ADENOZİNTRİFOSFAT (ATP)
Görevi: Hücrelerin tükettiği enerji çeşididir.
Yapısı: Adenin + Riboz + 3P
Azotlu 5 Karbonlu Fosfat
Baz Şeker Grubu
Özellikleri: Hücre içinde üretilir. Hücre zarından geçmediği için dışarı çıkamaz. Suda çözündüğü için depolanamaz.
ATP Üretim Yolları
1-Fotosentez: Işık enerjisi kullanılarak ATP üretir. (Fotofosforilasyon)
2-Kemosentez: İnorganik maddeleri yakarak ATP üretir. (Kemofosforilasyon)
3-Solunum: Organik maddeleri parçalayarak ATP üretir. (Oksidatiffosforilasyon)
4-Fermantasyon: Substrat düzeyinde fosforilasyon.
SOLUNUM ÇEŞİTLERİ
A-Hücre dışı solunum
B-Hücre içi solunum
a-Oksijenli solunum
b-Oksijensiz solunum
OKSİJENLİ SOLUNUM
Solunum;enerji verici besinlerin kimyasal bağlarında depolanmış enerjiden yararlanarak ATP sentezlenmesine denir. Eğer organik madde oksijen kullanılarak CO2 ve H2O’ya kadar parçalanırsa bu olaya oksijenli solunum denir. Kimyasal bağlardaki bu enerji, bağların açılmasıyla ortaya çıkarılır. Oksijenli solunum sonucunda 38 ATP’lik enerji üretilir.
Mitokondrisi olan bütün hücreler oksijenli solunum yapar. İnsanın alyuvarları hariç bütün hücrelerinde mitokondri olduğuna göre, bütün hücrelerimizde oksijenli solunum yapılır diyebiliriz. Her canlı, her hücresinde, her an oksijenli solunum yapar. (Bakteri ve mavi – yeşil algler dışında ) Bitkiler de öteki canlılar gibi hücrelerinde her an oksijenli solunum yapar. Yani gündüz fotosentez, gece solunum yaptığı düşüncesi yanlıştır. Çünkü solunum hem gece, hem gündüz yapılır.
Tüm bunlardan da anlayacağımız gibi fotosentez sonucu oluşan besin ve oksijen solunumda kullanılarak karbon dioksit ve suya dönüştürülür. Bunlar da tekrar fotosentezde kullanılır. Kireç suyu kullanılarak ortamda karbondioksit olup olmadığı, solunum yapılıp yapılmadığı, oksijen kullanılıp kullanılmadığı anlaşılabilir.
