LENF NODU
Tıpta lenf bezinin büyümesine “Lenfadenopati adı verilmektedir.
Lenfadenopati ; fizik inceleme sırasında sık karşılaşılan bir bulgudur.
Lenfadenopatilerin çoğu benign ( iyi huylu ) olup; enfeksiyonlar ve çeşitli kanserlerin seyrinde ilk bulgu olarak karşımıza çıkabilirler. Bu hastalarda tanıda geç kalınması önemli tıbbi sorunlara yol açabileceğinden bir doktor için lenf nodlarının iyi değerlendirilmesi ve hangilerini araştıracağı çok önemlidir.
Uygulamada hastaların çoğunda boyun , koltuk altı ve kasık lenf nodları ele gelebilir.
Eğer lenf nodu patalojik boyutta ise bir doktor lenfadenopatinin gerçek nedenini tanımlamak zorundadır.
Bir cm’nin altında lenfadenopati önem arz etmez.
Boyunda 1,5 cm üzeri , kasıkta 1,5 cm üzeri lenf nodları patolojik olup araştırılmalıdır. Kafa arkası ve kulak arkası lenf nodları çoğunlukla enfeksiyoz kaynaklıdır.
Karında 2 cm’den büyük, göğüs boşluğunda 1,5 cm’den büyük lenf nodları patolojiktir. Bazı araştırıcılar lenf nodu volümünü önemsemektedir….genellikle 1.5 x 1.5 cm’den büyük hacimli lenf nodlarında bir granülomatöz ya da malign hastalık ( kötü huylu kanser ) olma olasılığının normale göre 13 kat fazla olduğu bilinmektedir..
İki haftadan kısa süreli lenfadenopatiler çoğunlukla enfeksiyöz kaynaklıdır.
İki haftadan uzun öyküde ise ; tüberküloz ( verem ) , viral enfeksiyonlar, HIV, kötü huylu kanserler , otoimmün hastalıklar düşünülmelidir.
Bir yılı aşan bir öyküde malign hastalık olasılığı düşüktür.
Mesleki öykü (Ziraat ve tarımla uğraşanlarda), evde kedi köpek olması (toksoplazma, kedi tırmığı hastalığı vb), yolculuk, ailede tüberküloz öyküsü tanısı için yol gösterici olabilir.
Uzun süreli kullanılan ilaçlar (difenilhidantoin, karbamazepin, primido suksinatlar, altın tuzları, sulfasalizin, kaptopril, atenolol, kinidin, allopurinol, sefalosporin, primetamin) lenfadenopatiye yol açabilir. Lenf bezi büyüklüğü yanında , eklem ağrısı ve kas ağrısı varsa ; bu sıklıkla bir viral enfeksiyona işaret eder. Son günlerde geçirilmiş üst solunum yolu enfeksiyonları, döküntülü hastalıklar, diş ve dişeti rahatsızlıklarının mevcudiyeti öyküde çok önemlidir.
Lenf nodunun ağrılı, hassas ve kızarık olması ; iltihaplı bir olaya işaret eder.
Tüberküloz ve malign hastalıklarda lennfadenopati hızlı büyüyüp kapsül gerilimi yaratmadıkça ağrısızdır. Hodgkin hastalığında lenf nodu ağrısız, yumuşak hareketli ve lastik kıvamındadır. Hodgkin-dışı lenfomalarda ise sert ve genellikle ağrılıdır. Taş gibi sert lenf nodlarını metastatik küme biçiminde görmekteyiz.
boyunda lenf büyümesi varsa ayrıntılı kulak burun-boğaz ve diş muayenesi de ayrıca yapılmalıdır. Gerek enfeksiyonlar gerekse malign hastalıklar ( kötü huylu kanserler ) için önemlidir. Kriptik tonsilit, çürük bir diş servikal lenfadenopatinin nedeni olabilir. Yanakta koplik lekelerin görülmesi kızamık tanısı koydurur.
Bundan başka Lenf bezi büyümeleri genellikle :
-kızıl, kızamık, kızamıkçık ve diğer viral enfeksiyonlarda ,
-Eritema nodozum gibi deri hastalıklarında ,
- tuberkülozda,
-streptokokal enfeksiyonlarda,
- sarkoidozda
- ilaç reaksiyonlarında ,
-Enfeksiyöz mononükleozis, toksoplazmazis te ,
- Sifiliz ( frengi ) te ,
-dermatomyozit, sistemik lupus eritematozus gibi oto immun kollagen doku hastalıklarında ,
-Sezary sendromunda
-Lösemiler, ileri evre Hodgkin-dışı lenfomalar ile nöroblastom gibi kanserlerde görülür.
Lenf bezi büyümesi yanında peteşi, purpura, ekimoz gibi deri bulguları ve solukluk aksi ispat edilene kadar malign hastalıklara ( kötü huylu kanserlere ) işaret eder. Bu bulgular viral enfeksiyonlardan lösemi ve lenfomanın mutlaka dışlanması gerekir.
Kemik iliği supresyonu varlığında mutlaka onkoloji ya da hematoloji bölümlerinin olduğu merkezlere gidilmelidir.. Karaciğer ve dalak büyüklüğü de çoğunlukla malign hastalıklarla birlikte olup üzerinde önemle durulmalıdır. Enfeksiyöz mononükleozisde de enantem, lenfadenopati, deri döküntüleri, hepatosplenomegali olabilir.
Hülasa ; eğer lenf bezlerinizde büyüme varsa ilk olarak bizzat dahiliye , hematoloji ve onkoloji uzmanlarına muayene olarak kanser olmadığınızın mutlaka tespit edilmesi gereklidir.
Eğer kanser gibi tehlikeli bir hastalığınız bulunmadığı taktirde ; zaten ilgili uzmanlar sizi lenf bezlerindeki büyüklüğün esas nedenini tespit ettirmek üzere kbb uzmanı , dermatoloji uzmanı , göğüs hastalıkları uzmanı ve diş hekimine sevk ederek yönlendireceklerdir...
KAYNAK:lenf nodlar nedir?
