Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi & MsXLabs

Nikolay Çavuşesku

(1918 Scorniceşti-1989 Bükreş), Romen devlet adamı. 1933'de Komünist Gençlik Örgütü'ne ve 1936'da Komünist Parti'ye girdi. Antonescu yönetimine ve Nazilere karşı mücadele verdi. 1946'da milletvekili seçildi. 1948'de Parti Merkez Komitesi'ne, 1955'te Politbüro'ya üye oldu. 1965'te Parti birinci sekreterliğine ve 1967'de devlet başkanlığı görevlerine getirildi. Politik ve ekonomik konularda bağımsız, barışçı ve Üçüncü Dünya ülkeleriyle yakın ilişkili bir yol izledi. Ayrı sistemlerden ülkelerle işbirliğine önem verdi. 1973'te İktisadî ve Sosyal Kalkınma Yüksek Konseyi başkanı oldu. 1974'te cumhurbaşkanlığına getirildi. 1984 ve 1985 yıllarında başta ABD ve SSCB olmak üzere dünya ülkelerine silâhsızlanma konusunda çağrılarda bulundu. Doğu Avrupa ülkelerindeki yeniden yapılanma politikasına karşı çıktığından Romanya halkının tepkisini toplamaya başladı. Gösteriler ve protesto hareketleri çoğaldı. 17 Aralık 1989'da yönetim karşıtı bir rahibin sınır dışı edilmesini engellemek için yapılan gösteriler Çavuşesku yönetimine karşı ayaklanmaya dönüştü. Başkent Bükreş'te binlerce kişi aleyhine gösteri yaptı. Güvenlik kuvvetleri göstericilerin üzerine ateş açtı ve çok sayıda kişi öldü ve yaralandı. Bir hafta kadar süren kanlı çatışmalardan sonra Çavuşesku ve eşi başbakan yardımcısı Elena iktidarı kaybettiler. Çavuşesku'ya bağlı kuvvetler ve ordu birlikleri arasındaki çatışmalar bir iç savaşa dönüştü. 25 Aralık 1989'da Çavuşesku ve eşi Elena, oluşturulan askerî mahkeme tarafından suçlu bulundular ve halk düşmanı ilân edilerek kurşuna dizildiler.