En bilinen biçimiyle fosfor (atom numarası 15; atom ağırlığı 30,97; simgesi P), havada kendiliğinden yanan, beyaz, muma benzer bir elementtir. Bu ametal, PERYODİK ÇİZELGE'de azot, arsenik, antimon ve bizmutla aynı grupta bulunur. Havayla tepkimeye girdiği için, genellikle su altında saklanır.
Fosfor ilk kez 1669'da, Alman Henning Brand tarafından, buharlaşmış sidikten elde edildi. Böylesine kolay tepkiyen bir elementin, bu kadar erken bir tarihte yalıtılmış olması şaşırtıcıdır. Fosfor, yalnızca havada yanmakla kalmaz, aynı zamanda, yükseltgenme sonucu ortaya çıkan kemilüminesans yüzünden (Bk. LÜMİNESANS), karanlıkta pırıldar.
1775'te İsveçli kimyacı C. W. Scheele, fosforun kemikten elde edilmesini sağlayan yalın bir yöntem geliştirdi. Bu yöntem yıllarca kullanıldı. 1840'larda fosforun ikinci bir biçimi, ya da «alotropnu olan kırmızı fosfor bulundu. Bu alotrop, beyaz fosforun kapalı bir kapta 250°C ısıtılmasıyla hazırlanabilir ve beyaz fosfordan çok daha kararlıdır: Oda sıcaklığında havada yanmaz. Kırmızı fosforun bulunması,kibritin (Bk. KİBRİT ÜRETİMİ) geliştirilmesine yolaçmıştır. Çok yüksek basınçlarda (atmosfer basıncının 12 000 katı) beyaz fosfor, bir üçüncü alotropu olan siyah fosfora.
dönüşür. Grafite benzeyen ve elektriği ileten bu madde, pulsu billurlar biçimindedir.

Elde edilişi: Günümüzde kullanılan fosfor bileşiklerinin aşağı yukarı tümü, doğrudan doğruya filizinden yani beyaz fosfordan (P4) ya da ortofosforik asitten (H3POJ türetilir. En yaygın fosfor minerali A.B.D., Fas, Tunus ve S.S.C.B'nde bulunan flüoröapa-tittir (CasF [POJs). Beyaz fosforu elde etmek için filiz, kum (silis, SİO2) ve kok. kömürüyle karıştırılıp, bir elektrikli FIRIN'da ısıtılır. Fırında, karbon çubuk elektrotlar vardır. Filiz, kum ve kok kömürü, dibi açık bir kovadan ısıtıcı bölgeye verilir. Fosfor buharı, tepkime karışımından damıtılarak, su altında yoğuştu-rulur. Filizdeki kalsiyum, erimiş silikat cürufu haline getirilir, düzenli aralarla ortamdan alınır ve su fıskı-yeleriyle hızla soğutma yoluyla, taneli bir yapıya dönüştürülür. Artık demir ise, «ferrofosfor Ortofosforik asit, doğrudan doğruya fosfat kayası filizinden ya da beyaz fosfordan hazırlanabilir. Islak asit yönteminde, fosfat kayası, sülfürik asitle tepkimeye sokularak, an olmayan ortofosforik asit ile kalsiyum sülfat (CaS04) karışımı elde edilir. Bu iki bileşeni birbirinden ayırmak, sonra da ortofosforik asidi arıtmak oldukça karmaşık bir işlemdir. Bu yüz
den asit, genellikle beyaz fosforun, fosfor pentoksit (P4 O10) verecek biçimde havada yakılması ve ardından suyla işlem görmesi yoluyla hazırlanır.

Bazı metalürji işlemlerinde, kibrit üretiminde, çeşitli organik bileşiklerin bireşiminde ve yangın BOM-BA'larında yararlı olmasına karşılık, fosfor, genellikle tek başına kullanılmaz. Yangın bombalarında, bomba çarpma etkisiyle patladığında, beyaz fosforun ateşlediği, benzin gibi son derece parlayıcı bir dolgu maddesi vardır. Burada fosfor, genellikle çabuk buharlaşarak geride fosforu bırakan ve uçucu bir sıvı olan karbon disülfür (CS2) içinde çözülmüş biçimde kullanılır. Havayla temas eden fosfor, hemen parlayarak bombanın ana maddesini tutuşturur.