Anadolu Beylikleri [değiştir]

Anadolu Beylikleri, Türklerin 1071’deki Malazgirt Savaşı’ndan sonra Anadolu’da kurdukları devletlerdir. Savaşın hemen ardından, özellikle Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu'da kurulan devletlere Birinci Dönem Anadolu Beylikleri, aynı dönemde; önce Anadolu'nun batı ucunda İznik'i başkent edinen, sonradan da Haçlı Seferleri nedeniyle başkentini Konya'ya taşıyarak Orta Anadolu merkezli olarak devam eden Anadolu Selçuklu Devleti’nin zayıflaması ve yıkılmasından sonra kurulan devletler ise İkinci Dönem Anadolu Beylikleri olarak ifade edebilir.[1]


Anadolu Türk Beylikleri Haritası
1. Dönem Beylikleri Başkent Hakimiyet dönemi
Çaka Beyliği İzmir 1081 - 1098
Dilmaçoğulları Beyliği Bitlis 1085 - 1192
Danişmendliler Beyliği Sivas 1072 - 1178
Saltuklu Beyliği Erzurum 1072 - 1202
Ahlatşahlar Beyliği Ahlat 1100 - 1207
Artuklu Beyliği Diyarbakır ve Mardin 1102 - 1408
İnaloğulları Beyliği Bitlis 1098 - 1183
Mengüçlü Beyliği Erzincan 1072 - 1277
Erbil Beyliği Erbil 1146 - 1232
Çubukoğulları Beyliği Çemişgezek 1085 - 1092?

Alp Arslan Anadolu'yu fethetmekle görevlendirdiği Türkmen beylerine, ele geçirdikleri yerleri yurt olarak verdi. Bu beyliklerin çoğu da Alp Arslan'ın ordusunda görev almış bu Türkmen beylerince kuruldu. Bu beylikler, Büyük Selçuklu Devleti’ne bağlıydı, ama bağımsız yönetiliyordu. 13. yüzyılda Anadolu'nun büyük bölümüne egemen olan Anadolu Selçukluları bu beyliklerle zaman zaman çatışmış, birçoğunun topraklarını ele geçirmiştir. Birinci Dönem Anadolu Beylikleri'nin kurulduğu yerler ve egemenlik süreleri tabloda gösterilmiştir. Bu beyliklerden Anadolu tarihine yön veren Artuklular, Danişmendliler ve Saltuklular ayrıca aşağıda anlatılmıştır.