öğretmenimizin verdiği fen performans ödevi 5. sınıflara
BUHARLAŞMA
Maddeler doğa katı , sıvı ve gaz olmak üzere üç halde bulunurlar. Maddelerin ısı etkisi ile bulundukları halden başka bir hale geçmeleri olayına maddenin hal değiştirmesi denir . Su doğada en çok sıvı halde bulunur. Suyun ısı etkisiyle gaz haline geçmesi bir hal değiştirme olayıdır . Su , sıvı halden gaz haline geçmiştir.Suyun sıvı halden gaz haline geçmesine buharlaşma denir .


Günlük yaşantımızda buharlaşma örnekleri :

1-Elimize kolonya döktüğümüzde kolonya buharlaşır , buharlaşırken elimizden ısı alır ve elimiz serinler .

2-Terlediğimizde derimizde oluşan su damlacıkları daha sonra buharlaşır . Buharlaşırken vücudumuzdan ısı aldığı için üşürüz.

3-Yağmur yağdıktan sonra hava serinler. Çünkü yağmur suları buharlaşmak için çevreden ısı alırlar .

4- Ocağa koyduğumuz yemeğin suyunun zamanla azaldığını görürüz . Bunun nedeni ocağın üzerindeki yemeğin suyunun buharlaşmasıdır .

5- Çamaşırların kuruması da buharlaşmaya örnek verilebilecek durumlardandır . Çünkü ıslak olan çamaşırların suyu bulunduğu ortamdan ısı alarak kurumaktadır .

6-Dışarıda duran bir ekmek zamanla kurumaya başlar . Bunun nedeni de buharlaşmadır.

7- Uzun süre dışarıda bekletilen karpuz bir süre sonra kestiğimizde içindeki suların azaldığını görürüz. Bu da buharlaşmaya örnektir.











YOĞUŞMA
Isınan su sıvı halden gaz haline geçerek buharlaşır . Buharlaşan su ısı kaybettiğinde ya da soğuk bir yüzeyle temas ettiğinde tekrar sıvı hale geçer . Bu olaya yoğuşma denir . Yoğuşma olayı bu harlaşmanın tam tersi bir olaydır .Buharlaşma sırasında ısı alınırken , yoğuşma sırasında ısı verilir . Sıcaklığın düşmesi yoğunlaşmayı hızlandırır.

Günlük yaşantımızda yoğuşma örnekleri

1-Banyo yaparken ayna üzerinde su damlacıkları oluşur . Bunun nedeni yoğuşmadır .

2-Soğuk bir günde cama soluğumuzu verdiğimizde cam , yoğunlaşma nedeniyle buğulanır . Çünkü ağzımızdan çıkan su buharı soğuk bir yüzeye çarpar .

3-Sabah erken saatlerde yaprakların üzerinde su damlacıkları görme sebebimiz de yoğunlaşmadır .

4 - Kar yağarken hava ılık olur . Bunun sebebi su buharının yoğuşup kara dönüşürken havaya ısı vermesidir .

5 – İçeceklerimizin içine attığımız buz bir müddet sonra bardağın etrafında su damlacıkları oluştuğunu görürüz . Bu olay buzun bardağın dış yüzeyini soğutması nedeniyle bardağa çarpan hava su buharı karışımındaki suyun yoğuşmasıyla gerçekleşir.

6 - Buzdolabından çıkardığımız soğuk bir kabın dış yüzeyin buğulanma olur. Bunun nedeni soğuk kabın dış yüzeyine çarparak yoğuşmasıdır.








BUHARLAŞMA VE YOĞUŞMA SONUCUNDA ORTAYA ÇIKAN
DOĞA OLAYLARI

Buharlaşma sonucu ortaya çıkan doğa olayları :

Bulutların oluşması

Yoğuşma sonucu ortaya çıkan hava olayları :

Yağmurun oluşması

Karın oluşması

Dolunun oluşması

Sisin oluşması
HAVA ÖLÇÜMLERİ
Ölçüm yapılan gün
Sıcaklık

20 Aralık 2010 10
28 Aralık 2010 5
13 Ocak 2011 7







Ölçüm yapılan gün Sıcaklık
21 Aralık 2010 9
29 Aralık 2010 4
14 Ocak 2011 5
Hava yağmurun yağdığı gün daha sıcaktır .Yağmur yağdıktan sonra hava serinler . Çünkü yağmur suları buharlaşmak için havadan ısı alır . Ve böylece hava serinler







Bulutlar , soğuk hava tabakasına rastlayınca , içerilerinde bulunan su buharı yoğuşur . Su tanecikleri birleşerek su damlacıklarını oluşturur .Ağırlaşan su damlacıklarının yeryüzüne düşmesine yağmur denir.Yaptığımız ölçümlere göre
yağmur yağdıktan sonra serinlediğini gördük. Bunun nedeni yağmur sularının buharlaşmasıdır.


Bulutların içinde bulunduğu hava çok soğuk olursa küçük su tanecikleri , su damlacıklarını oluşturmadan donjar. Buz kristallerine dönüşür. Bulutlardaki su damlacıkları buz kristallerine değdiğinde donar ve diğer taneciklerle birleşerek büyür.Ağırlaşan damlacıklar bulut tarafından tutulamaz ve kar olarak yeryüzüne iner.
Aynı şekilde kar yağışı sırasında hava sıcaklığı daha sıcaktır .Karın erimesi sırasında hava daha da soğuktur . Bunun nedeni de kar erirken su olup gökyüzüne çıkmak için havadan ısı almasıdır.