Kalay Nedir?

Kalay, periyodik cetvelde atom numarası 50 olan elementtir. Simgesi Sn olup Latince stannum dan gelir. Gümüşümsü gri renktedir. Havada kolaylıkla okside olmaz, korozyona karşı dirençlidir. Bu özelliğinden ötürü diğer metallerin (korozyondan korumak amacıyla) kaplanmasında kullanılır. Tarihçesi M.Ö. 3000 yıllarına dayanır. Mısır’da ve Mezopotamya’da bronz alaşımında kalay kullanılmıştır.Dünyada 35 ülkede kalay madenciliği yapılmaktadır. Malezya, Bolivya, Tayland, Endonezya, Nijerya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Çin’de işletilmesi ekonomik kalay yatakları vardır. Yerkabuğunda bulunma oranı 2 ppm olup, çinko (94 ppm), bakır (63 ppm), ve kurşun (12 ppm) ile karşılaştırıldığında oldukça nadirdir. Kalay cevherinin büyük çoğunluğu plasiyer yataklardan elde edilir ve bunların en az yarısı güney doğu Asya´da bulunur. Ticari öneme sahip kalay minerali kasiterit´tir (SnO2).

Ancak, küçük miktarlarda kalay, stannit, silindirit, frankeit, kanfieldit, teallit gibi diğer kompleks sülfürlü cevherlerden de elde edilebilir. Kalay hurdası da önemli bir kalay kaynağıdır.Kalay dövülebilir ve sünek bir metaldir. Kolayca tel ve levha haline getirilebilir. Kuvvetli asitlerden, alkalilerden ve asit tuzlarından etkilenir. Havada ısıtıldığında SnO2 oluşturur. Klor ve oksijenle birleşerek seyreltik asitlerden hidrojeni uzaklaştırır. Oda sıcaklığında dövülebilir olmasına karşın ısıtıldığında kırılganlaşır.Metalik kalaya 100°C’den yüksek sıcaklıklarda halojenler ve hidrojen sülfür etki eder. Sulu hidroklorik ve hidroflorik asit yavaş, hidrobromik ve nitrik asit ise hızlı olarak kalayla reaksiyona girer. Birçok alkali çözeltiler kalaya etki eder. Yiyeceklerdeki organik asitler kalaya etki etmez.