93 Harbi
1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı.
O zaman kullanılan rumî takvimle 1293 yılında başladığı için "Doksanüç Harbi" diye anılır.
Savaşın görünür nedeni 1876'da Osmanlı ordusuna yenilen Sırbistan ve Karadağ ile eski koşullarla barış yapılması, ayrıca Bosna-Hersek ve Bulgaristan'a özerklik verilmesi yolundaki Rus istekleridir. Savaşın gerçek nedeni; Rusya'nın Türkleri Avrupa'dan atıp İstanbul'u ele geçirerek Akdeniz'e açılmak ve Balkanlar'da kendi egemenliği altında bir "Slav Birliği" kurmak istemesidir. Rusya, bu amaçla Balkanlar'da çeşitli ayaklanmalar çıkartmıştı. Ancak bu ayaklanmalar Osmanlı Devleti'nce kısa sürede ve şiddetle bastırılınca, 24 Nisan 1877'de Rusya, yukarıda sayılan isteklerinin reddedildiğini öne sürerek savaş açtı. Romenler ile Karadağlılar ve Sırplar da Rusların yanında yer aldı. Rus orduları iki cepheden, hem Kafkasya'dan, hem Balkanlar'dan saldırıya geçtiler. Batıda Tuna'yı aşarak Balkan geçitlerine doğru ilerleyen Rus orduları doğuda da Erzurum'a kadar ilerlediler. Batı Cephesi Komutanı Gazi Osman Paşa, Plevne Savunması ile Rus ordularını 20 Temmuz 1877'den 10 Aralık 1877'ye kadar durdurmayı başardı. Ancak yardımsızlıktan ve düşmanın sayıca üstünlüğü karşısında zayıf düşünce, kuşatmayı yarıp Plevne'den çıkmak isterken yaralandı ve tutsak edildi. Plevne'nin düşmesi üzerine Rus orduları ilerleyerek Çatalca'ya kadar geldiler. Doğu Cephesi'nde 18 Kasım'da Kars düştü. Deveboynu ve Aziziye'deki kahramanca direnmeye rağmen 5 Ocak 1878'de Erzurum kuşatıldı. Kuşatma mütarekenin imzalanmasına kadar sürdü. Avusturya'nın Ruslara karşı savaşa hazırlanma ve İngiliz filosunun Beşike Limanı'na gelmesi üzerine 31 Ocak 1878'de "Edirne Mütarekesi" imzalandı.
Mütareke koşullarına uyularak Çatalca müstahkem hattı, Terkos, Hadımköy ve Büyükçekmece'den asker boşaltıldı. Erzurum içindeki asker, kenti terk etti. Ruslar 8 Şubat 1878'de Erzurum'u işgal etti. Rus orduları, 13 Şubat'ta İngiliz filosunun Çanakkale Boğazı'nı geçerek İstanbul'a gelmesi üzerine, antlaşma imzalanmasını sağlamak için, Yeşilköy'e kadar ilerlediler. 3 Mart 1878'de Ayastafanos Antlaşması imzalandı. Koşullarının ağırlığı yüzünden Avusturya ve İngiltere bu antlaşmayı kabul etmediler. Almanya'yı aralarına alarak Rusya'ya baskı yapıp, Berlin'de bir kongre toplanmasını sağladılar. Sonunda Osmanlı Devleti için ağır koşullar içeren 13 Temmuz 1878 Berlin Antlaşması imzalandı.
MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
