol açar.
• Televizyonun başında fazla kalmak iş gücünde azalmaya yol açar
• Yakın mesafeden seyredilen televizyon çeşitli göz kusurlarına yol açabildiği gibi, insan vücudunu radyasyona maruz bırakır.
• Son zamanlarda yaygınlaşan olumsuz haber programları insanların ruh sağlığında bozulmalara yol açar.
• Toplumsal kültürün yozlaşmasında, milli kültürün bozulmasında etkili olur.
• Aile içi şiddeti körüklemektedir.
• Çocuklar üzerinde pek çok olumsuz etkiler bırakmaktadır. (Ayrı bir başlıkta ele alınacaktır.)
• Lüks tüketimi artırmaktadır.
• Dar bütçeli ailelerde geçimsizliğe yol açmaktadır.
• Hırsızlık, kapkaç, gasp gibi olaylarla birlikte toplumsal şiddeti körüklemektedir.
• Magazin programları ünlülerin gayri meşru yaşantılarını meşru gibi göstermekte, kültürel yozlaşma pençesindeki gençleri gayri meşru bir hayata özendirmektedir.
• Kişilik ve kültür bunalımı yaşayan ve aile baskısı içindeki gençlerin evden kaçarak kötü yollara düşmesinde etkili olmaktadır.
• Türk toplumunun milli kültür unsurlarını yok ederek, yabancı kültür unsurlarına açık hale gelmesine yol açmaktadır.
• Toplumda farklı kültür değerlerini, farklı felsefi inançları benimsemiş grupların oluşmasına yol açarak, gruplar arası çatışmaları körüklemektedir.
• Türkçenin gelişimini olumsuz etkilemektedir.
• İnsanların ülke problemlerine duyarsızlaşmasına yol açar.
• Hazırlanan programlar daha çok çağdaşlık, özgürlük, modernlik ve cesurluk maskesi altında gençlere sunularak onlardan asi bir toplum oluşturulmaya çalışılmaktadır.

• Derslere yönelik etkileri
• Sosyal gelişimine etkileri
• Fizyolojik gelişimine etkileri
• Psikolojik gelişimine etkileri
• Cinsel gelişimine etkileri

• Aşırı televizyon seyreden çocuklarda uyku düzensizliği meydana gelir ve derslere kendilerini veremezler
• Televizyon izlemekten derslere yeteri kadar zaman ayıramazlar.
• Yeterince uyuyamayan çocuklarda fiziksel yorgunluk meydana geleceğinden dersleri anlamakta güçlük çekerler.
• Ödevlerini ya hiç yapmazlar, ya da başta savma yaparlar, ödevler amacına ulaşmaz.
• Filmlerin etkisinde kalan öğrenciler, ders aralarında sürekli filmlerden bahsedeceğinden bir türlü kendilerini derslere veremezler.

• Çok fazla televizyon seyreden çocuklar arkadaş ortamından uzak kalırlar.
• Arkadaş ortamının etkileşimini yaşayamadıkları için insanlarla ilişki kurmada sıkıntılar yaşarlar.
• Paylaşmayı öğrenemezler.
• Kişiler arasındaki hak, hukuk, adalet kavramları gibi kavramlar gelişemez, toplumda uyumsuz birer birey olarak ortaya çıkarlar.
• Toplum içerisinde ayakta kalmayı, denge kurmayı öğrenemediğinden sürekli davranış bozuklukları gösterirler.

• Çocuklar televizyonlardaki reklamlarda gördükleri çikolata, cips vb. gıda maddelerini yemek ister. Bunların besin değeri olmadığından çocuklar sağlıklı beslenemez.
• Çocuklar televizyon başında hareketsiz kaldıklarından çeşitli, kas, iskelet ve sinir sistemi rahatsızlıklarına yakalanabilirler.
• Çocuklar abur cuburla sağlıksız beslenme ve televizyon karşısında hareketsiz kalmalarından dolayı çağın hastalığı olan obeziteye daha kolay yakalanabilmekte ve bu hastalık daha başka hastalıkların tetikleyicisi olabilmektedir.

• Aşırı derecede televizyon seyreden çocuklar gerçeklerden kopuk, hayali bir yaşantı gerçekleştirirler.
• Televizyonlardaki şiddet içerikli programlar çocuklarda şiddeti normal hale getirir
• Çocuklar saldırgan ve geçimsiz olurlar.
• Televizyonlardan örnek alınan karakterler çocukların gelişimini olumsuz etkilemektedir.
• Uzun süre televizyon seyreden çocuklar ileriki yaşlarda duygusuz ve duyarsız davranırlar, hiç bir olayı sorun etmeme eğilimi gösterirler.

• Televizyonlardaki erotik filmler ve pornografik görüntüler, çocukların zamanından önce bulüğ çağına girmelerine neden olmaktadır.
• Cinsel dürtülerle toplumun değer yargıları arasında bocalar. Yol gösterilmediğinde psikolojik bunalıma düşer.
• Ayıp, günah gibi toplumsal baskılarla cinsellik arasında bocalayan çocuk çevresini yargılamaya başlar ve doğru bir şekilde bilgilendirilmediğinde çevresindekilere karşı güvensizlik duymaya başlar.
• Erken ergenlik dönemine giren çocuklar zamanında ve doğru bilgilendirilmedikleri takdirde cinsel sapkınlıklara yönelebilirler.

• 0-3 Yaş arasındaki çocuklara kesinlikle televizyon izletmek doğru değildir. Bu yaşlarda çocuk televizyonun ses ve renk uyumuna dikkat eder. Başka bir şey algılamaz. Bu durum çocuklarda konuşma geriliği ve iletişim kurma yetersizliğine yol açar.
• 4-7 Yaş arası çocukların izleyeceği programlar iyi belirlenmelidir. Bu çağdaki çocuklarda soyut düşünce gelişmediğinden izlediklerini gerçek sanarak uygulamaya çalışabilirler
• 7-12 Yaş arasındaki çocuklarda tehlike bu çağın özdeşim kurma çağı olmasından kaynaklanmaktadır. Bu çağda çocuklar kendilerine bir örnek insan seçerler ve onun gibi olmaya, onun gibi davranmaya çalışırlar. Bu nedenle bu çağda çocuklara izletilen filmler ve karakterler çocuğun gelişimini olumsuz etkileyecek türde olmaması gerekir.
• Çocukların algılama düzeylerine uygun ve olumlu karakterlerin yer aldığı filmler izletilmelidir.
• Şiddet ve cinsel içerikli filmler çocuklara izletilmemeli.
• Çocukların eğitimine katkı sağlayabilecek nitelikli programlar izletilmeli.
• Haber programları 12 yaş altındaki çocuklara izletilmemeli
• Genellikle dizi filmler bağımlılık yapmakta, bir sonraki bölümü merak uyandıracak şekilde bitirilmektedir. Bu nedenle dizi filmlerin seyrettirilmesi de çok doğru değildir.
• Müzik klipleri genellikle cinsellik içerikli olmaktadır. Aralarında olumsuzluk içerenler bulunmasına rağmen, azınlıktadır. Müzik kliplerinin izletilmesinde de sakınca bulunmaktadır
• Çocukların uyku düzenini sarsacak şekilde geç saatlerdeki programlar hiçbir şekilde izletilmemelidir.
• Ailece televizyon izleniyorsa genel ahlaki değerlere uygun programlar izlenmelidir.
• Çocuklar televizyon izlemeden çok kitap okuma, arkadaşlarıyla oyunlar oynama gibi etkinliklere yönlendirilmelidir.
• Televizyon izlerken olumsuz bir görüntü ile karşılaşınca anne ve babalar televizyonu kapatarak sansür uygulama yerine olumsuzluğu çocuklara açıklamalıdırlar. Açıklama yapılamayacak durumlarda ise çocuğun ilgisi başka yönlere çekilmelidir.
• Televizyon karşısında çocuklara ders yaptırmak kesinlikle doğru değildir.